SAĞLIK BİLİMLERİ KÜTÜPHANELERİNDE BİLGİ HİZMETLERİNİN SUNUMU: KANITA DAYALI UYGULAMALAR

Sağlık bilimleri alanı uygulamalarında ve eğitiminde son zamanlarda teknolojik gelişmelere bağlı olarak kanıta dayalı bilgiler özellikle tıp, diş hekimliği ve hemşirelik alanında kullanımı yaygınlaşmıştır. Bu çalışmada, sağlık ve tıp bilimleri alanlarında yapılmış olan araştırmalar ve kanıta dayalı uygulamalar ele alınmıştır. Ayrıca çalışmada, tıp kütüphanelerinde sıklıkla kullanılan önemli bazı kanıta dayalı veri tabanlarının konusal analizi ve içeriği hakkında bilgi verilmiştir. Tıp kütüphanelerinde kanıta dayalı bilgiler kanıta dayalı veri tabanlarından elde edilir. Özellikle Pubmed, Cochrane, Clinical Evidence, Clinical Key, Dynamed, Uptodate gibi kanıt veri tabanları kullanılır. Çalışmada incelenen kanıta dayalı veri tabanlarında genel tıbbi bilgilerin yanı sıra cerrahi, anesteziyoloji, nöroloji, acil tıp, kardiyoloji, kadın doğum, diş hekimliği, ağız sağlığı, hasta bakım, pediatri, spor hekimliği, diyabet, endokrinoloji, romatoloji, geriatri gibi pek çok sistematik derlemeler vardır. Bu çalışmada tıp kütüphanelerinde sunulan kanıta dayalı bilgi hizmetleri kısaca ele alınmıştır. Tıp kütüphanelerinde kanıta dayalı bilgi hizmetlerinin sunumuna yönelik diş hekimliği alanında yapılmış bir derleme çalışması incelenmiştir.

PRESENTATION OF INFORMATION SERVICES IN HEALTH SCIENCES LIBRARIES EVIDENCE BASED PRACTICES

In health sciences field applications and training has recently become widespread, especially in the fields of medicine, dentistry and nursing, depending on technological developments. In this study, researches based on research and evidence based practices in the fields of health and medical sciences are discussed. In addition, the study provided information on the theoretical analysis and content of some important evidence-based databases frequently used in medical libraries. Evidence-based information in medical libraries is derived from evidence-based databases. Evidence databases such as Pubmed, Cochrane, Clinical Evidence, Clinical Key, Dynamed, Uptodate are used. In addition to general medical information, there are many systematic databases such as surgery, anesthesiology, neurology, emergency medicine, cardiology, gynecology, dentistry, oral health, patient care, pediatrics, sports medicine, diabetes, endocrinology, rheumatology, geriatrics. In this study, evidence-based information services provided in medical libraries are briefly discussed. A compilation study in the field of dentistry for the presentation of evidence-based information services in medical libraries has been examined.

