Hz.Hatîce'nin Hz.Peygamber'le evliliği, çocukları ve Aile hayatı üzerine bir değerlendirme
Milâdî 556 yılında doğan Hz. Hatîcenin soyu, annesi ve babası tarafından Hz.Peygamberin soyuyla birleşmektedir. Hz. Hatîce, Hz. Peygamberden önce EbûHâle ile evlenmiştir. Ondan Hind ve Hâle adlı iki oğlu doğdu. Ebû Hâlenin vefatından sonra Atîk ile evlendi. Bu evlilikten de Hind adlı bir kızı doğdu. Fakat Atîkde çok geçmeden vefat etti. Asaletli, iffetli, güzel bir hanım olan Hz. Hatîce, bazen ücretle eleman tutarak bazen ortaklık usulüyle ticaret yapan zengin bir tüccardı. Hz. Peygamber onun kervanını ücret karşılığında Şama götürdü. Hz.Hatîce Onun ahlâkına, üstün meziyetlerine hayran kaldı ve Ona evlilik teklifiyaptı. Amcalarının onayını da alan Hz. Peygamber, Hz. Hatîceyle evlendi. Hz.Hatîcenin amcası Amr b. Esed de velisi olarak bu evliliğe onay verdi. Bu evlilikten sırasıyla Kâsım, Zeyneb, Rukıyye, Ümmü Gülsüm, Fâtıma ve Abdullah adlıçocukları doğdu. Ancak çocukları erken yaşta vefat ettiler. Onların erken yaştavefat etmelerinde bir takım hikmetler olmalıdır. Hz. Hatîce, Peygamberle çeyrekasır evlilik hayatı yaşadı; her zaman eşine destek verdi. Onlar 25 yıllık evlilik süreçlerinde hiçbir problem yaşamamışlardı. Bu yönüyle onların evlilik hayatı günümüzün evlilik hayatına model olabilecek bir örnek teşkil etmektedir.
A rewiew About mariage, children and Family Life of Khadija with prophet
Khadija who was born in 556 joins the lineage of Prophet Mohammed via ancestors of both her mother and father. She has married Abu Hale before hermarriage with Prophet Mohammed. She has had two sons from him whose name were Hind and Hale. She has married Atik after the death of Abu Hale. Shehas a daughter named Hind from him. But Atik passed away soon as well. Khadija, a noble, chaste and beautiful lady, was also a rich Merchant sometimes bypartnerships and sometimes by employing people. Prophet Mohammed took ca- ravan to Damascus for a fee. Khadija admired his morality and superior meritsand has made a marriage proposal. Prophet Mohammed has married with Kha- dija after the approval of his uncles. Amr b. Esed, the uncle of Khadija, confirmed this marriage as well. They had children from this marriage named respectively Kâsım, Zeyneb, Rukiyye, Ummu Gulsum, Fâtıma and Abdullah. But theirchildren has died at an early age. Khadija always supported Prophet Mohammedduring their marriage for a quartil century. They never had a problem during their25 year marriage. In this point of view, their marriage could be model for today smarriages.
___
- » AFZALURRAHMÂN, Encyclopedia of Seerah -Sîret Ansiklopedisi-, (çev.: Mustafa Aykaç Kenan Dönmez vd.leri), İstanbul, 1996, c.:II.
- » AHMED b. HANBEL, Ebû Abdillah Ahmed b. Muhammed (v. 241/885), Müsned , Mısır, 1313.
- » AHMET CEVDET PAŞA, Kısâs-ı Enbiyâ ve Tevârîhi Hulefâ , (sad.: Ali Arslan), İstanbul, 1980.
- » ÂİŞE, Abdurrahmân bintüş-Şâti, Hz. Muhammedin Mübarek Zevceleri, (çev.: Selâmi Münir Yurdatap), İstanbul, bty.
- » ALGÜL, Hüseyin , İslâm Tarihi, İstanbul, 1986, c.: I.
- » el-BÂLÎ, Vahîd b. Abdüsselâm, el-Hulâsatül-Behiyye fî Tertîbi Ehdâsis-Sîretün-Nebeviyye, 2003, byy. (Dâru İbn Receb).
- » el-BEKRÎ, Abdullah b. Abdülaziz el-Endelüsî (v. 487/1094), Mucemu Mestacem min Es- mail-Bilâdi vel-Mevâzı, Beyrut, 1983, c.: IIV.
