Çalışmaya Tutkunluğun İşten Ayrılma Niyetine Etkisinde İş Tatmininin Aracılık Rolü: Özel Okul Öğretmenleri Üzerine Bir Araştırma

Amaç – Bu çalışmada çalışmaya tutkunluğun işten ayrılma niyetine etkisi ve iş tatmininin bu ilişkideki aracılık rolünün araştırılması amaçlanmaktadır. Yöntem – Araştırmada nicel araştırma desenlerinden olan ilişkisel tarama modelinden yararlanılmıştır. Araştırmanın verileri, özel okullarda görev yapan 203 öğretmenden anket tekniği kullanılarak elde edilmiştir. Araştırmada, çalışmaya tutkunluk için Schaufeli vd.’nin (2002) geliştirdiği Utrecht Çalışmaya Tutkunluk Ölçeği ve iş tatmini için Weiss vd. (1967) tarafından geliştirilen Minnesota İş Tatmini Ölçeği’nden yararlanılmıştır. İşten ayrılma niyetini ölçmek için, Cammann vd.’nin (1979) geliştirdikleri Michigan Örgütsel Değerlendirme Ölçeği’nden konuyla ilgili iki maddenin Toy Aray (2008) tarafından Türkçe’ye uyarlanmasıyla elde edilen ifadeler kullanılmıştır. Araştırmanın hipotezleri yapısal eşitlik modellemesinden yararlanılarak test edilmiştir. Bulgular – Araştırmada elde edilen bulgular, çalışmaya tutkunluğun işten ayrılma niyeti üzerinde anlamlı etkisi olduğuna işaret eden Hipotez 1’i ve çalışmaya tutkunluğun iş tatmini üzerinde anlamlı ve olumlu yönde etkiye sahip olduğunu ifade eden Hipotez 2’yi desteklemektedir. Bunun yanında, bulgular iş tatmininin işten ayrılma niyeti üzerinde anlamlı ve olumsuz yönde etkili olduğunu belirten Hipotez 3’ü de desteklemektedir. Ayrıca, araştırmada iş tatmininin çalışmaya tutkunluk ile işten ayrılma niyeti arasında aracı etkisi olduğunu ifade eden Hipotez 4 de desteklenmiştir. Tartışma – Araştırmada elde edilen tüm bulguların alanyazında daha önce yapılmış çalışmalarla tutarlı olduğu görülmüştür. Öğretmenlerin çalışmaya tutkunlukları işten ayrılma niyetlerini olumsuz yönde, iş tatminlerini ise olumlu yönde etkilemektedir. Öğretmenlerin iş tatminleri işten ayrılma niyetlerini olumsuz yönde etkilemektedir. Diğer yandan, iş tatmininin çalışmaya tutkunluk ile işten ayrılma niyeti arasında tam aracılık rolü üstlendiği görülmüştür. Özellikle yüksek nitelikli, yetenekli öğretmenlerini elde tutma amacı güden özel okulların, sözü edilen öğretmenlerinin çalışmaya tutkunluk düzeylerini arttırıcı birtakım düzenlemelere gitmesi, onların iş tatminini de olumlu yönde etkileyerek, işten ayrılma niyetinden uzaklaşmalarına olanak verecektir. Bu çalışma, iş tatmininin çalışmaya tutkunluk ile işten ayrılma niyeti arasında aracı rolünü araştırması yönüyle alanyazındaki öncü araştırmalar arasındadır.

