Çalışanların Presenteizm (İşte Sözde Var Olma) Davranışlarının İşe Yabancılaşmalarına Etkisi: Bir Kamu Kurumu Örneği1

Bu çalışmanın temel amacı, bir kamu kurumu olan T.C. Iğdır Üniversitesinde görev yapan akademik ve idari personellerin gösterdikleri presenteizm (işte sözde var olma) davranışlarının işe yabancılaşmalarını nasıl etkilediğini incelemektir. Öncelikli olarak, presenteizm ve işe yabancılaşma ile işe yabancılaşmanın alt boyutları teorik olarak incelenmiştir. Anket çalışması 2017 yılında T.C. Iğdır Üniversitesin de çalışan 245 kişi üzerinde yapılmış ve yapılan bu çalışma sonunda çalışanların presenteizm davranışları göstermeleri durumunda işe yabancılaşmalarını ve alt boyutları olan güçsüzleşme, anlamsızlaşma ve kendine yabancılaşmayı olumlu yönde etkilediği tespit edilmiştir.

Influence the Impact of Employee Presenteism Behavior on Work Alienation: An Example of a Public Institution

The main aim of this study is to examine how the presenteeism (işte söz de var olma) of academic and administrative staff working at a public institution, T.C. Iğdır University, affects their work alienation. First of all, presenteeism and work alienation with sub-dimensions of work alienation have been studied theoretically. The questionnaire study was conducted on 245 people working in T.C. Igdir University in 2017 and it was determined that when the employees showed presenteizm behaviors, the work alienation and its sub-dimensions positively affected weakening, meaninglessness and self-esteem.

