Asr Sûresi Bağlamında Kur’ân’ın Evrenselliği

Zamansızlıktan zamana ve mekâna, zaman ve mekânlı olan varlığa inen bir kitabın belli zamanlara ve mekânlara mahsus olması, Aşkın Kudret’in ulviyetine, yüceliğine ve adaletine uygun düşmez “An”ın bütün varlık ve mekânları kuşatması gibi, zamandan münezzeh olan Allah ve O’nun kelâmı bütün zamanlara hükmetmektedir. Böylece, hayatı programlayan zamanın kuşattığı insanın, evrensel hayat programından dışarı çıkmaması gerekir. Bu tespit bizi, Yaratıcının evrensel programında yapılması ve yapılmaması gereken ilkelere uymanın, kurtuluşun esası olduğu gerçeğine götürmektedir. Yaratılanların tamamını insana musahhar kılan kudret, bu ikramında zamanın hiçbir kesitinde insanlar arasında fark gözetmemektedir. Aynı kudretin “Bugün sizin için dininizi kemale erdirdim” dediği mesajından zaman veya mekânın değişmesi ile bu niteliği almış olması düşünülemez. Sağlıklı işleyen akıl, gönderilen mesajı, O’nun ulviyetine uygun bir yöntemle sağlıklı okumaya gayret gösterir. Bu noktada Asr sûresi bize yeminlerin ve asrın evrensel olgular olduğu gerçeğini hatırlatmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Evrensellik, Yemin, Asır, İnsan, Salih Amel, Sabır

The Universe of The Qur'an in The Context of The Sura Al-Asr

That the book which has been sent from timelessness to time, place and existence which is timely and multisite belongs to certain times period and certain places is not süitable to the justice and the supremacy of A Transcendent Power. God who is timeless and His Word overrule all the times and the places, as the time surrounds all the existences and all the places. Therefore, the human being who is surrounded by time organising the life must not be out of the universal life’s program. This detection takes us to Creator’s universal program by which there are principles that must be accorded and must not be accorded. To behave according to these princeples is basis of the salvation. The Absolute Power who created all things for human being doesn’t discriminate between people in any section of the time. That the same Power takes different massages to different places is not süitable to the mind. The reason operating properly makes an effort to understand better the massage that was sent by God, with an appropriate method for the sovereignty of God. In this sense the Sura of Asr remembers to us the universality of the vows, time and the injury.

Keywords:

