“BENİM ADIM KIRMIZI” ROMANININ FRANSIZCA VE İNGİLİZCE ÇEVİRİLERİNDE KÜLTÜRE ÖZGÜ ÖGELERİN VINAY VE DARBELNET’İN STRATEJİLERİNE GÖRE İNCELENMESİ

Çeviriyle ilgili yöntem tartışmaları kadim bir sorundur. Günümüze kadar uzanan bu tartışmanın, doğrudan ve dolaylı çeviri olmak üzere iki ana eksen etrafında yapıldığını söylemek mümkündür. Çeviride en çok tartışılan konulardan birisi de kültüre özgü ögelerin aktarımıdır. Çalışmamızda, dolaylı çevirinin kültüre özgü ögelerin aktarımında önemli bir rol oynadığını savunan Vinay ve Darbelnet tarafından önerilen stratejilerden hareketle Benim Adım Kırmızı romanının Fransızca ve İngilizce çevirilerinde kültüre özgü ögelerin nasıl aktarıldığı karşılaştırmalı olarak ele alınmıştır. Çevirilerde hangi stratejinin daha yaygın olarak kullanıldığı ve strateji kullanımında benzerlik veya farklılıkların anlam aktarımındaki rolü saptanmaya çalışılmaktadır.

Examination of Culture-Specific Items in the French and English Translations of the Novel "My Name Is Red" within the scope of the Strategies of Vinay and Darbelnet

Method discussions in translation studies have a remarkably long history. It is possible to say that this discussion, which has reached our day, has been held around two main axes as direct and indirect translation. One of the most discussed topics in translation is the transferring of culture-specific items. In our study, French and English translations of the novel Benim Adim Kırmızı have been compared by means of the strategies proposed by Vinay and Darbelnet, who argue that indirect translation plays an important role in the transfer of cultural elements. It is tried to determine which strategy is used more commonly in above mentioned translations and whether the similarities or differences in the use of strategy have any role in terms of rendering the meaning.

PDF

___

Aixela, J. F. (1996). Culture-specific items in translation. M. C.-A. Roman Alvarez içinde, Translation, Power, Subversion (s. 52-79). Clevedon: Multilingual Matters Ltd.
Baker, M. (1992). In other words: A coursebook on translation. London; Newyork: Routledge.
Beyazıt, Y. (2010). Osmanlı ilmiyye bürokrasisinde merkez-çevre iletişimine dair sorunlar (XVI. Yüzyıl). Tarih Araştırmaları Dergisi , 29(47), 57-176.
Blažyte, D., Liubinienė, V. (2016). Culture-specific items (CSI) and their translation strategies in Martin Lindstrom's brand sense. Research Journal Studies about Languages, 29, 42-57. doi.org/10.5755/j01.sal.0.29.16661.
Cnrtl. (2020). Centre Nationale de Ressources Textuelles et Lexicales. 21 Kasım 2020 tarihinde https://www.cnrtl.fr/ adresinden erişildi.
Çobanlı, Z., & Kanışkan, E. (2013). Osmanlı çini ve seramiklerinde giyim kuşam kültürü ve özellikleri. Sanat ve Tasarım Dergisi, 4(4), 95-108. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/sanattasarim/issue/20648/220299.
Davies, E. E. (2003). A Goblin or a dirty nose: The treatment of culture-specific references in translation. The Translator, 9(1), 65-100.
Google. (2020). Google Görseller. 24 Kasım 2020 tarihinde https://www.google.com.tr/ imghp?hl=tr adresinden erişildi.
Irmak, E. (2019). “Benim adım kırmızı” üzerine yazılar. İstanbul: Yapı Kredi.
Kanal, H. (2016). Sultan II. Abdülhamid’in Osmanlı eğitimine yaptığı önemli bir katkı: Emlâk-ı Hümâyûn’a inşa edilen okullar. Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, (40), 151-176. doi: 10.21563/sutad.270313.
Kartal, S., & Gürcüm, B. (2018). Seraser dokumalardan esinlenen bir tekstil koleksiyonu. Akademik Sanat, 3(6), 64-85. Erişim adresi: https://dergipark. org.tr/en/pub/akademiksanat/issue/42391/488480.
Larousse. (2020). Dictionnaire Larousse Français 30 Kasım 2020 tarihinde https://www.larousse.fr/ dictionnaires/francais adresinden erişildi.
Munday, J. (2010). Introducing translation studies. New York: Routledge.
Newmark, P. (1988). A textbook of translation. London and New York: Prentice Hall.
Oxford. (2020). Oxford Lexico English and Spanish Dictionary, Thesaurus, and Spanish to English Translator. 9 Kasım 2020 tarihinde https://www.lexico.com adresinden erişildi.
Pamuk, O. (2011a). My name is red. Faber & Faber. Kindle Edition.
Pamuk, O. (2011b). Mon nom est Rouge (French Edition). Editions Gallimard. Kindle Edition.
Pamuk, O. (2018). Benim adım kırmızı. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Suçin, M. H. (2013). Öteki dilde var olmak. Ankara: Say.
Türk Dil Kurumu. (2020). Güncel Türkçe sözlük. 30 Kasım 2020 tarihinde https://sozluk.gov.tr adresinden erişildi.
Venuti, L. (1995). The translator’s invisibility: A history of translation. London: Routledge.
Vinay, J.-P., & Darbelnet, J. (1958). Stylistique comparée du français et de l'anglais: Méthode de traduction. Paris: Didier.
Vinay, J-P., Darbelnet, J. (1995). Comparative stylistics of French and English: A methodology for translation (J. C. Sager ve M. J. Hamel, Çev.) Amsterdam: J. Benjamins.
Yüksel, E. (2017). Osmanlı cellatları. Yeditepe Üniversitesi Tarih Bölümü Araştırma Dergisi 1(1), 78-84. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/yutad/ issue/26904/282917.
WordReference.com. (2020a). Word Reference English French Dictionary. 30 Kasım 2020 tarihinde www.wordreference.com adresinden erişildi.
WordReference.com. (2020b). Word Reference French English Dictionary. 30 Kasım 2020 tarihinde www.wordreference.com adresinden erişildi.