Covid-19'un Finansal Sıkıntı Üzerine Etkisi: Bist Turizm Endeksi Uygulaması

Amaç - 2019 yılının son çeyreğinde Çin'in Wuhan kentinde ortaya çıkıp kısa sürede tüm dünyaya yayılan Covid-19, ülkelerarası seyahat kısıtlamalarına ve yasakların uygulanmasına sebep olmuştur. Bu uygulamalar ile ülkelerin finansal piyasaları olumsuz etkilemiş ve başta turizm işletmeleri olmak üzere birçok işletme ciddi sorunlar yaşamaya başlamıştır. Covid-19’un Borsa İstanbul (BİST) Turizm Endeksi’nde işlem gören turizm işletmelerinin finansal durumlarına etkisini belirlemeyi amaçlayan bu çalışma ile söz konusu işletmelerin finansal sıkıntı durumları ortaya koyulmaya çalışılmıştır. Yöntem - BİST Turizm Endeksi’nde işlem gören turizm işletmelerinin 2011-2020 yılları arasında kamuya sunmuş oldukları finansal verilere Finnet aracılığıyla ulaşılmıştır. İşletmelerin finansal sıkıntı derecelerini analiz etmek için Edward Altman’ın 2000 yılında hizmet işletmeleri için geliştirdiği 4 değişkenli ve çoklu diskriminant modeli olma özelliğine sahip Z skoru modeli kullanılmıştır. Bulgular - Analizler sonucunda Covid-19’un başlayıp devam ettiği 2019 yılında 2 ve 2020 yılında 1 işletmenin finansal sıkıntı açısından riskli aralıkta, diğer işletmelerin ise güvenli aralıkta yer aldığı tespit edilmiştir. Tartışma - 2020 yılında BİST Turizm Endeksi’nde yer alan işletmelerin piyasa değerlerinin artış eğiliminde olduğu gözlemlenmiştir. Genel olarak Covid-19’un yarattığı kriz sebebiyle işletmelerin piyasa değerlerinde düşüş yaşanacağı düşüncesi hakimken bunun tam tersi bir durum gerçekleştiği tespit edilmiştir.

The Effect of Covid-19 On Financial Distress: Evidence from Bist Tourism Index

Purpose - Covid-19 which emerged in the last quarter of 2019 in Wuhan of China and spread all over the world in a short time, caused to be implemented international travel restrictions and bans. These practices have negatively affected the financial markets of the countries and many businesses, especially tourism businesses, have started to experience serious problems. With this study, it is aimed to determine the effect of Covid-19 on the financial status of businesses in the Borsa Istanbul (BIST) Tourism Index, the financial distress situations of these businesses have been tried to find out. Design/Methodology/Approach - The financial data presented to the public by tourism enterprises traded in the BIST Tourism Index between 2011 and 2020 were accessed through Finnet. In order to analyze the degree of financial distress of the enterprises, the Z score model, which has the feature of being a 4-variable and multiple discriminant model, developed by Edward Altman for service businesses in 2000 was used. Findings - As a result of the analyzes, in when started and continued of Covid-19 it was concluded that in 2019, 2 business and in 2020, 1 businesses were in the risky range in terms of financial distress the others were in the safe range. Discussion - It has been observed that the market values of the businesses in the BIST Tourism Index have increased considerably in 2020. While it was generally thought that there would be a decrease in the market values of businesses due to the crisis created by Covid-19, it was seen that the opposite situation occurred.