The Mediator Role of Job Satisfaction in the Impact of Job Engagement on Intent to Leave: A Research on Private School Teachers

Purpose –In this study, it is aimed to investigate the effect of work engagement on the intention to leave and the mediating role of job satisfaction in this relationship. Design/methodology/approach – The relational survey model, one of the quantitative research designs, was used in the study. The data of the survey was provided by questionnaire from 203 teachers from different private schools. In the study, Utrecht Work Engagement Scale-UWES developed by Schaufeli et al. (2002) for work engagement and The Minnesota Job Satisfaction Scale developed by Weiss et al. (1967) was used for job satisfaction. In order to measure the intention to leave, the expressions obtained from the Michigan Organizational Evaluation Scale developed by Cammann et al. (1979) by adapting two items related to the subject into Turkish by Toy Aray (2008) were used. Structural equation modeling has been used in testing research hypotheses. Findings – The findings obtained in the study support Hypothesis 1, which indicates that work engagement has a significant effect on the intention to leave, and Hypothesis 2, which states that work engagement has a significant and positive effect on job satisfaction. In addition, the findings also support Hypothesis 3, which states that job satisfaction has a significant and negative effect on the intention to leave. In addition, Hypothesis 4, which states that job satisfaction has a mediating effect between work engagement and intention to leave, is also supported. Discussion – It has been observed that all the findings obtained in the study are consistent with previous studies in the literature. Teachers' work engagement affects their intention to leave negatively and their job satisfaction positively. Teachers' job satisfaction negatively affects their intention to leave. On the other hand, job satisfaction has been seen to play a full mediating role between work engagement and intention to leave. Especially private schools, which aim to retain their highly qualified and talented teachers, go through some regulations that increase the level of work engagement for their teachers, which will positively affect their job satisfaction and allow them to move away from the intention to leave. This study is among the pioneering studies in the literature in terms of investigating the mediating role of job satisfaction between work engagement and intention to leave.

PDF

___

Abraham, S. (2012). Job satisfaction as an antecedent to employee engagement, SIES Journal of Management, 8(2), 27-36.
Akgün, M. C. (2017). Çalışmaya tutkunluk ile işten ayrılma niyeti arasındaki ilişkide iş-aile çatışmasının biçimlendirici rolü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Kültür Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Akçakanat, T. (2019). Hava trafik kontrolörlerinde algılanan iş stresinin işten ayrılma niyeti üzerine etkisinde iş tatmini ve öznel yorgunluk algısının rolü, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 24(4), 901-920.
Alarcon, G. M. ve Lyons, J. B. (2011). The relationship of engagement and job satisfaction in working samples, The Journal of Psychology, 145(5), 463–480.
Alarcon, G. M., ve Edwards, J. M. (2011). The relationship of engagement, job satisfaction and turnover intentions, Stress and Health, 27(3), 294–298.
Alfes, K., Shantz, A. D., Truss, C. ve Soane, E. C. (2013). The link between perceived human resource management practices, engagement and employee behaviour: A moderated mediation model, The International Journal of Human Resource Management, 24(2), 330-351.
Al-Shbiel, S. O., Ahmad, M. A., Al-Shbail, A. M., Al-Mawali, H. ve Al-Shbail, M. O. (2018). The mediating role of work engagement in the relationship between organizational justice and junior accountants’ turnover intentions, Academy of Accounting and Financial Studies Journal, 22(1), 1-23.
Anafarta, N. (2015). Algılanan örgütsel destek ve işten ayrılma niyeti ilişkisi: İş tatmininin aracılık rolü, İ.Ü. İşletme Fakültesi İşletme İktisadı Enstitüsü Yönetim Dergisi, 26(79), 112-130.
Arnold, H. J. ve Feldman, D. C. (1982). A multivariate analysis of the determinants of job turnover, Journal of Applied Psychology, 67(3), 350-360.
Bakker, A. B. ve Demerouti, E. (2008). Towards a model of work engagement, Career Development International, 13(3), 209-223.
Arvey, R. D., Bouchard, T. J., Segal, N. L. ve Abraham, L. M. (1989). Job satisfaction: Environmental and genetic components, Journal of Applied Psychology, 74(2), 187-192.
Aşan, Ö. ve Erenler, E. (2008). İş tatmini ve yaşam tatmini ilişkisi, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(2), 203-216.
Bakan, İ. ve Büyükbeşe, T., (2004). Örgütsel iletişim ile iş tatmini unsurları arasındaki ilişkiler: Akademik örgütler için bir alan araştırması, Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi, 7, 1-30.
Bakker, A. B. ve Albrecht S. (2018). Work engagement: Current trends, Career Development International, 23(1), 4-11.
Baklaieva, O. (2016). The relationship among meaningfulness of work, work engagement and intention to leave, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, ISM University of Management and Economics.