- » el-BELÂZÜRÎ, Ahmed b. Yahyâ , (v. 279/892), Ensâbül-Eşrâf, (thk.: Süheyl Zekkâr), Beyrut, 1996, c.: I.
- » el-BEYHAKÎ, Ahmed b. Huseyn b. Ali (v. 458/1066), Delâilün-Nübüvve, (thk.: Abdülmutî Kalacî), Beyrut, 1985, c.:I-II.
- » el-BUHÂRÎ, Muhammed b. İsmail (v. 256/870), es-Sahîh , Matbaa-yı Âmire, 1315 ve 1329, c.: IVIII.
- » BUHL, Fr., Hatîce , İA, İstanbul, 1968, c.: V/I, ss. (4344).
- » ÇUBUKÇU, Asri, Kâsım , DİA, İstanbul, 2001, c.: XXIV, ss. (538).
- » DELCAMBRE, Anne-Marie, Mahomet la Parole dAllah, Gallimard, 1987.
- » DERMENGHEM, Emile, Hz. Muhammed ve Risâleti, (çev.: Ahmet Ağırakça), İstanbul, 1997.
- » ed-DİMYÂTÎ, Şerafeddîn Abdülmümin b. Halef (v. 705/1305), es-Sîretün-Nebeviyye, (thk.: Esad Muhammed et-Tayyib), Haleb, 1996.
- » Doğuştan Günümüze Büyük İslâm Tarihi, İstanbul, 1986, c.: I.
- » EBÛ DÂVÛD, Süleyman b. Eşas es-Sicistânî (v. 275-888), es-Sünen , Mısır, 1950, c.: IV.
- » EBÛ NUAYM, Ahmed b. Abdillâh el-Isbahânî (v. 430/1038), Marifetüs-Sahâbe , (thk.: Âdil Yûsuf), Riyat, 1998, c.:I_IV.
- » el-EZRAKÎ, Ebil-Velîd Muhammed b. Abdillâh, (v. 223 /838ten sonra) Ahbâru Mekke vemâ Câe fîhâ minel-Âsâr, (thk.: Ali Ömer), by. ve bty., c.: II.
- » FAYDA, Mustafa, Cennetül-Muallâ , DİA, İstanbul, 1993, VII, ss. (38788).
- » el-FESEVÎ, Ebû Yûsuf Yakûb b. Süfyân (v. 277/890), Kitâbül-Marife vet-Târîh , (thk.: Ekrem Ziya el-Umerî), Medine, 1989, c.: III.
- » FİLİBELİ, Şehbenderzâde Ahmet Hilmi, İslâm Tarihi, İstanbul, 1971, c.: III.
- » el-HALEBÎ, Ali b. Burhaneddin (v. 1044/1634), İnsânül-Uyûn fî Sîretil-Emînil-Memûn , Kahire, 1902, c.: I.
- » HAMİDULLAH, Muhammed, Hz. Peygamberin İslâm Öncesi Seyahatleri, Atatürk Üniversitesi İslâmî İlimler Fakültesi Dergisi, (çev.: Abdullah Aydınlı), Ankara, 1980, sayı: 4, ss. (327342).
- » _______________ , İslâm Peygamberi, (çev.: Salih Tuğ), İstanbul, 1990, c.: III.
- » HASAN İbrahim Hasan, Siyasî- Dinî- Kültürel- Sosyal İslâm Tarihi, (çev.: İsmail Yiğit Sad- reddin Gümüş), İstanbul, 1985, c.:I/I.
- » HEYKEL, M. Hüseyin, Hz. Muhammed Mustafa , (çev.: Ö. Rıza Doğrul), İstanbul, 1948.
- » HİTTİ, Philip K., Siyâsî ve Kültürel İslâm Tarihi, (çev.: Salih Tuğ), İstanbul, 1980, c.: III.
- » HUDARÎ BEK Muhammed (v. 1927), Nûrul-Yakîn , Beyrut, 2004.
- » İBN ABDİLBERR, Ebû Ömer Yûsuf el-Kurtubî (v. 463/1070), el İstîâb fî Marifetil-Ashâb , (nşr.: Ali Muhammed el-Becâvî), Kahire, 1972, c.: III.
- » İBN HABÎB, el-Hasen b. Ömer, el-Muktefâ min Sîratil-Mustafâ , (thk.: Mustafa Muhammed Hüseyin ez-Zehebî), Kahire, 1996.
- » İBN HABÎB, Muhammed b. Habîb el-Haşimî (v. 245/860), Kitâbül Muhabber, Beyrut, bty.
