Yaşam Tarzının Sürdürülebilir Tüketim Davranışı Üzerindeki Etkisini Belirlemeye Yönelik Bir Ça

Herkesin gelecek nesillere daha iyi bir toplum ve daha iyi bir dünya bırakma sorumluluğu vardır. Bu sorumluluk insanların tercih ettiği yaşam tarzı ile işlevsel hale gelmektedir. Yaşam tarzı yaklaşımı, sürdürülebilir tüketici davranışının daha kapsamlı bir şekilde nasıl işlediğinin haritalandırılmasına yardımcı olan bir yaklaşımdır. Bu bağlamda bu araştırma ile insanların tercih ettikleri yaşam tarzının sürdürülebilir tüketim davranışı üzerindeki etkisinin ölçülmesi amaçlanmıştır. Araştırma kapsamında Sivas ilinde yaşayan 366 katılımcı ile yüzyüze anket gerçekleştirilmiştir. Elde edilen verilerin analizi için açıklayıcı faktör analizi, bağımsız örneklem t testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA) ve çoklu regresyon analizi kullanılmıştır. Yaşam tarzı ve sürdürülebilir tüketim davranışının demografik özelliklere göre farklılaşıp farklılaşmadığını test etmek için yapılan t tesi ve ANOVA analizi sonuçlarına göre hem yaşam tarzı hem de sürdürülebilir tüketim davranışının cinsiyet, yaş, eğitim, gelir ve meslek türüne göre farklılık gösterdiği medeni durumun ise sadece yaşam tarzında farklılık gösterdiği tespit edilmiştir. Ayrıca regresyon analizi sonucunda, yaşam tarzının alt boyutlarından "sağlıklı beslenme" ve "bilinçlilik" boyutları ile çevre duyarlılığı davranışı arasında; "iletişim ve pozitiflik", "manevi gelişim" ve "sağlıklı beslenme" boyutları ile tasarruf davranışı arasında; "bilinçlilik" boyutu ile yeniden kullanılabilirlik davranışı arasında anlamlı ve pozitif bir ilişki olduğu; ancak yaşam tarzı ile ihtiyaç dışı satın alma davranışı arasında anlamlı bir ilişkinin olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

A Study on Determination of Life Style Effects on Sustainable Consumption Behavior

Everyone has a responsibility to leave a better society and a better world for future generations. This responsibility becomes functional with the lifestyle that people prefer. The lifestyle approach helps to map how sustainable consumer behavior works in a more comprahensive way. In this context, this research aims to measure the effect of people's lifestyle on sustainable consumption behavior. Within the scope of the research, face to face questionnaire was conducted with 366 participants living in Sivas province. For the analysis of the obtained data, exploratory factor analysis, independent sample t test, One Way Anova analysis and multiple regression analysis were used. According to the results of t test and anova analysis, lifestyle and sustainable consumption behaviors differ according to demographic characteristics; like gender, age, education, income and occupation. Furthermore, according to regression analysis results, it is found that there is a meaningful and positive relationship between the dimension of "consciousness" and reusability, "healthy nutrition" and also between "consciousness" dimension and the environmental awareness behavior, "communication and positivity", "spiritual development" and "healthy nutrition" dimensions and saving behavior; but that there is no meaningful relation between lifestyle and non-need-taking behavior.

