Abbâsî Halifesi Nâsır Lidînillâh'ın Hârizmşahlar ile İktidar mücadelesi

Miladi IX. yüzyılın ortalarından itibaren Abbâsî hilâfeti eski gücünü kaybeder.X. Asrın ortalarından başlayan yeni süreçte ise önce Büveyhîlerin, ardından Selçukluların hâkimiyetine girer. XII. Yüzyılın son çeyreğinde hilâfet görevine başlayan Nâsır Lidînillâh, kurumu mazideki güçlü ve parlak günlerine döndürmek içinkapsamlı ve uzun soluklu bir mücadeleye girişir. Halife, karşısında kendi iktidaralanlarını paylaşmak yerine daha da genişletmek isteyen Hârizmşahlar sultanlarını bulur. Halife Nâsır Lidînillâh ve sultanlar Alâaddin Tekiş, Alâaddin Muhammed ve Celâleddin Hârizmşah arasındaki iktidar savaşı yaklaşık elli yıl devameder.

The struggle for Power Between the Abbasid Caliph Nasır Lidinillah and Khorezmshahs

Agency of Caliphate began to lose its power since the middle of ninth century.In the new process started in the middle of ninth century, firstly it entered intodomination of Seljuks and then Buwayhids. At the last quarter of twelfth entury,Caliph Nasır Lidinillah attempted to a comprehensive and long-term struggle torestructure the Caliphate Institution as its past, strong and brillant days. The Ca- liphate encountered with Khorezmshah Sultans who didn't want sharing power,and in contrast they wanted to expand their powers further. The struggle forpower between Nasır Lidinillah and Sultans Alaaddin Tekis, Alaaddin Muham- med and Celaleddin Khorezmshah lasted about for 50 years.

PDF

___

» Avcı, Casim, Hilâfet , İstanbul, 1998, XVII, s.539-546.
» Devâdârî, Ebîbekr b. Abdillah b. Aybek, Kenzüd-dürer ve camiul-ğurer, thk. Said Abdulfet- tah Âşûr, Kahire, 1972.
» Ebul-Fidâ, İmadüddin İsmail, el-Muhtasar fî ahbâril-beşer, el-matbaatul-Hüseyniyye, Kahire, ty.
» Ebû Şâme, Şihabüddîn Abdurrahman b. Osman , ez-Zeyl alâ Ravdateyn, thk. İbrahim Şem- süddîn, darul-kütübil-ilmiyye, Beyrut, ty.
» Hartmann, Angelika, Nâsır-Lidînillâh , DİA, İstanbul, 2006, XXXII, s.399-402.
» Hodgson, Marshall G. S. , İslâmın Serüveni, çev. Metin Karabaşoğlu, İz Yayıncılık, İstanbul, 1993.
» Hüseynî, Sadruddîn Ebul-Hasen Ali b. Nâsır, Ahbârüd-devletis-Selçukiyye , nşr. Muhammed İkbâl, Lahor, 1933.
» İbnül-Esîr, İzzeddin Ebul-Hasan Ali b. Muhammed b. Abdulvahid, el-Kâmil fi t-târîh, Daru
58 Ebû Şâme, 2, ez-Zeyl, 18.
59 İbn Vâsıl, Müferircül-kürûb, IV/180. Sadr, Beyrut, ty.
» İbn Haldûn, Ebu Zeyd Abdurrahman b. Muhammed, el- İber ve dîvânul-mübteda vel- haber, nşr. Ebu Suheybil-Kurmî, Beytül-Efkâr, Riyad, ty.
» İbn Vâsıl, Cemalüddîn Muhammed, Müferricül-kürûb fî ahbâri benî Eyyûb , thk. Muhammed Rebi, Kahire, ty.
» Mıquel, Andre, Doğuştan Günümüze İslam Medeniyeti, çev. A. Fidan- H. Menteş, İstanbul, 2003.
» Ravendî, Muhammed b. Ali. B. Süleyman, Râhatus-sudûr ve âyetus-sürûr, nşr. Muhammed İkbâl, haşiye ve ekler: Mücteba Minevî, Tahran, hş.1364.
» Taberî, Ebû Cafer Muhammed b. Cerîr, Tarîhul-ümem vel-mülûk , thk.Muhammed Ebul- Fadl, Beyrut, ty.
» Taeschner, F. , Nâsır, İA, İstanbul, 1970, IX, s. 92-94.
» Yınanç, Mükrimin Halil, Celâleddin Hârizmşah, İA, Istanbul, 1977, III, s. 49-53.
» Zehebî, Şemsüddîn Muhammed b. Ahmed b. Osman, Târîhul-İslâm (h. 591- 600 ), thk. Ömer Tedmürî, Beyrut, 1997.