- » İBN HACER, Ahmed b. Ali el-Askalânî (v. 852/1447), el-İsâbe fî Temyîzis- Sahâbe , (thk.: Ali Muhammed el-Becâvî), Beyrut, 1992, c.: IV VII.
- » İBN HALDÛN, Abdurrahmân b. Muhammed (v. 808/1405), Târîhu İbn Haldûn , Beyrut, bty., c.: II, IV.
- » İBN HAZM, Ebû Muhammed Ali b. Ahmed (v. 456/1063), Cemheratü Ensâbil-Arab , Beyrut, 2003.
- » İBN HİŞÂM, Ebû Muhammed Abdülmelik (v. 213/828), es-Sîretün-Nebeviyye, (thk.: Muhammed Muhyiddîn Abdülhamîd), Kahire, 1963, c.: I.
- » İBN İSHÂK, Muhammed b. İshâk b. Yesâr, (v. 151/768), Sîretü İbn İshâk, (thk.: Muhammed Hamidullah), Konya, 1981.
- » İBN KAYYİM EL-CEVZİYYE, Şemsüddîn Ebû Abdillâh Muhammed b. Ebî Bekr (v. 751/1350), Zâdül-Meâd , (çev.: Şükrü Özen), İstanbul, 1988, c.: I.
- » İBN KESÎR, Ebul-Fidâ İsmail b. Ömer (v. 774/1373), el-Bidâye ven-Nihâye, Beyrut, 1861, c.: II.
- » İBN KUTEYBE, Ebû Muhammed Abdullah b. Müslim (v. 276/889), el-Meârif, Beyrut, 1987.
- » İBN SAD, Muhammed (v. 230/844), et-Tabakâtül-Kübrâ , Beyrut, bty., c.: I, VIII.
- » İBN SEYYİDİNNÂS, Ebul-Feth Muhammed (v. 1334/1916), Uyûnül-Eser fî Fünûnil-Meğâzî veş-Şemâîl ves-Siyer, Kahire, 1992, c.: I-II.
- » İBN TAGRİBERDÎ, Cemâlüddîn Ebul-Mehâsin Yûsuf el-Atabekî (v. 874/1469), en-Nücûmüz- Zâhira fî Mülûki Mısr vel-Kahira, Kahire, bty., c.: I.
- » İBNÜLCEVZÎ, Ebul-Ferec Abdurrahmân b. Ali (v. 597/1200), el-Muntazam fî Târîhıl- Ümem vel-Mülûk, (nşr.: Muhammed Abdülkâdir Atâ Mustafa Abdülkâdir Atâ), Beyrut, 1995, c.: II.
- » İBNÜLESÎR, İzzüddîn Ebil-Hasen Ali b. Ebil-Kerem (v. 630/1232), el-Kâmil fit-Târîh, (thk.: Ali Şîrî), Beyrut, 1989, c.: I.
- » _______________, Üsdül-Ğâbe fî Marifetis-Sahâbe, (thk.: M. İbrahim el-Benna - M. A. Aşur), Kahire, 1973, c.: I.
- » İBNÜLFAKÎH, Ebî Abdîllah Ahmed b. Muhammed b. İshâk el-Hemedânî (v. yaklaşık 903/1497), Kitâbül-Büldân , (nşr.: Yûsuf el-Hâdî), Beyrut, 1996.
- » İBNÜL-IMÂD, Ebul-Felâh Abdülhayy b. Imâd (v. 1089/1678), Şezerâtüz-Zeheb fî Ahbâri men Zeheb, Dımeşk, 1985, c.: I.
- » İBNÜL-VERDÎ, Zeynüddîn Ömer b. Muzaffer (v. 749/1348), Târîhu İbnül-Verdî, Beyrut, 1996.
- » İMAM ÂZAM (v. 150/767), Fıkh-ı Ekber Aliyyül-Kari Şerhi, (çev.: Y. Vehbi Yavuz), İstanbul, 1979.
- » İSMAİL FENNİ ERTUĞRUL, Hakikat Nurları, İstanbul, 1949.
- » el-KALKAŞANDÎ, Ebul-Abbas Ahmed b. Ali (v. 821/1418), Nihâyetül- Ereb fî Marifetil- Arab, Beyrut, 1974, c.: I.
- » KALLEK, Cengiz, Hubaşe, DİA, İstanbul, 1998, XVIII, ss. (26465).
