MUSAHÂBETÜ’L İHVÂN ADLI ESERDEN HAREKETLE AHMED ZİYÂÜDDİN GÜMÜŞHANEVÎ’NİN EĞİTİME BAKIŞI

Bir yandan tarikat şeyhi, öte yandan fıkıh ile akaid başta olmak üzere hadis ve ahlak üzerine onca eser yazan önemli bir şahsiyet olan Ahmed Ziyâüddin Gümüşhanevî, gerek izlediği ve izlettiği yol bakımından gerekse düşüncelerini hayata geçirmesi açısından hakkında halen daha araştırma yapılması elzem biri olarak karşımıza çıkmaktadır. Müslümanlığı sadece oruç tutup-namaz kılmak zannedenlere inat, yabancı sermayeye karşı yerli sermayeyi güçlendirmek adına milli bilinç uyandıran ve bu bağlamda yardım sandıkları kuran/kurdurtan, bunlar yetmezmiş gibi 93 Harbi olarak bilinen Osmanlı-Rus Savaşı’na müritleriyle birlikte bizzat katılan, ayrıca birden fazla ilde kütüphaneler açan Gümüşhanevî’nin tüm bu özelliklerinden dolayı şahsı, eserleri ve tariki hakkında birçok araştırma ile bilgi şöleni bulunmaktadır. Fakat belki de bunca bilgi birikimine rağmen değinilmemiş veya çalışılmamış nadir alanlarından biri Musahâbetü’l İhvân adlı eseri ve eser üzerinden vurgu yaptığı eğitime dair nirengi noktalarıdır. Adı geçen eserde nasihat temele alındığı için bir nevi müritlerine birçok konuda yapmaları ya da yapmamaları gereken hususlar hakkında açık talimatları bulunmaktadır. İşte o konulardan birisi de gerek satır aralarında kalan gerekse doğrudan dile getirdiği eğitim metodu hakkındadır. Eserde tespit edilen birçok noktanın çağdaş eğitimle paralellik arz etmesi yürütülen çalışmayı daha da manidar kılmaktadır.

The View of the Ahmed Ziyâüddin Gumushanevî to Education with Reference to Musahâbetü’l İhvân Work

Who is a sheikh of tariqat, and also on important figure who writes dozens of work particularly on fiqh and akaid and then morality and hadith, Ahmed Ziyâüddin Gümüşhanevî still comes up as a crucial person who is needed to be researched in terms of the path he followed and made it follow and in way of the thoughts he put into practice. Against to those who think İslamic faith only as fasting and praying, he raised a national consciousness to empower national capital over the foreign capital and in this regard, he created help boxes. He joined the Ottoman-Russian War known as 93 War with his disciples and he opens libraries in a few cities. Because all of these attributes, there are a lot of researches and rich information about his personality, work and path, yet despite of all this collection of information, one of the rare field which has not been studies and not addressed is his work of Musahâbetü’l İhvân and the reference points onto work which he emphasizes on education. Because the works, which name is mentioned, focuses on preach, there are clear instructions about the matters what his disciples should and should not do. In addition, one of the topics is about his educational method, which he sometimes uttered directly, or which is sometimes stuck between lines of work. Many things that are located in the work share similarities with modern education makes this research more meaningful.

PDF

___

Ahmed Ziyâüddin Gümüşhanevî. (2012). Müridlerin arkadaşlığı Musahâbetü’l İhvân. Haz.: Ali Sözer. İstanbul: Şadırvan Yayıncılık.

Aktaş, H. (2013). Ahmed Ziyâüddin Gümüşhanevî‟de ahlak eğitiminin metodları ve temel prensipleri. I. Uluslararası Ahmed Ziyaüddin Gümüşhanevî Sempozyumu (3-5 Ekim 2013) bildiriler kitabı içinde (ss. 877-883), Gümüşhane: Gümüşhane Üniversitesi Yayınları.

Ayasbeyoğlu, N. (1991). İslamiyetin eğitimize getirdiği değerler ve Kur’an-ı Kerim’in eğitim ile ilgili ayetlerinin tahlili. İstanbul: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.

Dilek, D. (2008). Tarih derslerinde öğrenme ve düşünce gelişimi. Ankara: Nobel Yayıncılık.

Dilmaç, B. (2007). Bir grup fen lisesi öğrencisine verilen insani değerler eğitiminin insani değerler ölçeği ile sınanması. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi, Konya.

Doğan, L. (2013). Ahmed Ziyaüddin efendi hazretleri, I. Uluslararası Ahmed Ziyaüddin Gümüşhanevî Sempozyumu (3-5 Ekim 2013) bildiriler kitabı içinde (ss. 15-20). Gümüşhane: Gümüşhane Üniversitesi Yayınları.

Doğanay, A. (2006). Değerler eğitimi. C. Öztürk (Ed.) Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler Öğretimi içinde (ss. 255-286). Ankara: Pegem A Yayıncılık.