PDF

___

Akıncı, Z. (2002).“Turizm Sektöründe İşgören İş Tatminini Etkileyen Faktörler: Beş Yıldızlı Konaklama İşletmelerinde Bir Uygulama”, Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi, Sayı: 4, 2.
Banai M, Reisel W. (2007). “The Influence of Supportive Leadership And Job Characteristics On Work Alienation: A Six-Country Investigation”. Journal of World Business, 42(3), 463-476.
Blauner, R. (1964). Alienation and Freedom: The Factory Worker and His Industry. Chicago: University of Chicago Press, 15-20.
Burton, W N., Chen, C. Y, Contı, D. J., Schultz, A. B., and Edıngton, D. W. (2006). “The Association between Health Risk Change and Presenteizm Change”, Journal of Occupational and Environmental Medicine, 48(3), 252-263
Byrne, B. M. (2001). Structural equation modeling with AMOS: basic concepts, applications, and programming. New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates, Publishers.
Caverley, N., Cunnıngham, J. B., and Macgregor, J. N. (2007). “Sickness Presenteizm, Sickness Absenteizm, and Health Following Restructuring in a Public Service Organization”, Journal of Management Studies, 44(2), 304-319.
Chapman, L. S. (2005). Presenteizm and its role in worksite health promotion. The Anof Health Promotion: Practical Information to Make Programs More Effective, 1-14.
Chiaburu, D. S., Thundiyil, T. & Wanga, J. (2014), “Alienation and Its Correlates: A Meta-Analysis”, European Management Journal, 32, 24-36
Cooper, C. L. ve Williams, S. (1994). Creating Healthy Work Organizations. San Francisco: John Wiley & Sons Ltd., 1-5.
Darıyemez K. (2010). Örgütlerde Ortaya Çıkan Yabancılaşma Sorunu ve Bu Sorunun Çözümü Açısından Halkla İlişkiler Çalışmalarının Önemi (Başkent Üniversitesi Ankara Hastanesi Örneği). (Yüksek Lisans Tezi). Ankara: Başkent Üniversitesi, 1.
Eğinli, Ayşen T. (2009). “Çalışanlarda İş Doyumu: Kamu ve Özel Sektör Çalışanlarının İŞ Doyumuna Yönelik Bir Araştırma”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 23(3), 35
Fettahlıoğlu, T. (2006). Örgütlerde Yabancılaşmanın Yönetimi: Kahramanmaraş Özel İşletme ve Kamu Kuruluşlarında Karşılaştırmalı Bir Araştırma, (Yüksek Lisans Tezi). Kahramanmaraş: Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü., 9- 46.
Field, A. (2009). Discovering Statistics Using SPSS. 3rd Edition, Sage Publications Ltd., London.
Floderus B, Goransson S, Alexanderson K, Aronsson G., (2005). “Self-estimated life situation in patients on long-term sick leave”. J Rehabil Med., 37(5), 291-299.
Fromm, E. (1996). Sağlıklı Toplum, (Çev. Y. Salman ve Z. Tanrısever), İstanbul: Payel Yayınevi, 137.
Gilbreath B, Karimi L (2012). “Supervisor Behaviour and Employee Presenteizm”, International Journal of Leadership Studies, 7(1), 114-131.
Hair, J.F., Black, W.C., Babin, B.J. and Anderson, R.E. (2010). Multivariate data analysis: A global perspective, New Jersey: Pearson Prentice Hall.
Hansen, C D. And Andersen, J. H. (2008). “Going 111 to Work - What Personal Circumstances, Attitudes and Work-Related Factors are Associated with Sickness Presenteizm”, Social Science and Medicine, 67(6), 954-964.
Hemp, P. (2004), “Presenteizm at work-But out of It’. Harvard Business Review”. Issue October, 49-58, https: //hbr.org/2004/10/presenteizm-at-work-but-out-ofit>. (20.03.2017).
Hoşgörür, V. (1997). Eğitim İşgörenlerinin Örgütsel Tutumları: Samsun İli Merkez Ortaöğretim Okulları Örneği. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Samsun: Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Johns, G. (2010). “Presenteizm in the Workplace: A Review and Research Agenda”, Journal of Organizational Behavior, 31(4), 519-542.
Kanungo, R.N. (1990). Work Alienation in Developing Countries: Western Models and Eastern Realities. In A.M. Jaeger & R.N. Kanungo (Eds.), Management in Developing Countries, London: Routledge, 193-208.
Lewis A, C. (1977). Masters of Sociological Thought: Ideas in Historical and Social Context. 2nd ed. With a Foreword by Robert K. Merton. New York: Harcourt Brace Jovanovich, 48-50.
https://www.researchgate.net/publication/291759767_Lewis_A_Coser- A_Stranger_within_More_Than_One_Gate .
