Yönetici Etik Davranışlarının Sınır Birim Çalışanlarının Motivasyon ve İş Tatmini Üzerindeki Etkisi: Adana’da Bir Araştırma

Otel işletmeleri de, mal üreten diğer işletmeler gibi tüketici istek ve ihtiyaçlarını tatmin edebilmek amacıyla birtakım uygulamalara başvurmaktadırlar. Bu uygulamalar hizmet işletmeleri açısından irdelendiğinde, hizmetlerin farklı özellikleri ve çalışantüketici etkileşimi kapsamında sınır birim işgörenlerinin kritik rol oynadıkları ifade edilebilir. Bu temel bilgilerden hareketle yönetici etik davranışlarının, sınır birim çalışanlarının motivasyonları ve iş tatminleri üzerinde belirleyici bir rol oynayabileceği düşünülmektedir. Yukarıda verilen bilgiler ışığında bu çalışmada, yönetici etik davranışlarının sınır birim çalışanları tarafından değerlendirilmesi amaçlanmış ve bu kapsamda Adana'da faaliyet gösteren dört ve beş yıldızlı otel işletmelerinde çalışan 836 sınır birim personeline Yönetici Etik Davranışı ve İş Tatmini Anketi uygulanmıştır. Söz konusu ölçekten anlamlı sonuçlar çıkarabilmek ve literatüre katkı yapabilmek amacıyla ölçeğin güvenilirlik ve geçerlilik boyutları dikkate alınmış, regresyon analizi yardımıyla yöneticilerin etik davranışlarına yönelik algının çalışanların motivasyonlarına ve iş tatminlerine etkisi, ayrıca çalışan motivasyonunun da iş tatminine etkisi incelenmiştir. Elde edilen bulgulardan yöneticilerin etik davranışlarına yönelik olumlu algının sınır birim çalışanlarının motivasyonlarını ve iş tatminlerini olumlu olarak etkilediği, ayrıca çalışan motivasyonunun da, iş tatmini üzerinde olumlu etkisi olduğu saptanmıştır.

The Effect of Managers’ Ethical Behavior on Boundary Spanning Role Employees’ Motivation and Job Satisfaction: A Research in Adana

Like manufacturing companies, hotels implement several strategies in order to satisfy consumers’ needs and wants. These strategies play critical roles in the context of unique characteristics of hotel services and interaction between boundary spanning role employee and consumer, when they are examined from the service firms’ perspectives. Having outlined this basic information, managerial ethical behaviors are assumed to depict relationships with frontline employees’ motivation and job satisfaction. In light of the aforementioned information, this study aims to make boundary spanning role employees assess the managerial ethical behaviors. Therefore, Managerial Ethical Behavior and Job Satisfaction Survey was conducted with 836 frontline employees in four and five star hotels in Adana. The reliability and validity dimensions of the scale were taken into consideration so as to be capable of obtaining reasonable results and making contribution to the related literature. Frequency tests and means were employed, and regression analysis was used to investigate the effect of managerial ethical behavior on employees’ motivation and job satisfaction. Managerial ethical behavior has positive effects on both employees' motivation and their job satisfaction. And as expected, employees motivation has positive and moderate effect on their job satisfaction in the subject 4 and 5 Star hotel companies.