Bal, E. A. (2009). Bir pozitif psikoloji kavramı olarak işe gönülden adanma (work engagement) ve insan kaynakları açısından önemi, 17. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiriler Kitabı, Eskişehir, 21-23 Mayıs 2009, 546-552.
Baron R. M. ve Kenny, D.A. (1986). The moderator-mediator variable distinction in social psychological research: Conceptual, strategic, and statistical considerations, Journal of Personality and Social Psychology, 51(6), 1173-1182.
Bhatnagar, J. (2012). Management of innovation: Role of psychological empowerment, work engagement and intention to quit in the Indian context, The International Journal of Human Resource Management, 23(5), 928-951.
Blau, P. M. (1964). Exchange and Power in Social Life. New York, Wiley.
Bluedorn, A. C. (1982). A unified model of turnover from organizations, Human Relations, 35, 135-153.
Bothma, C.F.C. ve Roodt, G. (2013). The validation of the turnover intention scale, SA Journal of Human Resource Management, 11(1), 507−519.
Boz, H. (2016). Yöneticilerin yetenek yönetimi yetkinliklerinin işten ayrılma niyeti ile ilişkisinde duygusal bağlılık, çalışmaya tutkunluk ve iş tatmininin aracılık etkisi: Bankacılık sektöründe bir araştırma, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya.
Boz, H. (2019). Algılanan insan kaynakları yönetimi uygulamalarının işten ayrılma niyetine etkisinde çalışmaya tutkunluğun aracılık rolü, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(2), 300-315.
Boz, H. (2020a). Çalışmaya Tutkunluğun Algılanan Bireysel Performans ve İşten Ayrılma Niyetine Etkisi: Muhasebe İşgörenleri Üzerine Bir Araştırma, Yalçın, A. (Ed.), Yönetim Bilimleri, Ankara, Akademisyen Kitabevi, 181-196.
Boz, H. (2020b). İş Tatmininin Çalışmaya Tutkunluğa Etkisi: Hazır Giyim Mağazası İşgörenleri Üzerine Bir Araştırma, Babacan, H. (Ed.), Sosyal Bilimler Alanında Akademik Çalışmalar-1, Ankara, Gece Kitaplığı, 33-51.
Cammann, C., Fichman, M., Jenkins, D. ve Klesh, J. (1979). The Michigan Organizational Assessment Questionnaire. Yayımlanmamış eser, University of Michigan, Ann Arbor, Michigan içinde Cook,
J.D., Hepworth, S.J., Wall, T.D. ve Warr, P.B. (1981). The Experience of Work: A Compendium and Review of 249 Measures and their Use, Academic Press.
Christian, M. S., Garza, A. S. ve Slaughter, J. E. (2011). Work engagement: A quantitative review a test of its relations with task and contextual performance, Personnel Psychology, 64(1), 89-136.
Costa, P. L., Passos, A. M. ve Bakker, A. B. (2015). Direct and contextual influence of team conflict on team resources, team work engagement, and team performance, Negotiation and Conflict Management Research, 8(4), 211-227.
Cropanzano, R., Howes, J. C., Grandey, A. A. ve Toth, P. (1997). The relationship of organizational politics and support to work behaviors, attitudes, and stress, Journal of Organizational Behavior, 18(2), 159-180.
Cropanzano, R. ve Mitchell, M. S. (2005). Social exchange theory : An interdisciplinary review, Journal of Management, 31(6), 874-900.
Cropanzano, R.S. ve Wright, T.A. (2001). When a ‘happy’worker is really a ‘productive’worker: A review and further refinements of the happy-productive worker thesis, Consulting Psychology Journal, 53(3), 182– 199.
Crow, M. S., Lee, C-B. ve Joo, J-J. (2012). Organizational justice and organizational commitment among South Korean police officers, Policing: An International Journal of Police Strategies & Management, 35(2), 402– 423.
Çalışkan, A. ve Bekmezci, M. (2019). Aşırı iş yükünün işten ayrılma niyetine etkisinde iş tatmini ve yaşam tatmininin rolü, sağlık kurumu çalışanları örneği, Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(31), 381-431.
