İSTANBUL-ANKARA OLAYLARI VE DEMOKRAT PARTİ HÜKÜMETİ’NİN UYGULAMALARI

27 Mayıs darbesinden yaklaşık bir ay önce TBMM’de tahkikat komisyonunun kurulması kararının hemen ertesi günü İstanbul’da, sonrada Ankara’da üniversite öğrencilerinin başını çektiği protesto gösterileri yapıldı. Hükümetin bu gösterilere tavrı sert oldu ve örfi idare ilan edildi. İstanbul ve Ankara Örfi İdare Komutanlığı yayınladığı tebliğlerle bir taraftan yasaklar koyarken, bir taraftan da bazı gazeteleri belirli sürelerle kapattı. Başvekil Adnan Menderes’e göre, bu protestoların bir üst akıl tarafından organize ediliyordu ve tamamen yalan haberlere insanlar kandırılarak hükümete karşı harekete geçirilmeye çalışılıyordu. Kontrol altına alınamayan sokak eylemlerinin ardından 27 Mayıs darbesi gerçekleşti. DP’li vekiller Yassıada Mahkemelerinde yargılandılar ve İstanbul-Ankara olayları sürecinde yaşanan hadiseler Anayasayı ihlal suçunun fiilleri arasında sayıldı. Yargılamaların sonucunda Anayasayı ihlal suçundan Adnan Menderes, Fatin Rüştü Zorlu ve Hasan Polatkan idam edildi.

Istanbul-Ankara Incidents and Applications of the Democratic Party Government

About one month before the May 27 coup d'état, a protest, initiated by university students in Ankara, was held in Istanbul following the decision to establish an investigation commission in the Turkish Grand National Assembly. The attitude of the government to this demonstration was tough and a martial law was proclaimed. The Istanbul and Ankara martial law administrative brought bans with the communiqués published and closed some newspapers for a certain period of time. According to the deputy Adnan Menderes, these protests were organized by a superior intelligence and were trying to move against the ruler by deceiving people with completely false news. After the street actions that could not be controlled, the May 27th coup took place. Prosecutors in DP Yassıada courts were counted among the judges on charges of violation of the Constitution and the asylum seekers living in the Istanbul-Ankara incidents. As a result of the judgments, Adnan Menderes, Fatin Rüştü Zorlu and Hasan Polatkan were executed for the constitutional violation.

___

BCA. 010.09.7.23.7.1.

BCA. 010.09.7.23.7.2.

BCA. 010.09.7.23.7.3.

BCA. 010.09.7.23.7.3.4.

BCA. 010.09.7.23.7.3.5.

BCA. 010.09.7.23.7.3.6.

BCA. 010.09.7.23.7.3.7.

BCA. 010.09.7.23.7.3.8.

BCA. 010.09.7.23.7.3.9.

BCA. 010.09.7.23.7.3.11.

BCA. 010.09.7.23.7.3.12.

BCA. 010.09.7.23.7.3.14.

BCA. 010.09.7.23.7.3.15.

BCA. 010.09.7.23.7.3.16.

BCA. 010.09.7.23.7.3.17.

BCA. 010.09.7.23.7.3.18.

BCA. 010.09.7.23.7.3.19.

BCA. 010.09.7.23.7.3.20.

BCA. 010.09.7.23.7.3.21.

BCA. 010.09.7.23.7.23.25.

BCA. 010.09.7.23.7. 26-27.

BCA. 010.09.7.23.7.28.

BCA. 010.09.7.23.7.29.

BCA. 010.09.7.23.7.30.

BCA. 010.09.7.23.7.36-37.

BCA. 010.09.7.23.7.40.

BCA. 010.09.7.23.7.41.

BCA. 010.09.7.23.7.42.

BCA. 010.09.7.23.7.45.

BCA. 010.09.7.23.7.50.

BCA. 010.09.7.23.7.51.

BCA. 010.09.7.23.7.52.

Bulut, S. (2009). 27 Mayıs 1960’dan günümüze paylaşılamayan Demokrat Parti mirası, SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi, Sosyal Bilimler Dergisi, 19, 73-90.

Burçak R. S. (1998). On yılın anıları (1950-1960), Nurol Matbaacılık, Ankara.

Dikici A. (2014). 27 Mayıs 1960 askerî darbesi ve Türk polisi, Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi,30 (89), 11-59.

Öztuna, Y., & Gökdemir, A., (1987). Türkiye’de Askeri Müdahaleler, Tercüman Yayınları, İstanbul.

Stratejik Düşünce Enstitüsü, (2010). 50. yıldönümünde 27 Mayıs’ı hatırla(t)mak, Ankara.

Taşyürek, M. (2009). Adnan Menderes, Anonim Yayıncılık, İstanbul. TBMM Kütüphanesi, Yer: 1985-4504, Cilt 1.

Topçu İ., & Topçu A. S. (2017). Adnan Menderes’in yargılanması ve idamı, Akademik Bakış Dergisi, 61, 59-80.

Yücel S. M. (2001). Demokrat Parti, Ülke Kitapları, İstanbul.