Efendioğlu, A. & Yanpar Yelken, T. (2009). Eğitimde yeni yaklaşımlar: Kanıt temelli öğretim. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Dergisi. 9(2), 108-122.

Ekşi, H. & Katılmış, A. (2011) Karakter eğitimi el kitabı. Ankara: Nobel Yayıncılık. Fidan, N. & Erden, M (1998). Eğitime giriş, İstanbul: Alkım Yayınları.

Gündüz, Ġ. (1996). Gümüşhânevî, Ahmed Ziyâüddin. İstanbul. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi içinde (c. 14, ss.276-277). İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.

Gündüz, Ġ. (1984). Gümüşhânevî Ahmed Ziyâüddin hayatı-eserleri-tarikat anlayışı ve hâlidiyye tarîkatı. Ankara: Seha Neşriyat.

İştar, E. (2013). Ahmed Ziyaüddin Gümüşhanevî hazretlerinin iktisadi alandaki etkileri üzerine bir inceleme. I. Uluslararası Ahmed Ziyaüddin Gümüşhanevî Sempozyumu (3-5 Ekim 2013) bildiriler kitabı içinde (ss. 837842). Gümüşhane: Gümüşhane Üniversitesi Yayınları.

Karaağaç, H. (2013) Ahmed Ziyaüddin Gümüşhanevî‟de dünya ve ahiret algısı. I. Uluslararası Ahmed Ziyaüddin Gümüşhanevî Sempozyumu (3-5 Ekim 2013) bildiriler kitabı içinde (ss.727-735). Gümüşhane: Gümüşhane Üniversitesi Yayınları.

Kaya, R. (2015). Tarih öğretiminde yazılı kaynakların kullanımı. M. Demirel (Ed.) Tarih Öğretim Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.

KeleĢ, A. (2011). Sevgi ve merhamet erdemi. Hz. Peygamber ve merhamet eğitimi, Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları.

Koçoğlu, E. & Erdoğan, E. (2016). Dini ve ahlaki değerlerle sosyal bilgiler öğretimi. R. Sever, M. Aydın, E. Koçoğlu (Ed.) Alternatif Yaklaşımlarla Sosyal Bilgiler Öğretimi içinde (ss.539-559). Ankara: Pegem Akademi.

Kodaman, B. (1988). Abdülhamid Devri Eğitim Sistemi. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.

Kop, Y. (2007). Eğitimin tarihsel temelleri. Z. Cafoğlu (Ed.) Eğitim Bilimine Giriş içinde (ss. 203-259). Ankara: Grafiker Yayınları. Milli Eğitim Bakanlığı (MEB), Sosyal Bilgiler Dersi (4-5. Sınıflar) Öğretim Programı ve Kılavuzu. Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı Öğretmenler Portalı 2009, ET: 10.07.2015; Milli Eğitim Bakanlığı (MEB), Sosyal Bilgiler Dersi (6-7. Sınıflar) Öğretim Programı ve Kılavuzu. Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu BaĢkanlığı Öğretmenler Portalı, 2009. ET: 10.07.2015.

Milli Eğitim Bakanlığı (MEB), Sosyal bilgiler dersi öğretim programı (İlkokul ve Ortaokul 4, 5, 6 ve 7. Sınıflar) Ankara 2017, Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu BaĢkanlığı Öğretmenler Portalından ET: 25. 07. 2017.

Mustafa Fevzi Efendi. (2010). Ahmed Ziyâüddin Gümüşhânevî menkıbeleri. Haz: Turan Hafızoğlu. İstanbul: İnsan Yayınları.

Pırlanta, Ġ. (2013). Ahmed Ziyaüddin Gümüşhanevî‟nin hayatı, eserleri ve yapmış olduğu etkileri, I. Uluslararası Ahmed Ziyaüddin Gümüşhanevî Sempozyumu (3-5 Ekim 2013) Bildiriller Kitabı içinde (ss.27-42). Gümüşhane: Gümüşhane Üniversitesi Yayınları.

Sağır, Y. (2013). Ahmed Ziyaüddin Gümüşhanevî‟nin kurduğu kütüphâneler. I. Uluslararası Ahmed Ziyaüddin Gümüşhanevî Sempozyumu (3-5 Ekim 2013) Bildiriler Kitabı içinde (ss.911-919). Gümüşhane: Gümüşhane Üniversitesi Yayınları.

San, S. Ö. (1992). Ahmed Ziyaüddin Gümüşhanevî‟nin hayatı hakkında kaynaklarda bulunamayan mahallî tespitler ve Şahsi tereddütlerimiz. Ahmed Ziyaüddin Gümüşhanevî Sempozyum Bildirileri (11-12 Temmuz 1992) içinde (ss. 5160). İstanbul: Seha Neşriyat.

Ulusoy, K. & Dilmaç, B. (2012). Değerler eğitimi. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.