Çalışkan, A. ve Hazır, K. (2012). Psikolojik güçlendirmenin iş tatminine etkisinde örgütsel bağlılığın aracılık rolü, Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(2), 49-77.
Çankır, B., Arıkan, S. (2019). Examining work engagement and job satisfaction variables in their relations with job performance and intention to quit, İşletme Araştırmaları Dergisi, 11(2), 1133-1150.
Çekmecelioğlu, H. G. (2014). Göreve ve insana yönelik liderlik tarzlarının örgütsel bağlılık, iş performansı ve işten ayrılma niyeti üzerindeki etkileri, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 28, 21-34.
Çetin, F. ve Varoğlu, A. K. (2015). Psikolojik sermaye, performans, ayrılma niyeti ve iş tatmini etkileşimi: Cinsiyetin düzenleyici rolü, İş ve İnsan Dergisi, 2(2), 105-113.
Demerouti, E., Bakker, A. B., de Jonge, J., Janssen, P. P. ve Schaufeli, W. B. (2001). Burnout and engagement at work as a function of demands and control, Scandinavian Journal for Work Environment and Health, 27(4), 279‐286.
Demerouti, E., Bakker, A. B. ve Gevers, J. M. P. (2015). Job crafting and extra-role behavior: The role of work engagement and flourishing, Journal of Vocational Behavior, 91, 87-96.
Deniz, M. (2005). Bir Tutum Çeşidi Olarak İş Doyumu”, Tikici, M. (Ed.), Örgütsel Davranış Boyutlarından Seçmeler, Ankara, Nobel.
Dormann, C. ve Zapf, D. (2001). Job satisfaction: A meta-analysis of stabilities, Journal of Organizational Behavior, 22(5), 483-504.
Eğri, A. (2013). Örgütlerde algılanan çalışan koçluğunun işten ayrılma isteği ile ilişkisinde iş tatmini ve duygusal bağlılığın aracılık etkisi: Bankacılık sektöründe bir uygulama, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Ergün, G. S. ve Boz, H. (2017). İşletmelerin içsel pazarlama uygulamaları ve işgörenlerin iş tatmini ilişkisi: Konaklama işletmelerinde bir araştırma, Pazarlama İçgörüsü Üzerine Çalışmalar (Studies on Marketing Insights - SOMI), 1(1-2), 1-12.
Ercan, V. (2016). Örgütsel adalet algısının banka çalışanlarında iş bırakma niyeti üzerinde etkisinin incelenmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Maltepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Erdil, O., Keskin, H., İmamoğlu, S. Z., ve Erat, S. (2011). Yönetim tarzı ve çalışma koşulları, arkadaşlık ortamı ve takdir edilme duygusu ile iş tatmini arasındaki ilişkiler: Tekstil sektöründe bir uygulama, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 5(1), 17-26.
Erdirençelebi, M. ve Karataş, C. G. (2019). Örgütsel adaletin işe adanmışlık ile işten ayrılma niyeti üzerine etkisi, BMIJ, 7(4), 1825-1849.
Erkuş, A. ve Fındıklı, M. A. (2013). Psikolojik sermayenin iş tatmini, iş performansı ve işten ayrılma niyeti üzerindeki etkisine yönelik bir araştırma, İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 42(2), 302-318.
Eroğluer, K. (2011). Örgütsel İletişim ile iş tatmini unsurları arasındaki ilişkiler: Kuramsal bir inceleme, Ege Akademik Bakış, 11(1), 121-136.
Fu, W. ve Deshpande, S. P. (2014). The impact of caring climate, job satisfaction, and organizational commitment on job performance of employees in a China’s Insurance Company, Journal of Business Ethics, 124, 339–349.
Giallonardo, L. M., Wong, C. A. ve Iwasiw, C. L. (2010). Authentic leadership of preceptors: Predictor of new graduate nurses’ work engagement and job satisfaction, Journal of Nursing Management, 18(8), 993– 1003.
Gökaslan, M. O. (2018). Öğretmenlerde örgütsel bağlılık, işe gömülmüşlük, işe adanmışlık ve işten ayrılma niyeti ilişkisi: Bir alan çalışması, Hasan Kalyoncu Üniversitesi Türk Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 3(2), 25–46.