PDF

___

Akpınar, O. ve Akpınar, G. (2017). Finansal Başarısızlık Riskinin Belirleyicileri: Borsa İstanbul’da Bir Uygulama, İşletme Araştırmaları Dergisi, 9 (4), 932-951.
Al Manaseer, S. R. and Al Oshaibat, S. D. (2018). Validity of Altman Z Score Model to Predict Financial Failure: Evidence From Jordan, International Journal of Economics and Finance, 10 (8), 181-89.
AlAli, M. S., Bash, A. Y., AlForaih, E. O., AlSabah, A. M. and AlSalem, A. S. (2018). The Adaptation of Zmijewski Model in Appraising the Financial Distress of Mobile Telecommunications Companies Listed at Boursa Kuwait, International Academic Institute for Science and Technology, 5 (4), 129-136.
Altman, E. I. (2020). Predıctıng Fınancıal Dıstress of Companıes: Revısıtıng The Z-Score and Zeta Models. New York University Working Paper, http://pages.stern.nyu.edu/~-ealtman/Zscores.pdf (Erişim Tarihi: 16 Mayıs 2021).
Bayraktar, A. (2020). COVID 19 Pandemisinin Finansal Etkileri: BİST İmalat Sektörü Uygulaması, Turkish Studies, 15 (8), 3415-3427.
Chen, C. C., Chen, C. and Lien, D. (2020). Financial Distress Prediction Model: The Effects of Corporate Governance İndicators, Journal of Forecasting, 39, 1238–1252.
Çelik, M. S. (2018). Altman Z-Skor Modeli Kullanılarak Bist-30 Endeksinde Yer Alan İmalat Şirketlerinin Finansal Başarısızlık Riskinin Tahmin Edilmesi, 5. Uluslararası Siyasi, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Kongresi (ICPESS), Niğde, 26-29 Ekim 2018, 1-12 .
Elitaş, B. L., Doğan, M. ve Kevser, M. (2017). Finansal Sıkıntı ve Sahiplik Yapısı Arasındaki İlişki: Borsa İstanbul Üzerine Bir Araştırma, İşletme Araştırmaları Dergisi, 9 (4), 787-804.
Elmas, B. (2019). Finansal Tablolar Analizi: TMS/TFRS’ye Göre Kaleme Alınmış Piyasadan Gerçek Örnekler Üzerinden Analizler, (4. Baskı), Nobel Yayıncılık, Ankara.
Finnet. (2021). https://www.finnet.com.tr/FinnetStore/tr/ (Erişim Tarihi: 15 Mayıs 2021).
Grice, J. S. and Dugan, M. T. (2003). Re-Estımatıons of The Zmıjewskı and Ohlson Bankruptcy Predıctıon Models, Advances in Accounting, 20, 77-93.
Husni, E. (2017). Analisis Model X-Score Zmijewski dalam Memprediksi Financial Distress pada Industri Barang Konsumsi yang Terdaftar di Bursa Efek Indonesia, Jurnal Sosial dan Ilmu Ekonomi, 2 (1), 18- 25.
Imelda, E. and Alodia, C. I. (2020). The Analysis of Altman Model and Ohlson Model in Predicting Financial Distress of Manufacturing Companies in the Indonesia Stock Exchange, Indian-Pacific Journal of Accounting and Finance, 1 (1), 51-63.
IMF. (2021). https://www.imf.org/en/Publications/WEO/Issues/2021/01/26/2021-world-economic-outlookupdate (Erişim Tarihi: 01 Mayıs 2021).
Kakınuma, Y. (2020). Return Premium of Financial Distress and Negative Book Value: Emerging Market Case, Journal of Asian Finance, Economics and Business, 7 (8), 25–31.
Kamaluddin, A., Ishak, N. and Mohammed, N. F. (2019). Financial Distress Prediction Through Cash Flow Ratios Analysis, International Journal of Financial Research, 10 (3), 63-76.
KAP. (2021). https://www.kap.org.tr/tr/Endeksler (Erişim Tarihi: 05 Mayıs 2021).
Karamzadeh, M. S. (2013). Application and Comparison of Altman and Ohlson Models to Predict Bankruptcy of Companies, Research Journal of Applied Sciences, Engineering and Technology, 5 (6), 2007-2011.
Khaliq, A., Altarturi, B. H. M., Thaker, H. M. T., Harun, M. Y. and Nahar, N. (2014). Identifying Financial Distress Firms: A Case Study of Malaysia’s Government Linked Companies (GLC), International Journal of Economics, Finance and Management, 3 (3), 141-150.
Kisman, Z. and Krisandi, D. (2019). How to Predict Financial Distress in the Wholesale Sector: Lesson from Indonesian Stock Exchange, Journal of Economics and Business, 2 (3), 569-585.
Kulalı, İ. (2014). Muhasebe Temelli Tahmin Modelleri Işığında, Fınansal Sıkıntı ve İflasın Karşılaştırılması, Sosyo Ekonomi, 2, 153-170.
Lai, S.C., Li, H. C., Conover, C. A. And Wu, F. (2009). O-Score Financial Distress Risk Asset Pricing, Research in Finance, 26, 51-94.