Universality, Vow, Time (Asr), Human being, Good Deed, Patience,

PDF

___

‘Abdubâkî, Muhammed Fuâd el-Mu’cemu’l-Mufehres Li Elfâzi’l-Kur’âni’l-Kerîm, el-Mektebetu’l-İslâmiyye, İstanbul 1982.
Aristotle, “Physica”, (ed.) W. D. Ross, The Works of Aristotle (Volume II), Oxford University Press, London 1930.
Aydın İsmail, Kur’ân’ın Filolojik Yorumu, Tarihsel Gelişim ve Sorunlar, İzmir 2012.
Bintu’ş-Şâti’, ‘Aişe ‘Abdurrahmân, et-Tefsîru’l-Beyânî li’l-Kur’âni’l-Kerîm, Dâru’l-Me’ârif, c. II, Mısır 1966.
Boynukalın, Ertuğrul, “Yemin”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, c. 43, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, İstanbul 2013, ss. 417-420.
Cerrahoğlu, İsmail, Tefsir Usûlü, Ankara 1979.
Demirci, Muhsin, Tefsir Usûlü, Marmara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Yayınları, İstanbul 2011.
Ebu’l-Bekâ, Eyyûb İbn Musa, el- Külliyyât, Müessetü’r-Risâle, Beyrut 2011.
el-Alûsî, Ebu’l-Fadl Şihâbuddîn es-Seyyid Mahmûd, Rûhu’l-Me’ânî fî Tefsîri’l-Kur’âni’l-‘Azîm ve’s-Seb’i’l-Mesânî, Dâru İhyâi’t-Turâsi’l-‘Arabiyye, Beyrut 1999.
el-Cevherî, İsmâîl İbn Hammâd, Tâcu’l-Luğa ve Sıhâhu’l-‘Arabiyye (Sıhah), c. II, Libya 1306.
el-Cürcânî, ‘Ali İbn Muhammed İbn ‘Ali es-Seyyid eş-Şerîf ez-Zeyn Ebu’l-Hasen el-Hüseynî, Kitabu’t-Ta’rîfât, Beyrut 2007.
el-Ferâhîdî, Ebû ‘Abdirrahmân el-Halîl İbn Ahmed, Kitâbu’l-‘Ayn, (nşr.) Mehdî el-Mazûmî-İbrâhîm es-Semarrâî, c. I, Beyrut 1988.
er-Râzî, Fahruddin Muhammed İbn Ömer İbn el-Hüseyin İbn el-Hasen İbn ‘Ali, et-Tefsîru’l-Kebîr (Mefâtihu’l-Gayb), c. VII, Dâru’l-Kutubu’l-‘İlmiyye, Beyrut 2009.
es-Sâbûnî, Muhammed ‘Ali, Safvetu’t-Tefâsîr, el-Mektebetu’l-‘Asriyye, c. III, Beyrut 2010.
et-Tabâtabâî, Muhammed Hüseyin, el- Mîzân fî Tefsîri’l-Kur’ân, c. XX, Müessetu’n-Neşri’l-İslâmî, Kum 1417.
et-Taberî, Muhammed İbn Cerir, Taberî Tefsiri, (trc.) Hasan Karakaya, Kerim Aytekin, c. IX, Hisar Yayıncılık, İstanbul 1996.
ez-Zamahşerî, Carullah Ebi’l-Kasım Mahmut İbn Ömer, el-Keşşâf ‘an Hakâiki’t-Tenzîl ve ‘Uyûni’l- Ekâvîl fî Vucûhi’t-Te’vîl, c. IV, Mısır, ts.
ez-Zeccâc, Me’âni’l-Kur’ân ve İ’râbuhu, (nşr.) ‘Abdulcelîl ‘Abduh Şelebî, c. V, Beyrut 1988.
ez-Zerkeşî, Bedruddîn Muhammed İbn Abdullah, el-Burhân fî ‘Ulûmi’l-Kur’ân, c. I, Beyrut 1988.
Güvel,Orhan,http://nidadergisi.com/genel/insanligin-kadim-ihtiyaci-yeminler.html#_ftn1. https://bilgibirikimi.net/2012/05/03/hipokrat-yemini-nedir-hipokrat-yemini-ve tarihcesi/.
Izutsu, Toshihiko, Kur’ân’da Allah ve İnsan, (trc.) Süleyman Ateş, Yeni Ufuklar Neşriyat, İstanbul 2009.
İbn Kayyim el-Cevziyye, Ebu ‘Abdillah Muhammed, et-Tibyân fî Aksâmi’l-Kur’ân, Beyrut 1988.
İbn Kesîr, Ebu’l- Fidâ’ İsmâîl, Tefsîru’l-Kur’âni’l-‘Azîm, Dâru İhyâi’t-Turâsi’l-‘Arabî, Beyrut 1969.
İbrâhîm el-‘Âtî, ez-Zamân fi’l-Fikri’l-İslâmî, Dâru’l-Muntahabi’l-Arab’î, Beyrut 1993. Kalın, Faiz, Kur’ân’da İstikrar Olgusu, Araştırma Yayınları, Ankara 2013.
Kalın, Faiz, Felsefe ve Bilim Işığında Kur’ân’da Zaman Kavramı, Rağbet Yayınları, İstanbul 2005.
Kılıç, Sadık, Yemin Olsun ki, İhtar Yayıncılık, İstanbul 1996.
Kırca, Celal, “Aksâmu’l-Kur’ân”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, c. 2, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, İstanbul 1989, ss. 290-291.
Komisyon, Türkçe Sözlük, Türk Dil Kurumu, Ankara 2005.
Kutluer, İlhan, “Zaman”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, c. 44, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, İstanbul 2013, ss. 111-114.
Lale, Mehmet Hacı, Sadakat Yemini ve İncil, http://www.siverekhaber.com/-sadakat-yemini-ve-incil-3876m.htm.
Mennâu’l-Kattân, Mebâhis fî Ulumi’l-Kur’ân, Beyrut 2015.
Mevdûdî, Ebu’l-A’lâ , Tefhîmu’l-Kur’ân, c. VI, VII, İnsan Yayınları, İstanbul, ts.
Hâce Muhammed Lutfî, Hulasâtü’l-Hakâyık ve Mektûbât-ı Hâce Muhammed Lutfî, Damla Yayınevi, İstanbul 2006.
Okçu, Abdulmecit, Kur’ân’a Göre Evrenin İnsana Musahhar Kılınışı, Salkımsöğüt Yayınları, Erzurum 2009.
Plato, Timaeus, (ed./trans.) R.D. Archer-Hind, Macmillian, New York 1888.
Şener, Habib, “Alvarlı Muhammed Lutfî Efendi’nin Şiirlerinde Allah Tasavvuru”, Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, sy. 43, Erzurum 2015, ss. 476-503.
Şimşek, Sait, Günümüz Tefsir Problemleri, Konya 2011.
Yazır, Elmalılı Muhammed Hamdi, Hak Dini Kur’ân Dili, IX, Eser Kitabevi, İstanbul, 1971.
Yılmaz, Ali, Fahruddîn er-Râzî’nin et-Tefsîru’l-Kebîr Adlı Eserinde Tenâsub ve İnsicâm, (Doktora Tezi), Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum 1996.