PDF

___

Acar, A. G. (2000). Etik Değerlerin Kurumsallaştırılması Üzerine Bir Araştırma. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
Barutçugil, İ. (2004). Stratejik İnsan Kaynakları Yönetimi. İstanbul: Kariyer Yayıncılık,1.Baskı.
Bateman, S. ve S. A. Snell. (2007). Management: Leading & Collaborating in a Competitive World. 7th Edition. McGraw-Hill Irwin.
Bowling, N. A., K. J. Eschleman ve Q. Wang. (2010). A meta-Analytic Examination of the Relationship between Job Satisfaction and Subjective Well-Being, Journal of Occupational and Organizational Psychology. 83 (4), 915-934.
Büte, M. (2011). Etik İklim, Örgütsel Güven ve Bireysel Performans Arasındaki İlişki. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi. 25 (1), 171-192.
Çevirgen, A. ve E. Üngüren. (2009). Konaklama İşletmelerinde Etik İklim ve İş tatmini İlişkisi. 10. Ulusal Turizm Kongresi, 21-24 Ekim 2009, Mersin, 273-283.
Egan, T. M., B. Yang ve K. R. Barlett. (2004). The Effects of Organizational Learning Culture and Job Satisfaction on Motivation to Transfer Learning and Turnover Intention. Human Resource Development Quarterly. 15 (3), 279-301.
Elias, S. M., W. L. Smith ve C. E. Barney. (2012). Age As a Moderator of Attitude towards Technology in the Workplace: Work Motivation and Overall Job Satisfaction. Behaviour& Information Technology. 31 (5), 453-467.
Fraedrich, J., O. C. Ferrel ve L. Ferrel. (2011). Ethical Decision Making for Business, 8 th Edition. South-Western Cengage Learning.
Fu, W., S. P. Deshpande ve X. Zhao. (2011). The Impact of Ethical Behavior and Facets of Job Satisfaction on Organizational Commitment of Chinese Employees. Journal of Business Ethics. 104 (4), 537–543
Girard, D. (1999). Etik Nerede İşin İçine Giriyor, Executive Excellence. Çeviren: Editörlük. Rota Yayınları.
Greenberg, J. ve R. A. Baron. (1997). Behaviour In Organization: Understanding And Managing The Human Side Of Work. 6th Edition. PrenticeHall.
Holme, C. (2008). Business ethics – Part One: Does it matter?. Industrial and Commercial Training. 40 (5), 248-252
Hunsaker, P. L. (2005). Management: A Skills Approach. 2nd Edition. New Jersey: Pearson Prentice Hall.
Igalens, J. ve P. Roussel. (1999). A Study of the Relationships between Compensation Package, Work Motivation and Job Satisfaction. Journal of Organizational Behavior. 20 (7),1003-1025.
Keser, A. (2005). İş Doyumu ve Yaşam Doyumu İlişkisi: Otomotiv Sektöründe Bir Uygulama. Çalışma ve Toplum, 2005/4.
Kılıç, G., E. Pelit ve Ö. Altunöz. (2011). The Relationship Between Managerial Ethics Perception and Professional Burnout Levels of Employee: A Comparative Study of Five-Star Hotels’ Employees between Turkey and Italy, İşletme Araştırmaları Dergisi, 3 (1), 122-139
Kjeldsen, A. M. ve L. B. Andersen. (2013). How Pro-social Motivation Affects Job Satisfaction: An International Analysis of Countries with Different Welfare State Regimes, Scandinavian Political Studies. 36 (2), 153-176.
Kreitner, R., A. Kinicki ve M. Buelens. (2002). Organizational Behavior. 2nd European Edition McGraw Hill Publishing Company.
Koh, H. C. ve H. Y. Boo. (2004). Organisational Ethics and Employee Satisfaction and Commitment. Management Decision, 42 (5), 677 – 693.
Özgen, H., A. Yalçın. (2010). İnsan Kaynakları Yönetimi: Stratejik Bir Yaklaşım. 1. Baskı. Adana: Nobel Kitabevi.
Özler, D. E. (2010). Örgütsel Davranışta Güncel Konular. 1. Baskı. Bursa: Ekin Basım Yayın Dağıtım.