Lawrence, J. R., Pongsatat, S. and Lawrence, H. (2015). The Use Of Ohlson's O-Score for Bankruptcy Prediction In Thailand, The Journal of Applied Business Research, 31 (6), 2069-2078.
Lee, S. C., Chen, J. L. and Tsai, M. S. (2014). An Empirical Investigation of the Ohlson Model–A Panel Cointegration Approach, Australasian Accounting, Business and Finance Journal, 8 (2), 35-51.
Liahmad, Rusnindita, K., Utami, Y. P. and Sitompul, S. (2021). Financial Factors and Non-Financial to Financial Distress Insurance Companies That Listed in Indonesia Stock Exchange, Budapest International Research and Critics Institute-Journal, 4 (1), 1305-1312.
Mostafa, S., Rezina, S. and Hasan, S. (2016). Predicting the Financial Distress in the Banking Industry of Bangladesh: A Case Study on Private Commercial Banks, Australian Academy of Accounting and Finance Review, 2 (1), 45-58.
Muzır, E. ve Çağlar, N. (2009). The Accuracy Of Fınancıal Dıstress Predıctıon Models In Turkey: A Comparatıve Investıgatıon Wıth Sımple Model Proposals, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9 (2), 15-48.
Ningsih, S. and Permatasari, F. F. (2019). Model Zmijewski X-Score Untuk Memprediksi Finansal Sıkıntı Pada Perusahaan Go Publik Alt Sektör Otomotif Dan Komponen, Jurnal Akuntansi dan Pajak, 19 (2), 134- 140.
Outecheva, N. (2007). Corporate Financial Distress: An Empirical Analysis of Distress Risk. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). University of St.Gallen/Graduate School of Business Administration, Economics, Law and Social Sciences (HSG): Rusya.
Permatasari, D., Samsudin, A. and Komariah, K. (2019). Analısıs Fınancıal Dıstress Dengan Metode Zmıjewskı, Journal of Management and Bussines, 1 (1), 74-87.
Putri, D. E. (2021). Analısıs Predıksı Fınancıal Dıstress Dengan Metode Zmıjewskı Pada Perusahaan Rıtel Yang Terdaftar Dı Beı Perıode 2015-2019, Jurnal Ilmiah Mahasiswa Akuntansi, 1 (2), 123-132.
Sajjan, R. (2016). Predıctıng Bankruptcy of Selected Fırms By Applyıng Altman’s Z-Score Model, International Journal of Research – GRANTHAALAYAH, 4 (4), 152-158.
Tanjung, P. R. S. (2020). Comparatıve Analysıs Of Altman Z-Score, Sprıngate, Zmıjewskı And Ohlson Models In Predıctıng Fınancıal Dıstress, International Journal of Multidisciplinary Research, 6 (3), 126-137.
Thai, S. B., Goh, H. H., HengTeh, B., Wong, J. and Ong, T. S. (2014). A Revisited of Altman Z- Score Model for Companies Listed in Bursa Malaysia, International Journal of Business and Social Science, 5 (12), 197- 207.
Torun Kayabaşı, E. (2020). Covid-19’un Piyasalara ve Tüketici Davranışlarına Etkisi, Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 7 (5), 15-25.
TÜRMOB. (2020). Korona Salgınının Türkiye Ekonomisine Etkisi Değerlendirmeler ve Öneriler Raporu. http://www.esmmmo.org/storage/file/d8668441dd3740838413616a7a2431-32.pdf (Erişim Tarihi: 16 Mayıs 2021).
TÜRMOB. (2021). Türkiye’de Korona Salgını Sonrası Sektörlerdeki Gelişmeler Raporu (2020-2021). https://www.turmob.org.tr/BasinOdasi/BasinBulteni/eff1aa0d-5c06-4a6f-a20fa4c20a8d5375/turmob--korona-salgininin-turkiye-ekonomisine-etkisi--degerlendirmeler-veoneriler-raporu-basin-ozet (Erişim Tarihi: 16 Mayıs 2021).
TÜRSAB. (2020). Korona Virüsü (Covid-19) Sonrası Nasıl Bir Dünya Bizi Bekliyor?. https://tursab.org.tr/apps//Files/Content/8b368379-712e-4ca3-8425-69ae28b9f113.pdf (Erişim Tarihi: 05 Nisan 2021).
Wagas, H. and Rus, R. (2018). Predicting Financial Distress: Applicability of O-Score and Logit Model for Pakistani Firms, Business and Economic Horizons, 14 (2), 389-401.
Wang, Y. and Campbell, M. (2010). Financial Ratios And The Prediction of Bankruptcy: The Ohlson Model Applied To Chınese Publicly Traded Companies, ASBBS Annual Conference, Las Vegas, February 18-21, 2010.
WHO. (2021). WHO Coronavirus (Covid-19) Dashboard, https://covid19.who.int/table (Erişim Tarihi: 25 Temmuz 2021).