Greenberg, J. ve Baron, R. A. (2000), Behavior in Organizations, New Jersey, Prentice Hall.
Griffeth, R. W., Hom, P. W. ve Gaertner, S. (2000). A meta-analysis of antecedents and correlates of employee Turnover: Update, moderator tests, and research implications for the next millennium, Journal of Management, 26(3), 463-488.
Gürbüz, S. (2010). Algılanan kurumsal imajın yöneticilerin bazı tutum ve davranışlarına etkisi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 24, 229-240.
Gürbüz, S. ve Şahin, F. (2015). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri, Felsefe-Yöntem-Analiz, Ankara, Seçkin Yayıncılık.
Halbesleben, J. R. B. ve Wheeler, A. R. (2008). The relative roles of engagement and embeddedness in predicting job performance and intention to leave, Work & Stress, 22(3), 242-256.
Halbesleben, R.B. (2010). A Meta-Analysis of Work Engagement: Relationship with Burnout, Demands, Resources and Consequences, Bakker, A. B. ve Leiter, M. P. (Ed.), Work Engagement: A Handbook of Essential Theory and Research, New York, Psychology Press, 102-117.
Høigaard, R., Giske, R. ve Sundsli, K. (2012). Newly qualified teachers’ work engagement and teacher efficacy influences on job satisfaction, burnout, and the intention to quit, European Journal of Teacher Education, 35(3), 347-357.
Hwang, I. S. ve Kou, J. H. (2006). Effects of job satisfaction and perceived alternative employment opportunities on turnover intention: An examination of public sector organizations, Journal of American Academy of Business, 8(2), 254-255.
Jackson, S. E., Schwab, R. L. ve Schuler, R. S. (1986). Toward an understanding of the burnout phenomenon, Journal of Applied Psychology, 71(4), 630-640.
Jaramillo, F., Mulki, J. P. ve Solomon, P. (2006). The role of ethical climate on salesperson’s role stress, job attitudes, turnover intention and job performance, Journal of Personal Selling and Sales Management, 26(3), 271-282.
Kalemci Tüzün, İ. (2013). İKY uygulamalarının etkililiğinin çalışan algılamaları bağlamında araştırılması: İK Birimi saygınlığının rolü, Yönetim ve Ekonomi, 20(1), 171-185.
Kamalanabhan, T. J., ve Prakashsai, L. (2009). Employee engagement and job satisfaction in the information technology industry, Psychological Reports, 105(3), 759–770.
Karamanlıoğlu, U., Güner, G., Bahadır, B.E. ve Yeloğlu H.O. (2019). Kişi-Örgüt Uyumunun İşten Ayrılma Niyeti Üzerine Etkisinde İş Tatmini Nasıl Bir Aracılık Rolü Üstlenir? Görgül Bir Çalışma, BMIJ, 7(3), 26-39.
Keklik, B. ve Coşkun Us, N. (2013). Örgütsel adalet algılamalarının iş tatminine etkisi: Hastane çalışanları üzerinde bir araştırma, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(2), 143-161.
Kim, S. Y. ve Fernandez, S. (2015). Employee empowerment and turnover intention in the U.S. federal bureaucracy, American Review of Public Administration, 1–19.
Koyuncu, M., Burke, R. J. ve Fiskenbaum, L. (2006). Work engagement among women managers and professionals in a Turkish bank: potential antecedents and consequences, Equal Opportunities International, 25(4), 299-310.
Lachman, R. ve Diamant, E. (1987). Withdrawal and restraining factors in teachers' turnover intentions, Journal of Occupational Behavior. 8(3), 219-232.
Lagerlund, M., Sharp, L., Lindqvist, R., Runesdotter, S. ve Tishelman, C. (2015). Intention to leave the workplace among nurses working with cancer patients in acute care hospitals in Sweden, European Journal of Oncology Nursing, 19, 629-637.
Luthans, F. (1994). Organizational Behavior, New York, McGraw-Hill/Irwin.