___

  • Alkan, N. (2002). Günümüzde Tıp ve Sağlık Bilimleri Kütüphaneciliği, Rukancı F., vd., (yay.haz.). Elektronik Gelişmeler Işığında Araştırma Kütüphaneleri, 24-26 Ekim 2002, Bolu, Bildiriler içinde. Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu, 17-33.
  • Alkan, N. (2008). Klinik Tıp Kütüphaneciliği, Bilgi Dünyası, 9(2), 315-347.
  • Bandolier, (Çevrimiçi) http://www.bandolier.org.uk/, (16.11.2017).
  • Best Evidence Topics (BETS), (Çevrimiçi) http://bestbets.org/database/browse-bytopic.php, (16.11.2017).
  • Bilir, N. ve Üner, S. (2000). Kanıta Dayalı Tıp (Evidence-Based Medicine) Koruyucu Hekimlik Alanında Da Kullanılabilir. Hacettepe Toplum Hekimliği Bülteni, 22, 6-8.
  • BMJ Clinical Evidence, (Çevrimiçi) http://clinicalevidence.bmj.com/x/set/static/cms/back-story.html, (16.12.2017).
  • Bown, MJ. and Sutton, AJ. (2010). Sistematik Derlemeler ve Meta-Analizlerde Kalite Kontrolü. Eur J Vasc Endovasc Surg, 3(4), 225-235.
  • Carr, AB. and McGivney, GP. (2000). Users’ Guides To The Dental Literature: How To Get Started. J Prosthet Dent, 83(1), 13-20.
  • Clinical Key, (Çevrimiçi) https://www.clinicalkey.com/#!/, (04.12.2017).
  • Cochrane, (Çevrimiçi) http://www.cochranelibrary.com/home/topic-and-reviewgroup-list.html?page=topic, (16.11.2017).
  • Conrad, HJ., Seong, WJ and Pesun, IJ. (2007). Current Ceramic Materials and Systems With Clinical Recommendations: A Systematic Review. J Prosthet Dent, 98(5), 389-404. Ç
  • avuşoğlu, H. (2007). Oral Mukozit Yönetiminde Kanıta Dayalı Hemşirelik. Türkiye Klinikleri J Med Sci, 27(3), 398-406.
  • Çolaklar, H. (2017). Evidence-Based Information Services: An Example of a Literature Review”. Journal of Balkan Libraries Union, 5(1), 11-20.
  • Çolaklar, H. (2004). Kanıta Dayalı Diş Hekimliği ve İnternette Bilgiye Erişim. III. Ulusal Tıbbi Bilgi Yönetimi ve Teknolojileri Sempozyumu 22-25 Eylül 2004, İstanbul, (Çevrimiçi)
  • http://kaynak.unak.org.tr/bildiri/unak04/u04-6.pdf, (03.09.2017).
  • Çolaklar, H. (2008). Türkiye’de Tıp Kütüphanelerinde Elektronik Süreli Yayın Hizmetleri Yönetimi. Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Bilgi ve Belge Yönetimi Anabilim Dalı.
  • Davidoff, F., and Florance, V. (2000). The Informationist: A New Health Profession?. Annals of Internal Medicine, 132(12), 996-998.
  • DynaMed, (Çevrimiçi) https://dynamed.ebscohost.com/about/about-us, (06.12.2017).
  • Grefsheim, S. (2008). Affirming Our Commitment To Research: The Medical Library Association’s Research Policy Statement: The Process and Findings. J Med Libr Assoc, 96(2), 114-120.
  • Kocaman, G. (2003). Hemşirelikte Kanıta Dayalı Uygulama. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi, 2, 61-69.
  • Medical Evidence Matters Archive, (Çevrimiçi) http://medicalevidencematters.com/, (07.11.2017).
  • Melnyk, BM., Fineout-Overholt, E., Stone, P., Ackerman, M. (2000). EvidenceBased Practice: The Past, The Present, and Recommendations for The Millennium. Pediatr Nurs, 26, 77-80.
  • Oktay, İ. Diş Hekimliği Uygulamalarında Başarıyı Etkileyen Yeni Yaklaşımlar, (Çevrimiçi) http://www.mutlutunc.com/files/mak1.pdf, (01.03.2017), 1-5.
  • Peker, K. ve Bermek, G. (2009). Klinik Uygulamalarda Kanıta Dayalı Diş Hekimliği Yönteminin Uygulanma Aşamaları. İstanbul Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Dergisi, 43(3-4), 123-132.
  • PubMed, (Çevrimiçi) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/, (06.11.2017). Sincan, M. (2003). Kanıta Dayalı Tıp ve Tıp Kütüphaneciliği. Bilgi Dünyası, 4(1), 64-72.
  • Stetler, CB., Brunell, M., Giuliano, KK., Morsi, D., Prince, L., and Newell-Stokes, V. (1998). Evidence-Based Practice and The Role of Nursing Leadership. J Nurs Adm 28, 45-53.
  • Uptodate,(Çevrimiçi) http://www.uptodate.com/home/about/index.html, https://www.uptodate.com/home/sample-topics, (07.11.2017).
  • Uşen, S. (2002). Yirmibirinci Yüzyılda Tıp Kütüphanecilerinin Değişen Rolleri, Bilgi Dünyası, 3(1), 93-99.