Lindley, D.A. (1990). “For Teachers of The Alienated: Three Defenses Againist Despair,” English Journal, 79(6), 27.
Markussen S.(2012). “The individual cost of sick leave”. J Popul Econ, 25(4), 1287- 1306.
Marx, K. (2003). Yabancılaşma, Der. Barışta Erdost, İkinci Baskı, Ankara: Sol Yayınları.
Meerdıng, W, Ijzelenberg, W, Koopmanschap, M. A., Severens, J. L. and Burdorf, A. (2005). “Health Problems Lead to Considerable Productivity Loss at Work among Workers with High Physical Load Jobs”, Journal of Clinical Epidemiology, 58(5), 517-523.
Mertler, C. A. ve Vannatta, R. A. (2005). Advanced and Multivariate Statistical Methods: Practical Application and Interptetation. 3rd ed. California: Pyrczak Publishing.
Mottaz, J., C. (1981). “Some Determinants of Work Alienation”, the Sociological Quarterly, 22(4), 515-777.
Myers, M., S. (1970). Every Employee A Manager. New York: Mc Graw-Hill Book, 120.
Ofluoğlu, G. ve Büyükyılmaz, 0. (2008). “Yabancılaşmanın Teorik Gelişimi Ve Tarihsel Süreç İçinde Farklı Alanlarda Görünümleri”, Kamu-İş Dergisi, 10(1), 113-144.
Ölçer, F. (2005). “Departmanlı Mağazalarda Motivasyon Üzerine Bir Araştırma”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı 25, 1.
Rajaeepour, Saeed (2012). ’’Realtionship Between Organization Structure And Organization”, Interdisciplinary Journal of Contemporary Research In Business, 3(12), 189.
Schreiber, J. B., Stage, F. K., King, J., Nora, A. Ve Barlow, E. A. (2006). “Reporting Structural Equation Modeling and Confirmatory Factor Analysis Results: A Review”. The Journal of Educational Research, 323-337.
Seeman, Melvin, (1983). “Alienation Motifs in Contemporary Theorizing: The Hidden Continuity of The Classic Themes”, Social Psychology Quarterly, 46(3), 171- 790.
Sımpson, R. (1998). “Presenteizm, Power and Organizational Change: Long Hours as a Career Barrier and the Impact on the Working Lives of Women Managers”, British Journal of Management, 9(l), 37-50.
SSQ Financel Group. (2013). Presenteizm. Canada. https: //ssq.ca/documents/10658/ 136694/Presenteizm+(reference+document)/547b43b7-10cd-4091-a67f- 5b178fa6ace2(30.03.2017)
Şeriati, A. (1992). Makineleşmenin Tuzağında İnsan, İnsan ve Teknoloji, Çev. T. Kılıç, İstanbul: İnsan Yayınları, 42-43.
Şeşen, H. (2011). “Adalet Algısının Tükenmişliğe Etkisi: İş Tatmininin Aracı Değişken Rolünün Yapısal Eşitlik Modeli ile Testi”. Savunma Bilimleri Dergisi 9 (2), 67- 90.
Tutar, H. (2010). “İşgören Yabancılaşması ve Örgütsel Sağlık İlişkisi: Bankacılık Sektöründe Bir Uygulama”, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Fakültesi Dergisi, 65(1), 175-204.
Tükel, İ. (2012). “Modern Örgütlerde Yabancılaşma ve Kafka’nın “Dönüşüm” Romanının Bu Bağlamda Analizi”. Dokuz Eylül Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi,1(2), 34-49.
Ulman, J. B. (2001). “Structural equation modeling”. In B.G. Tabachnick & L.S. Fidel (Eds.). Using multivariate statistics (4th ed.). Needham Heights, MA: Allyn & Bacon.
Ulusoy, H. (1988). “Sanayi Örgütü İşçileri ve İşe Yabancılaşma”, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Dergisi, XXXII, 1-2, 77-84.
Vırtanen, M., Kıvımakı, M., Elovaınıo, J., Vahtera, J. And Ferrıe, J. E. (2003). “From Insecure to Secure Employment: Changes in Work, Health, Health Related Behaviors, and Sickness Absence”, Journal of Occupational and p* Environmental Medicine, 60, 948-953.
Williams, N. (1988). “Presenteizm – Are We All Talkıng About The Same Thıng?”. Occupatıonal Health Nurses Assocıatıon of Ireland., pp.10-13.
http://www.ohnai.ie/wp-content/uploads/2013/10/OHNAI_autumn_2014.pdf (02.05.2017.)
Yapıcı, M. (2004). “Eğitim ve Yabancılaşma”, Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 1(1), 1-9, (http: //www.insanbilimleri.com, Erişim Tarihi: 15.08.2014).
Yıldız, H. ve Yıldız, B. (2013). “İş Yaşamında Presenteizm -Sözde Var Olma- Olgusu: Sağlık ve Verimlilik Açısından Önemi”, 7. Sağlık ve Hastane idaresi Kongresi Bildiriler Kitabı (27-29 Eylül), Konya: Selçuk Üniversitesi, 819-830.
Yumuşak, S. (2008). “İşgören Verimliliğini Etkileyen Faktörlerin İncelenmesine Yönelik Bir Alan Araştırması”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (13)3, 241-242.