Maslach, C. ve Leiter, M. P. (1997). The Truth about Burnout: How Organizations Cause Stress and What to Do About It, San Francisco, Jossey-Bass.
Maslach, C., Schaufeli, W. B. ve Leiter, M. P. (2001). Job burnout, Annual Review of Psychology, 52, 397-422.
Memon, M. A., Salleh, R. ve Baharom, M. N. R. (2017). The mediating role of work engagement between pay satisfaction and turnover intention, International Journal of Economics, Management and Accounting, 25(1), 43-69.
Meydan, C. H. ve Şeşen, H. (2011). Yapısal Eşitlik Modellemesi AMOS Uygulamaları, Ankara, Detay Yayıncılık.
Mitchell, T. R., Holtom, B. C., Lee, T.W., Sablynski, C. J. ve Erez, M. (2001). Why people stay: Using job embeddedness to predict voluntary turnover, The Academy of Management Journal, 44(6), 1102-1121.
Mobley, W.H. (1982). Employee Turnover: Causes, Consequences and Control, Massachusetts, Addison-Wesley.
Mollah, A. S. (2015). A critical analysis of employee job satisfaction: A case study of Apple UK, European Journal of Business and Management, 7(7), 176-199.
Mor Barak, M. E., Nissly, J. A. ve Levin, A. (2001). Antecedents to retention and turnover among child welfare, social work, and other human service employees: What can we learn from past research? A review and metanalysis, Social Service Review, 625-661.
Özyılmaz, A. ve Süner, Z. (2015). İşe adanmışlığın işyeri tutumlarına etkisi: Hatay’daki 9 işletmede yapılan ampirik araştırmanın sonuçları, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 10(3), 143-164.
Peng, J., Li, D., Zhang, Z., Tian, Y., Miao, D., Xiao, W. ve Zhang, J. (2016). How can core self-evaluations influence job burnout? The key roles of organizational commitment and job satisfaction, Journal of Health Psychology, 21(1), 50–59.
Poon, J. M. (2013). Relationships among perceived career support, affective commitment, and work engagement, International Journal of Psychology, 48(6), 1148-1155.
Poyraz, K. ve Kama, B. (2008). Algılanan iş güvencesinin, iş tatmini, örgütsel bağlılık ve işten ayrılma niyeti üzerindeki etkilerinin incelenmesi, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(2), 143-164.
Rayton, B. A., ve Yalabik, Z. Y. (2014). Work engagement, psychological contract breach and job satisfaction, The International Journal of Human Resource Management, 25(17), 2382-2400.
Rich, B. L., Lepine, J. A. ve Crawford, E. R.. (2010). Job engagement: Antecedents and effects on job performance”, Academy of Management Journal, 53(3), 617-635.
Robbins, S. P. ve Judge, T. A. (2012). Örgütsel Davranış, Erdem, İ. (Çev. Ed.), Ankara, Nobel.
Rosenblatt, Z. ve Ruvio, A. (1996). A test of multidimensional model of job insecurity: The case of Israeli Teachers, Journal of Organizational Behavior. 17(1), 587-605.
Saks, A. M. (2006). Antecedents and consequences of employee engagement, Journal of Managerial Psychology, 21(7), 600-619.
Schaufeli, W. B., Salanova, M., Gonzalez-Roma, V. ve Bakker, A. B. (2002). The measurement of engagement and burnout: A two sample confirmatory factor analytic approach, Journal of Happiness Studies, 3, 71– 92.
Schaufeli, W. B., Bakker, A. B. ve Salanova, M. (2006). The measurement of work engagement with a short questionnaire: A cross-national study, Educational and Psychological Measurement, 66(4), 701-716.
Schaufeli, W. B. ve Bakker, A. B. (2003). Utrecht Work Engagement Scale: Preliminary manual. Occupational Health Psychology Unit, Utrecht University, Utrecht, 26.
Schaufeli, W. B. ve Bakker, A. B. (2004). Job demands, job resources, and their relationship with burnout and engagement: A multi-sample study, Journal of Organizational Behavior, 25, 293–315.