PDF

___

Altıok, N., Babaoğul, M. (2008). Sürdürülebilir Tüketim ve Tüketici Eğitimi, 13. Ulusal Pazarlama Kongresi, Çukurova Üniversitesi, Adana.
Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S., Yıldırım, E. (2005). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri-SPSS Uygulamalı, Sakarya Kitabevi, Sakarya.
Aydın, H., Ünal, S. (2015). “A study on the effects of the consumer lifestyles on sustainable consumption”, Inquiry, Vol.1, No.2, 133-152.
Bahar, Z., Beşer, A., Gördes, N., Ersin, F., Kıssal, A. (2008). “Sağlıklı yaşam biçimi davranışları ölçeği II’nin geçerlik ve güvenirlik çalışması”, Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, Cilt. 12, Sayı:1,1-13.
Carvalho, B.L., Salgueiro, M.F., Rita, P., (2015). "Consumer sustainability consciousness: a five dimensional construct”, Ecological Indicators, Vol.58, 402- 410.
Centre for Sustainable Development, University of Westminster. (2004). Overcoming the challenges to researching, promoting and implementing sustainable lifestyle.
Doğan, O., Bulut, Z.A., Kökalan Çımrın, F. (2015). “Bireylerin sürdürülebilir tüketim davranışlarının ölçülmesine yönelik bir ölçek geliştirme çalışması”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt. 29, Sayı:4, 659-678.
Ergen, A. (2014). Maddi Değerler, Gönüllü Sade Yaşam Biçimi, Çevre Bilgisi: Sürdürülebilir Tüketim Davranışı Açısından Bir Araştırma, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Fraj, E., Martinez, E. (2006). “Environmental values and lifestyles as determining factors of ecological consumer behaviour: an empirical analysis”, Journal of Consumer Marketing, Vol. 23, No. 3, 133–144.
Haron, S. A., Paim, L., Yahaya, N. (2005). “Toward sustainable consumption: an examination of environmental knowledge among Malaysians”, International Journal of Consumer Studies, Vol. 29, No.2, 1-8.
Hass,W., Hertwich, E., Hubacek, K., Korytarova, K., Ometzeder, M., Weisz, H. (2005). The Environmental Impacts of Consumption: Research Methods and Driving Forces. Program for Industrial Ecology, Working Paper No. 3/2005.
Hayta, A. B. (2009). "Sürdürülebilir tüketim davranışının kazanılmasında tüketici eğitiminin rolü", Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt. 10, Sayı: 3, 143-151.
Jonkute, G. (2015). "The consumers’ approach to sustainable consumption and production: A case study in lithuania, environmental research", Engineering and Management, Vol. 71, No. 4, 28-46.
Karalar, R., Kiracı, H. (2010). "Bireysel değerlerin sürdürülebilir tüketim davranışı üzerindeki etkisini belirlemeye yönelik öğretmenler üzerinde bir araştırma", İşletme Araştırmaları Dergisi, Cilt. 2, Sayı: 2 , 79-106.
Kımıloğlu, H. (2008). “Sürdürülebilir Tüketim ve Tüketimde Sadeleşmenin Bir Yaşam Biçimi Olarak Benimsenmesi: Kentli Çalışan Kesim Üzerine Bir Araştırma”, 13. Ulusal Pazarlama Kongresi, Çukurova Üniversitesi, Adana.
Kraemer, K. (2002). Konsumals Teilhabe an Der Materiellen Kultur. In G Scherhorn, C Weber (Eds.), Nachhaltiger Konsum: Auf Dem Weg Zur Gesellschaftlichen Verankerung (p. 55-62). München: Ökom Verlag.
Magnusson,M.K., Arvola, A., Hursti, U.K., Aberg, L., Sjöden, P., (2003). “Choice of organic foods is related to perceived consequences for human health and to environmentally friendly behaviour”, Appetite, Vol. 40, 109-117.
Mataracı, P. (2017). Sürdürülebilir Pazarlama ve Tüketici Davranışı: Çevreyle Dost Ürün Satın Alma Davranışında Çevre Bilinci, Yaşam Tarzı ve İlgilenim Düzeyinin Etkilerinin Belirlenmesi Üzerine Bir Pilot Araştırma, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosal Bilimler Enstitüsü.
Odabaşı, Y. (2004). Post Modern Pazarlama: Tüketim ve Tüketici, MediaCat Yayınları, İstanbul.
Odabaşı, Y., Barış, G.(2002). Tüketici Davranışı, MediaCat Yayınları, İstanbul. Özgül, E. (2008). "Tüketicilerin değer yapıları, gönüllü sade yaşam tarzı ve sürdürülebilir tüketim üzerindeki etkileri", Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt. 28, Sayı: 2, 117-150.
Rakic, M., Rakic, B. (2015). "Sustainable lifestyle marketing of ındividuals: the base of sustainability", Amfiteatru Economic, Vol. 17, No. 40, 891-908.
Sanchez, M., Grande, I., Gil, J. M.,Gracia, A. (1998). “Evaluacion del potencial de mercado de los productos de agricultura ecologica”, Revista Española de Investigacion de Marketing ESIC, March, 135-‐150.
Saray, M., Güven, S. (2014). Yeşil Pazarlama, Sürdürülebilirlik ve Tüketim Bilinci. Babaoğul, M., Şener, A., Buğday, E. B. (Ed.), Tüketici Yazıları içinde (s. 254- 278), Hacettepe Üniversitesi Tüketici-Pazar-Araştırma-Danışma Test ve Eğitim Merkezi.
Solomon, M., Bamossy, G., Askegaard, S., Hogg, M. K. (2006). Consumer Behaviour A European Perspective, Third Edition, PrenticeHall, Financial Times, England.
Straughan, R, D., Robert, J. A. (1999). Environmental segmentation alternatives: a look at gren consumer behavior ın the new millennium, Journal of Consumer Marketing, Vol. 16, No.6, 558-575.
Szerenyi, Z. M., Zsoka, Á., Szechy, A. (2011). Consumer behaviour and life style patterns of hungarian students in view of environmental awareness, Society and Economy, Vol. 33, No. 1, 89-109.
Şener, A., Hazer, O. (2007). Değerlerin Kadınların sürdürülebilir tüketim davranışı üzerindeki etkilerine ilişkin bir araştırma, Hacettepe Üniversitesi Sosyolojik Araştırmalar E-Dergisi, 1-16.
Şüküroğlu, V. K. (2018). "Sürdürülebilirlik bağlamında tüketici vatandaş sorumluluğu", The Journal of Academic Social Science Studies, Cilt. 65, 451-470.
Thidell, A. (2011). Sustainable Consumptıon And Green Lifestyles – Defınıtıons and Concepts. Background Material for the Workshop on Sustainable Consumption and Green Lifestyles of The Nordic Council of Ministers.
Walker, S. N., Hill-Polerecky D. (1996). Psychometric Evaluation of the Health Promoting Lifestyle Profile II. Unpublished Manuscript, University of Nebraska Medical Center.
Zimmer, M.R., Stafford, T.M., M.R. Stafferd (1994). Gren ıssues: dimensions of environmental concern, Journal of Business Research, Vol. 30, No.1, 63-74. https://gaiadergi.com/surdurulebilir-yasam-tarzinin-zorluklari/, Erişim Tarihi: 14.08.2018.