- » KANDEMİR, M. Yaşar, Fâtıma , DİA, İstanbul, 1995, c.: XII, ss. (219).
- » ____________ , Hatîce , DİA, İstanbul, 1997, XVI, ss. (46566).
- » el-KASTALLÂNÎ, Ahmed b. Muhammed b. Ebî Bekr (v. 923/1517), el-Mevâhibül-Ledüniyye bil-Minehıl-Muhammediyye, Kahire, bty., c.: I.
- » KAZICI, Ziya, Hz. Muhammedin Eşleri ve Aile Hayatı, İstanbul, 1993.
- » KEHHÂLE, Ömer Rıza, Alâmün-Nisâ fil-Âlemil-Arab vel-İslâm , Dımeşk, bty.
- » KURÂN-I KERÎM VE AÇIKLAMALI MEÂLİ, Ali Özek vd.lerinin Meâli, Medine, 1987.
- » KONYALI MEHMET VEHBİ, Hulâsatül-Beyân Büyük Kurân Tefsiri , İstanbul, 1991, c.:XVI.
- » el-KÜTÜBÎ, Muhammed b. Şâkir (v. 764/1397), Uyûnüt-Tevârîh , İstanbul Millet Kütüphanesi, Feyzullah Efendi Koleksiyonu, arşiv no.: 34 Fe 1485, mikrofilm no.: 1694/1.
- » MAHMÛD ESAD, Tarihi Din-i İslâm (İslâm Tarihi), (sad.: Ahmet Lütfi Kazancı Osman Kazancı), İstanbul, 1995.
- » el-MAKDİSÎ, Ebû Nasr el-Mutahhar b. Tâhir (v. 355/966'dan sonra), el-Bed' ve't-Târîh , Paris, 1916, c.: I.
- » el-MAKRÎZÎ, Ahmed b. Ali b. Abdülkadir (v. 845/1441), İmtâül-Esmâ bimâ lin-Nebiyyi mi- nel-Ahvâli vel-Emvâli vel-Hafedeti vel-Meta, (thk.: Muhammed Abdülhamid en- Nümeysî), Beyrut, 1999, c.: I.
- » MARTİN LİNGS, Hz. Muhammedin Hayatı, (çev.: Nazife Şişman), İstanbul, 2006.
- » el-MÂVERDÎ, Ebul-Hasan Alî b. Muhammed b. Habîb el-Basrî el-Bağdâdî (v. 450/1058), Alâmün-Nübüvve , (thk.: Muhammed el-Mutasımbillâh el-Bağdâdî), Beyrut, 1987.
- » MEHDİ PİŞAVÎ, İslâm Tarihi Cahiliye Döneminden Hz. Peygamberin Vefatına Kadar-, (çev.: İsmail Bendiderya), İstanbul, 2007.
- » MEHMET ZİHNÎ, Meşâhirün-Nisâ , İstanbul, 1292, c.: I II (tek kitap hâlinde)
- » el-MESÛDÎ, Ebul-Hasen (v. 346/957), Mürûcüz-Zeheb , (nşr.: M. Muhyiddîn Abdülhamid), Beyrut, 1987, c.: I.
- » _______________, et-Tenbîh vel-İşrâf, Beyrut, bty.
- » el-MEVDÛDÎ, Ebul-Alâ, Tarih Boyunca Tevhid Mücadelesi ve Hz. Peygamber, der.: Naim Sıddıkî Abdülvekil Alevi, (çev.: N. Ahmet Asrar), Ankara, 1983, c.: II.
- » MEVLÂNÂ MUHAMMED ALİ, Peygamberimizin Hayatı, (çev.: Ali Genceli), Ankara, bty.
- » MEVLÂNÂ ŞİBLÎ, Asr-ı Saadet, (çev.: Ömer Rıza Doğrul), İstanbul, 1977, c.: I.
- » MUHAMMED b. ABDÜLVEHÂB, Hz. Muhammedin Hayatı, (çev.: Salih b. Abdülazîz), Ankara, 1977.
- » MÜSLİM b. el-Haccâc Ebul- Huseyn el-Kuşeyrî en-Nisâburî (v. 261/877), es-Sahîh, Beyrut, 1955.
- » en-NEBHÂNÎ, Yûsuf b. İsmâîl, el-Envârul-Muhammediyye minel-Mevâhibil-Ledüniyye , Beyrut, bty.