Scott, A., Gravelle, H., Simoens, S., Bojke, C. ve Sibbald, B. (2006). Job satisfaction and quitting intentions: A structural model of British general practitioners, British Journal of Industrial Relations, 44(3), 519-540.
Schlesinger, L.A. ve Zornitsky, J. (1991). Job satisfaction, service capability, and customer satisfaction: An examination of linkage and management implications, Human Resource Planning, 14(2), 141-149.
Shimazu, A., Schaufeli, W.B., Kubota, K. ve Kawakami, N. (2012). Do workaholism and work engagement predict employee well-being and performance in opposite directions?, Industrial Health, 50, 316-321.
Shore, M. L. ve Martin, H. J. (1989). Job satisfaction and organizational commitment in relation to work performance and turnover intentions, Human Relations, 42(7), 625-638.
Shore, L. M. ve Wayne, S. J. (1993). Commitment and employee behavior: Comparison of affective commitment and continuance commitment with perceived organizational support, Journal of Applied Psychology, 78, 774–780.
Sobel, M.E. (1982). Asymptotic confidence intervals for indirect effects in structural equation models, Sociological Methodology, 13, 290-312.
Sousa-Poza, A. ve Henneberger, F. (2002). Analyzing job mobility with job turnover intentions: An international comparative study, Research Institute for Labour Economics and Labour Law, 82, 1-28.
Spector, P. E. (1985). Measurement of human service staff satisfaction: Development of the job satisfaction survey, American Journal of Community Psychology, 13(6), 693-713.
Şeşen, H. ve Kahraman, Ç. A. (2014). İş arkadaşlarının sosyal kaytarmasının, bireyin iş tatmini, örgütsel bağlılık ve kendi kaytarma davranışlarına etkisi, İş ve İnsan Dergisi, 1(1), 43-51.
Takawira, N., Coetzee, M. ve Schreuder, D. (2014). Job embeddedness, work engagement and turnover intention of staff in a higher education institution: An exploratory study, SA Journal of Human Resource Management, 12(1), 1-10.
Tekingündüz, S. ve Kurtuldu, A. (2015). İşten ayrılma niyeti, iş tatmini, örgütsel bağlılık, liderlik ve iş stresi arasındaki ilişkilerin analizi: Bir hastane örneği, International Journal of Human Sciences, 12(1), 1501- 1517.
Tett, R. P. ve Meyer, J. P. (1993). Job satisfaction, organisational commitment, turnover intention, and turnover: Path analyses based on meta-analytic findings, Personnel Psychology, 46(2), 259-293.
Thirapatsakun, T., Kuntonbutr, C. ve Mechinda, P. (2014). The relationships among job demands, work engagement, and turnover intentions in the multiple groups of different levels of perceived organizational supports, Universal Journal of Management, 2(7), 272-285.
Toy Aray, S. (2008). Effects of perceived sufficiency of HRM practices on organizational commitment and intent to quit, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Turgut, T. (2011). Çalışmaya Tutkunluk: İş Yükü, Esnek Çalışma Saatleri, Yönetici Desteği ve İş-Aile Çatışması İle İlişkileri, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 25(3-4), 155-179.
Weiss, D. J., Dawis, R. W., England, G. W. ve Lofquist, L. H. (1967). Manual for the Minnesota Satisfaction Questionnaire, Minnesota Studies in Vocational Rehabilitation.
Wesley, J. R. ve Krishnan, S. K. (2013). Correlates employee engagement and intention to quit, Intercontinental Journal of Human Resource Research Review, 1(9), 53-62.
Yalabik, Y. Z., Popaitoon, P., Chowne, J. A. ve Rayton, B. A. (2013). Work engagement as a mediator between employee attitudes and outcomes, The International Journal of Human Resource Management, 24(14), 2799-2823.
Yazıcıoğlu, İ. (2009). Konaklama işletmelerinde işgörenlerin örgütsel güven duygulari ile iş tatmini ve işten ayrilma niyetleri üzerine bir alan araştirmasi, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 8(30), 235-249.
Yeh, C. M. (2013). Tourism involvement, work engagement and job satisfaction among frontline hotel employees, Annals of Tourism Research, 42, 214–239.