Doğu Anadolu Bölgesinin Erzurum-Kars Bölümü içinde bulunan Arpaçay Havzası, Kafkaslardan Anadoluya geçiş yolları üzerinde bulunmasından dolayı önemli bir konumda yer almaktadır. Araştırma sahamızın coğrafi sınırlarını ve Ermenistan ile sınırımızı çizen Arpaçay nehri hem siyasi hem de ticari olarak önemli bir rol oynamaktadır. Bu öneminden dolayı Havza üzerinde tarih boyunca önemli yerleşimler ve ticaret merkezleri kurulmuştur.
Arpaçay basin, located in Erzurum-Kars area of Eastern Anatolia region, has a significant position as it is on the way bridging Anatolia and Caucasian. The river of Arpaçay, drawing the borders of our research field and the border with Armenia, plays an important role not only politically but also commercially. For this reason, important settlements and trade centers were founded in the basin throughout the history.
___
ADONTZ, N. 1938: Histoire ancienne de lArmenie, Brüksel, 1938, ALP N.-CEYLAN A.- TOPALOĞLU Y. 2007: Ardahan-Çıldır Akçakale Adası Kazısı Ön Çalışma Raporu, 28 KST 1, 375-390
AMİRAN R. 1952: Connections Between Anatolia and Palestine in The Early Bronze Age, Israel Exploration Journal 2, 96 vd.
BİNGÖL A. 2008: Arpaçayda Tarihi ve Arkeolojik Araştırmalar, Kafkas Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı 1, 57-71
BİNGÖL A. 2011: Kars ve Çevresinde Demir Çağı Yerleşmeleri, Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 8, 21-40
BİNGÖL A.- CEYLAN A.- TOPALOĞLU Y.- GÜNAŞDI Y. 2010: 2008 Yılı Erzincan, Erzurum, Kars ve Iğdır İlleri Yüzey Araştırmaları, 27. AST 2, 2010, s. 375-399
CEYLAN A. 2008: Doğu Anadolu Araştırmaları, Erzurum-Erzincan-Kars- Iğdır (1998-2008), Erzurum.
CEYLAN, A. 2001: Sarıkamış Tarihi ve Arkeolojik Araştırmalar, Erzurum, 2001.
CEYLAN, A. 2005: 2003 Yılı Erzincan-Erzurum- Kars- Iğdır İlleri Yüzey Araştırmaları, 22. AST 2, 195.
CEYLAN, A. 2006: 2004 Yılı Erzincan-Erzurum- Kars- Iğdır İlleri Yüzey Araştırmaları, 23. AST 2.
CHILDE V.G. 1952: New Light On The Most Ancient East, New York
CHUBİNİSHVİLİ T.N. 1964: The Interconnections between the Caucasian Kura-Araxes and the Near East Cultures in the Third Millennium B.C., Tiflis, 15 vdd.
DAŞCI Z. 2011: Arpaçayda Tarihi ve Arkeolojik Araştırmalar, Kafkas Üniversitesi Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kars, 2011
DYSON R. H. 1968: The Archaelogical Evidence of the Second Millenium B. C. On the Persian Plateu, CAH II, 14-16
DZHAPARİDZE O.M. 1964: The Culture of Early Agricultural Tribes in The Territory of Georgia, VII. International Congressmof Anthropological and Ethnological Sciences, Moscow,
HARMANKAYA S.- O. TANINDI 1996: Cilavuz/Susuz, Türkiye Arkeolojik Yerleşmeleri I-Paleolitik/Epipaleolitik, İstanbul
IŞIKLI M. 2011: Doğu Anadolu Erken Transkafkasya Kültürü, İstanbul, 67 vdd.
KANSU, Ş.A. 1943: Anadoluda Yeni Paleolitik Buluntular, DTCFD 1/5, 189- 191
KARAGEÇİ M. 2011: Kars-Akyakada Tarihi ve Arkeolojik Araştırmalar, Kafkas Üniversitesi Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kars
KARAGEÇİ M. 2013: Akyakada Bazı Demirçağı Yerleşmeleri, Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 6/1, Erzincan, 95-114
KETİN, İ. 1983: Türkiye Jeolojisine Genel Bir Bakış, İstanbul, 502-503 KIRZIOĞLU F. 1958: Kars Tarihi, İstanbul,
KORUCU H. 2005: Kars İli Höyükleri, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Erzurum.
KÖKTEN İ.K. 1943: Karsın Tarih Öncesi Hakkında İlk Kısa Rapor, Belleten 7/27, 601-613
KÖKTEN İ.K. 1947: 1945 Yılında Türk Tarih Kurumu Adına Yapılan Tarih Öncesi Araştırmaları, Belleten 11/43, 431-472
KÖKTEN İ.K. 1948: Karsın Tarih Öncesi, TT Kong. 3, 194-204
KÖKTEN İ.K. 1953: 1952 Yılında Türk Tarih Kurumu Adına Yaptığım Tarih Öncesi Araştırmaları Hakkında, DTCFD 11/2-4, 177-209
KÖKTEN İ.K. 1970: Yazılıkayada ve Kurbanağa Mağarasında (Kars- Çamuşlu) Yeni Bulunan Dip Tarih Resimleri, Karseli 6/69
KÖKTEN İ.K. 1975: Kars ve Çevresinde Dip Tarih Araştırmaları Yazılıkaya Resimleri, Atatürk Konferansları V, Ankara, 95-104
LANG D.M. 1970: Armenia-Cradle Of Civilization, London
ÖZMENLİ M. 2008: Ortaçağda Şüregel (Şırak)in Tarihi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Doktora Tezi, Erzurum;
ÖZMENLİ M. 2012: Ortaçağda Şüregelin Tarihi Coğrafyası, Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sayı 9, 159-173
PEHLİVAN M. 1990: Karaz Kültürü ve Hurriler, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi S.1 C.1, Van, 168-176
PEHLİVAN, M. 1984: En Eski Çağlardan Urartunun Yıkılışına Kadar Erzurum ve Çevresi, Atatürk Üniversitesi Yayımlanmamış Doktora Tezi, Erzurum,
PİOTROVSKİİ B.B. 1964: The Aeneolithic Culture of Trans-Caucasian in the Third Millennium B.C. VI. International Concress of Prehistoric and Protohistoric Sciences, Moscow, 7
STRABON 1960- 1961: The Geography of Strabon, Çev. H.L. Jones, London TOPALOĞLU Y. 2009: Kafkaslarda Tunç Çağı, II. Uluslar arası Kafkasya Tarih Sempozyumu 15-17 Ekim 2008, Kars, 355-362
TOPALOĞLU Y. Ardahan-Çıldırda Tarihi ve Arkeolojik Araştırmalar, Atatürk Üniversitesi Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Erzurum, 2006
ÜNSAL V. 2006: Karaz Kültürünün Kuzey Sınırı, Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi S.16, 127-142