- » en-NEDVÎ, Ebul- Hasen Ali, Rahmet Peygamberi, (çev.: Abdülkerim Özaydın), İstanbul, 2011.
- » ÖNKAL, Ahmet, Cüreş, DİA, İstanbul, 1993, VIII, ss. 137
- » _______ , Rasûlüllahın İslâma Davet Metodu , Konya, 1983.
- » RAHMETULLAH EFENDİ, İzharul-Hakk Tercümesi, (çev.: Ömer Fehmi EfendiAnkaralı Nüzhet Efendi), İstanbul, 1972, c.: III (iki cilt bir arada.)
- » RODİNSON, Maxime, Hz. Muhammed, (çev.: Atilla Tokatlı), İstanbul, 1968.
- » SABUNCU, Ömer, Hz. Peygamberin İlk Hanımı Hz. Hatîcenin Hayatı ve Kişiliği, Diyanet İlmi Dergi, yıl: 2009, c.: 45, sayı: 2, ss. (4972).
- » es-SAFEDÎ, Salâhuddîn Halîl, el-Vâfî bil-Vefeyât, (thk.: Ahmed Arnaût Türkî Mustafa), Beyrut, 2000.
- » es- SALLÂBÎ, Akli Muhammed, es-Sîretün-Nebeviyye, Beyrut, 2008.
- » SAVAŞ, Rıza, Mekkede İslâmın Yayılışına Akrabalık Açısından Bir Bakış, İstem Dergisi, yıl: 2, sayı: 4, Konya, 2004, ss.(3552).
- » SURUÇ, Salih, Kâinatın Efendisi Peygamberimizin Hayatı, İstanbul, 2011.
- » es-SÜHEYLÎ, Ebul-Kâsım Abdurrahman (v. 581/1185), Muhtasar Kitâbir-Ravdul Ünüfül- Basimü fis-Sîretin-Nebeviyyetiş-Şerîfe, (thk.: Abdülazîz Harfûş), Dımeşk, 2005.
- » es-SÜYÛTÎ, Celâlüddîn Abdurrahmân b. Ebû Bekr (v. 911/1505), el-Hasâisul-Kübrâ , Beyrut, 1985, c.: III
- » eş-ŞİBLÎ, Raûf, el-Müctemeul-Arab Kablel-İslâm , Beyrut, bty.
- » et-TABERÎ, Ebû Cafer Muhammed b. Cerîr (v. 310/923), Târîhur-Rusül vel-Mülûk, (thk.: Muhammed Ebul-Fazl İbrahim), Beyrut, 1962, c.: II.
- » et-TİRMÎZÎ, Ebû İsa Muhammed (v. 279/892), es-Sünen, İstanbul, 1981, c.: IV.
- » TOPUZOĞLU, T. Rıza, Ümmü Külsüm , İA, İstanbul, 1998, c.: XIII, ss. (107108).
- » VİCDÂNÎ, Ebû Rıdvan M. Sadık, Hz. Muhammed Niçin Çok Evlendi, (sad.: Ahmet Karadut), Ankara, 1992.
- » el-YAKÛBÎ, Ahmed b. Ebî Yakûb (v. 284/897), Târîhul-Yakûbî, Beyrut, 1960, c.: III.
- » YÂKUT el-HAMEVÎ, Şihabuddîn Ebû Abdullah (v. 626/1228), Mucemül- Büldân , Beyrut, bty., c.: II.
- » YAZIR, Elmalılı Muhammed Hamdi, Hak Dini Kurân Dili, İstanbul, 1974, c.: IX.
- » ZAPSU, Abdurrahim, Büyük İslâm Tarihi Hz. Muhammed Dönemi, İstanbul, 2006.
- » ez-ZEHEBÎ, Muhammed b. Ahmed (v. 748/1374), Târîhul-İslâm ve Vefeyâtül-Meşâhiri vel- Alâm, es-Sirâtün-Nebeviyye , (thk.: Ömer Abdüsselâm Tedmürî), Beyrut, 1994.
- » ez-ZEYYÂT, Ahmed Hasan (v. 1387/ 1968), Târîhul-Edebil-Arabî, Beyrut, 1995.
- » ez-ZİRİKLÎ, Hayruddîn (v. 1396/1976), el-Alâm Kâmûsu Terâcim, Beyrut, 19531959, c.: IX.
- » ZÜBEYR b. BEKKÂR (v. 256/870), Cemheratü Nesebi Kureyş ve Ahbârihâ , bt. ve byy.