İkonoklastik konsil ve Yahya Dımeşki

Hıristiyan dünyasının yedinci ve dokuzuncu yüzyıllar arasında yaşadığı problemler nedeniyle Doğu ve Batı kiliseleri arasındaki mesafe açılmış, Doğu kilisesinin imparatorlarla çatıştığı önemli mevzular ortaya çıkmıştır. Bunlardan en önemlisi III. Leon ve takipçilerinin ikonoklast (Tasvir ve put düşmanı) siyasetinin doğurduğu tasvir kültü anlaşmazlığıdır. Bir asır sürecek olan ikona tartışmaları İmparator III. Leonun 726 yılında tasvirlere ibadeti paganlıkla eş tutan ilk fermanıyla başlamıştır. Kiliselerdeki kutsal resimlere ibadeti reddederek başlayan bu hareket daha sonra, kutsal resimlerin parçalanmasına, ibadet mekanlarından atılmasına kadar varmıştır. Siyasi, dini ve sosyolojik açıdan derin etkileri olan Tasvir kırıcılığa karşı teolojik deliller Yahya Dımeşkinin öncülüğünde bir grup rahip tarafından hazırlanıp desteklenmiştir. Ancak 754de İstanbulda toplanann İkonoklastik Konsilde anti-ikonoklastlar ve özellikle onların cesur sözcüsü olan Yahya Dımeşki aforoz edilmiştir. Daha sonra İznikte 787 yılında toplanan konsilde tasvir taraftarlarının görüşlerinin kabul edilmesi doğrultusunda karar alınması Yahya Dımeşkinin Hıristiyan dünyasındaki etki ve önemini göstermektedir. Dönemin en büyük tartışma konusu olan ikonoklast hareketin başlama nedenleri ile ilgili olarak ortaya konulan görüşler, İmparatorun Yahudilik ve İslam inanç ve kültüründen etkilendiği ya da bu çekişmenin Doğu ve Batı arasındaki mücadeleden kaynaklandığı şeklindedir.

Iconoclastic council and john of damascus

Between 7th and 9th centuries, the connection between East and West Churches has reduced because of the problems which were lived in the Christian World and important subjects which were collided by eastern church and emperors have came out. The most important of these was dispute of depicted cult which emerged from Leon 3rd and his followers iconoclast (depiction and idol hostility) politics. The icon discussions which will go on during one century has started with the first edict of Leon 3rd in 726 that accepts worship to depiction and paganism same. The movement which was begun by refusing worship to holy pictures in churches has reached to be shrededand thrown of them from churches. Theological evidences aganist depicted refraction which has political, religious and deep sociological effects were prepared and supported by a bunch of monks under the leadership of John of Damascus. But in the iconoclastic council organized in754 in İstanbul, Anti-İconoclats and espicially their brave spokesman John of Damascus were excommunicate. Later on adaption of description supporters ideas in council gathered in Nicea in787 shows the influence and importance of John of Damascus in christiandom. According to opinions put forward about the reasons of starting iconoclastic that is the great moot point of that period, it is like the Emperor was influenced by faith and culture of İslam or Judasim, or like this contention arised from struggle between East and West.

PDF

___

ATİYE, A. 1968: A History of Eastern Christianity. Methuen.

AYDIN, M. S. 1991: Hıristiyan genel konsilleri ve II. Vatikan konsili, Konya.

AYDIN, M. S. 2002: Bizans Kilisesinde İkonoklast (Tasvir Kırıcı) Hareketin Kökenleri, Selçuk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Sayı XIII,2002/Bahar, s.8-9,Konya.

BARKER, E. 1995: Bizans Toplumsal ve Siyasal Düşünüşü (çev. Mete Tunçay) İmge Yay. Ankara.

BILLY, A. 1974: Bizans Tarihi, (çev. Haluk Şaman) Tercüman Gaz. İstanbul.

