Bernhard Schlınk'in “der vorleser” adlı yapıtında geçmişle hesaplaşma olgusu

II. Dünya Savaşı, öncesi ve sonrasıyla Alman tarihinin önemli bir kesiti olarak karşımıza çıkmaktadır. Almanların neden olduğu bu savaşın bireysel ve toplumsal sonuçları doğal olarak Alman Edebiyatı’nın da ana konusu olmuştur. Bir savaşa neden olma, Yahudilere uygulanan soykırım ya da Avrupa ve yakın coğrafyanın yaşadığı sıkıntıların ana nedeni olma duygusu Alman insanını/yazarını derinden etkilemiştir. Özellikle savaşı bizzat yaşamış yazarlar yapıtlarını bir tür ‘geçmişin üstesinden gelme’ aracı olarak görmüştür. Çalışmamızın konusunu oluşturan ‘ Vorleser’ ise savaşı bizzat yaşamamış, ama büyüklerinden dinleyen ve sonuçlarını içinde hisseden bir yazarın geçmişi sorgulama/onun üstesinden gelme bağlamında önemli bir yapıttır. Roman hem sıradışı öyküsü hem de mesajları açısından oldukça etkileyicidir. Ulaştığı dünya çapında başarı da bunun kanıtıdır.

The case of reckoning with the past in Bernard Schlinks’ novel “the reader”

The World War II with its pre and post period is an important part of German History. Individual and social results of the war that German government caused have become the major subject in German literature. Being cause to a war, Jewish holocaust, and being the main cause of the depression of Europe and nearby geography has influenced German people and authors deeply. Authors especially who experienced the war thought their own works as a kind of means of challenge to the past. The aim of this study is to analyse Vorleser, one of the most important worldwide known novels about the World War II. Its author did not experience the war but listened to the war from elders and felt the results of the war inside, so Vorleser is the questioning of the past and the challenge of its author to the past. The novel is quite influential in terms of both its extraordinary narration/plot and messages.

___

BRAESE, S. (Hrsg.), 2004: Rechenschaften, juristischer und literarischer Diskurs in der Auseinandersetzung mit den NS- Massenverbrechen, Wallstein Verlag, Göttingen.

FISCHER, T.-MATTHIAS, N. L. (Hrsg.), 2007: Vergangenheitsbewältigung in Deutschland Debatten- und Diskursgeschichte des Nationalsozialismus nach 1945, Transcript Verlag, Bielefeld.

FRICKE, H. 2004: Das hört nicht auf Trauma, Literatur und Emphatie, Wallstein Verlag, Göttingen.

GARBE, J. 2002: Deutsche Geschichte, In deutschen Geschichte der neunziger Jahre, Königshyausen&Neumann, Würzburg.

KAISER, N. 2011: Ein unvoreingenommener Blick auf einige Klassiker der neueren deutschen Literatur, Theo Honnef Verlag, Norderstedt

MONITOR, G. 2004: Seelenarbeit an Deutschland, Martin Walser in Perspective, Radopi Editions, Amsterdam- New York.

REICHEL, P. 2001: Vergangenheitsbewältigung in Deutschland Die Auseinandersetzung mit der NS- Diktatur in Politik und Justiz, C.H.Beck Verlag, München.

SCHLINK, B. 2011: Okuyucu, (Çev. Cemal Ener), İletişim Yayınları, 8. Baskı, İstanbul.

SCHNEIDER, S. (Hrsg.), 2005: Lektüren für 21. Jahrhundert Klassiker und Bestseller der deutschen Literatur von 1900 bis heute, Königshausen&Neumann, Würzburg.

WOLFFSOHN, M. 1989: "Von der verordneten zur freiwilligen "Vergangenheitsbewältigung"?: Eine Skizze der bundesdeutschen Entwicklung 1955/1965",German Studies Review, Februar.