Öztürk, H. (2010). Yönetici Hemşirelerin Etik Davranışları ve Bir Araştırma, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
Özutku, H., E. Cevrioğlu. (2005). Yönetim ve Etik: Özel ve Kamu Banka Şube Yöneticileri Üzerine Bir Alan Araştırması. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 7 (3), 91 – 104.
Pehlivan, İ. (1998). Yönetsel, Mesleki ve Örgütsel Etik, Ankara: Pegem Yayınları.
Pehlivan, İ. (2002). Yönetsel, Mesleki ve Örgütsel Etik, Ankara: Pegem Yayınları.
Prottas, D. J. (2013). Relationships Among Employee Perception of Their Manager’s Behavioral Integrity, Moral Distress, and Employee Attitudes and Well-Being. Journal of Business Ethics, 113 (1), 51–60
Robbins, S. P., T. A. Judge ve T. T. Campbell. (2010). Organizational Behaviour. United Kingdom: Pearson Education Limited.
Saruhan, Ş. C. ve M. L. Yıldız. (2012). İnsan Kaynakları Yönetimi: Teori ve Uygulama. 1. Baskı. İstanbul: Beta Yayınları.
Schermerhorn, J. R., J. G. Hunt ve R. N.Osborn. (2000). Organizational Behavior. 7th Edition. NY: John Wiley&Sons.
Schermerhorn, J. R., J. G. Hunt ve R. N.Osborn. (2000). Organizational Behavior. 10th Edition. NY: John Wiley&Sons.
Schwepker, C. H. J. (2001). Ethical Climate’s Relationship to Job Satisfaction, Organizational Commitment and Turn Over in the Sales Force. Journal of Business Research. 54 (1), 39–52.
Sell, L. ve B. Cleal. (2011). Job Satisfaction, Work Environment, and Rewards: Motivational Theory Revisited. LABOUR. 25 (1), 1–23.
Smith, D. B. ve J. Shields. (2013). Factors Related to Social Service Workers' Job Satisfaction: Revisiting Herzberg's Motivation to Work. Administration in Social Work. 37 (2), 189-198.
Sökmen, A. (2003). Yönetici Etik davranış ve Eğitiminin Sınır Birim İşgörenleri Tarafından Değerlendirilmesi: Ankara’daki Dört ve Beş Yıldızlı Konaklama İşletmelerinde Ampirik Bir Araştırma. Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü (Yayınlanmamış Doktora Tezi).
Sökmen, A. (2013). Örgütsel Davranış, Ankara: Detay Yayıncılık,1.Baskı.
Sökmen, A. ve S. Tarakçıoğlu. (2013). Mesleki Etik, Ankara: Detay Yayıncılık.
Sökmen, A. ve S. Tarakçıoğlu. (2004). Yönetici Etik Davranışlarının Değerlendirilmesinde Cinsiyet Faktörü: Ankara’daki Otel İşletmelerinin Sınır Departmanlarında Ampirik Bir Araştırma. 1. Balıkesir Ulusal Turizm Kongresi, 216-250.
Svensson, G. ve G. Wood. (2004). Corporate Ethics and Trustin Intra-Corporate Relationships: An In-Depth and Longitudinal Case Describtion. Employee Relations. 26 (3), 320-336.
Şimşek, M. Ş., T. Akgemci ve A. Çelik. (2005). Davranış Bilimlerine Giriş ve Örgütlerde Davranış, Yenilenmiş 4.Baskı. Konya: Adım Matbaacılık.
Valentine, S., ve G. Fleischman. (2008). Ethics Programs, Perceived Corporate Social Responsibility and Job Satisfaction. Journal of Business Ethics, 77 (2), 159– 172.
Vecchio, R. P. (1995). Organizational Behaviour, 3rd Edition. The Dryden Press,Harrcourt Brace Collage Publishers.
Vittel, S. J. ve D. L. Davis. (1990). The Relationship Between Ethics and Job Satisfaction: An Empirical Investigation. Journal of Business Ethics, 9 (6), 489-494
Yazıcıoğlu, İ. ve A. Sökmen. (2007). Otel İşletmelerinin Yiyecek-İçecek Departmanlarında Görev Yapan İşgörenlerin İş Tatmin Düzeylerinin Değerlendirilmesi: Adana’da Bir Uygulama. Muğla Üniversitesi SBE Dergisi, 18 (Bahar), 73–95.
Yılmazer, A. ve H. Çevik. (2011). Yöneticilerin İş Etiği Yaklaşımlarının İncelenmesi: Bir Organize Sanayi Bölgesi’nde Uygulama. Yönetim Bilimleri Dergisi. 9 (2),161-189.