BRYER, A,- J.H. 1977: (eds.) Center for Byzantine Studies, Birmingham.

BROWN, P. (Jan. 1973) A Dark-Age Crisis: Aspect of the Iconoclastic Controversy The English Historical Review, vol. 88, no.346.

ÇELİK, M. 1999: Bizans İmparatorluğunda Din-Devlet İlişkileri, Akademi Kitabevi, İzmir.

DEMİRCİ, K. 2005. Bir Hıristiyan Mezhebi olarak Ortodoksluğun Teolojisi, Ayışığı Kitapları, İstanbul.

DOOM, E. M. 2005: Partiarch, monk and Emperss: A Byzantine Debate Over Icons, Wıchita State Universty, Kansas.

DVORNIK, F. 1990: Konsiller Tarihi İznikten II.Vatikana (Fransızca çev. Soeur Jean-Marie O.P. Türkçe çev.Mehmet Aydın) T.T. Kurumu Basımevi.Ankara.

ERIN, M. D. 2005: Partiarch, Monk and Empress. A Byzantine Debate Over Icons, Wivhita State Universty, 117, Kansas GÖREGEN, M. 1995:

Hıristiyan Teolojisinde Yahya Dımeşkinin Yeri ve Önemi. Basılmamış Y.Lisans Tezi. Marmara Üniv. Sosyal Bil. Ens. İstanbul.

GIBBON, E. 1900: The Decline and Fall of the Roman Empire, Thomas Y. Crowell, Newyork.

GREGORY, T. E. 2008: Bizans Tarihi (çev. Esra Ermert) YKY Yayınları. İstanbul.

HOBBES, T. 2004: Leviathan, çev.Semih Lim, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.

KHOURY, A. T. 1967: Les Theologiens Byzantins et lİslam. Paris.

LADNER, G. B. 1953: The Concept of Image in the Grek Fathers and the Byzantine Iconoclastic Controversy, Dumbarton Oaks Papers,vol. 7 Havard Universty Press, Cambridge.

LESLIE, B. 1975: The Theology of İmages Iconoclasm: Papers Given at the Ninth Spring Symposium of Byzantine Studies March.

LEVTCHENKO, M.V. 2007: Bizans Tarihi. (çev. Maide Selen) Doruk Yayıncılık, İstanbul.

NASRALLAH, J. 1950: Saint Jean Damescene, Paris.

OSTROGORSKY, G. 1956: History of the Byzantine State, Oxford.

ÖZKAN, E. 1985: İkona Sanat Tarihi Araştırmaları Dergisi, S.2, İstanbul.

ÖZTÜRK, L. 1994: Haçlı Seferlerine Kadar Abbasiler Dönemi Hıristiyanları, Basılmamış Doktora Tezi, İstanbul.

MEYENDORF, J. 1983: Byzantine Theology, Newyork.

NASRALLAH, J. 1950: Saint Jean Damescene, Paris.

SAHAS, D. J. 1972: John of Damascus on Islam the "Heresy of the İshmaelites", Leiden.

SAHAS, D. J. 1986: Icon and Loogos: Sources in eight Century Ikonoklasm, Toronto.

SEIDLER, G. L. 1997: Bizans Siyasal Düşüncesi, (çev. Mete Tunçay) Göçebe Yay. İstanbul.

SİNANOĞLU, M. 2004: Melkaiyye md, DİA, C, 29. S. 84-85 Ankara.

THEOPHANES, T. C. 1839: Chronographia Exrecensione Ioannis Classen. vol. XXXIX Corpus Scriptorum Histoire Byzantine, Bannae.

VASILIEV, A. A. 1943: Bizans İmparatorluğu Tarihi (çev. Arif Müfit Mansel) Maarif Matbaası, Ankara.

VASILIEV, A. A. 1956: The Iconoclastic Edict of the Calipt Yazid II. A. 721 DOP IX-X, Oxford.