Geç dönem (IV-V.YY) Hun Devletleri hakkında Çin kaynakları

Geç Dönem Hun Devletleri Asya Hun Devletinin ardıl devletleri olup hem Çintopraklarında olmaları hem de eski devlet sistemlerini yürütmeye çalışmalarıaçısından oldukça dikkate şayan devletlerdir. M.S. IV-V. Yüzyılda bir buçuk asırlıkbir dönemde yaşamış, kısa ömürlü olmalarına rağmen hem Çin hem de Türk tarihine önemli başlangıçlara sebep olmuş bu devletler, Türk tarihçileri tarafındanpek fazla araştırılmamış bir dönemdir. Bu yüzden bu devletler hakkında bilgi veren Çin kaynakları hakkında da bir ön çalışma gerekmektedir. Bu devletlerdenbazıları Budhizm inancını kabul ettikleri için bilinen Çin hanedan yıllıklarının haricinde Çin Budhizm tarihiyle ilgili kaynakları da ihmal etmemek gerekir. Biz bu çalışmamızda Chin Shu, Shih-liu Kuo Chun-chiu, Wei Shu, Pei Shi, Sung Shu gibiçeşitli hanedan yıllıklarında hangi bölümlerde ne gibi bilgiler bulunduğunu su-narken Kao Seng Chuan adlı Rahipler biyografisinde de neler olduğunu göster-meye çalıştık.

The Chinese historical Books About States of Late Hsiung-nu (4-5th Cent

As the successor of Asian Hsiung-nu State, The Late Hsiung-nu States are veryremarkable in the terms of both setting up a state in the land of China and tryingto execute the conducts of former state. Although these states which have notbeen researched very well by Turkish historians, ruled for a short time between4-5th centruies A.D., they were caused of important beginnigs for both Turkishand Chinese histories. Because of this it is needed to make a premilinary workabout the Chinese sources which include important information about these states. Because of some of these states believed in Buddhism it is supposed not toomit the sources about history of Chinese Buddhism beside the historical books.In this article it has been represented the information in the historical books ofChinese dynasties like Chin Shu, Shih-liu Kuo Ch un-ch iu, Wei Shu, Pei Shi, SungShu and the biography of monks' named "Kao Seng Ch'uan".

PDF

___

» BAYKUZU, Tilla Deniz, IV. Yüzyılda Çinde Kurulan İki Hun Devleti, İlk Chao ve Sonraki Chao Devletleri, Basılmamış Doktora Tezi, İstanbul, 2003.
» -------, Hunların Kayıp Kitapları ve Sutralar, Bilig, Kış, 2008, sayı 44, s. 195-210.
» -------, Kuzey Liangda Kurulan Hun Devleti, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Mimar Sinan Üniversitesi İstanbul 1997.
» ------- ,IV. Yüzyılda Çinde Kurulan Bir Hun Devleti: İlk Chao Hun Devleti, MANAS Sosyal Bi- limler Dergisi, sayı:12, Bişkek, 2004, s.5-25.
» EBERHARD, W., Liu Yüan ve Liu Ts'ung Biyografileri DTCF, Sinoloji Enstitüsü Neşriyatı, no: 4, Ankara, 1942, ayrı basım, s. 1-29.
» Lİ Yen-shou, Pei Shih, Chung-hua Shu-chü, Pekin 2006 baskısı.
» ONAT Ayşe, V. Yüzyılda Çinde Kurulan Hsia Hun Devleti (407-431), Ankara Üniversitesi, Basılmamış Doçentlik Tezi. Ankara, 1977.
» -------, "Kuzey Çinde Kurulan Hun Devletleri", Tarihte Türk Devletleri, I, A.Ü. Rektörlüğü Yayınları, Ankara, 1987, s. 29-36.
» ORSOY Sema, Çinin Resmi Hanedanlık Kayıtlarında Türk Kavimlerine ait Monografiler TÜRKLER, Yeni Türkiye yayınları, Cilt I, Bölüm 3, Ankara, 2000, s. 554-572.
» -------, Çin Kaynaklarına Göre M.S. V. Yüzyıl Başlarına Kadar Orta Asyada Ti ve Chiang Ka- vimleri, Ankara Üniversitesi, Basılmamış Doktora Tezi, Ankara, 2003.
» SENG Hui-yao, Kao Seng Chuan, Chung-hua Shu-chü, Pekin, 1997 baskısı.
» TANG Chi, Türk Tarihine Aid Çin Kaynakları İ.Ü. Edebiyat Fakültesi Tarih Enstitüsü Dergisi, 1971, s. 181-210.
» TANG Guo-zhong, Çince Kaynaklara Göre Kuzey Liang Hun Devletinin Siyasi, Kültürel Ve Ekonomik Tarihi, Ankara Üniversitesi, Basılmamış Yüksek Lisans tezi, Ankara, 1999.
» TEKİN, Talat ÖLMEZ, Mehmet, Türk Dilleri- Giriş, İstanbul, 1999.
» WEİ Shou, Wei Shu, Chung-hua Shu-chü, Pekin, 2006 baskısı.