Çalışanların Örgütsel Sinizm Düzeylerinin İncelenmesi: Konya İli Örneği

Amaç – Örgütsel sinizm, bireyin istihdam edildiği örgüte karşı olumsuz inanç, duygu ve davranışlar göstermesidir. Çağdaş yönetim konularında hızla yerini almaya başlayan örgütsel sinizm kavramı; örgütsel bağlılık, örgütsel performans, iş tatmini, örgütsel vatandaşlık davranışı, örgütsel gelişim ve değişim faaliyetleri gibi örgüt yararına olan faaliyetleri olumsuz etkileyerek örgütün varlığını tehdit eden bir davranış olarak ortaya çıkmaktadır. Bu bağlamda çalışmanın amacı, imalat sanayiinde çalışanların örgütsel sinizm düzeylerini belirlemek ve sosyo-demografik özellikleri ile örgütsel sinizm ve alt boyutları arasında anlamlı bir farklılığın olup olmadığını tespit etmektir. Yöntem – Çalışma kapsamında 240 çalışana anket uygulanmış ve bulgular istatistiksel veri analizi programı kullanılarak değerlendirilmiştir. Verilerin analizinde; betimleyici analizler, bağımsız örneklemler t-testi ve ANOVA testi kullanılmıştır. Bulgular – Analiz sonuçlarına göre katılımcıların genel örgütsel sinizm ortalamaları, bilişsel sinizm, duygusal sinizm ve davranışsal sinizm ortalamaları orta düzeydedir. Çalışanların davranışsal sinizm düzeyleri hem diğer boyutlara göre hem de örgütsel sinizmin geneline göre daha yüksektir. Çalışanların; eğitim düzeyleri, statüleri, gelir seviyeleri ve günlük çalışma süreleri ile genel örgütsel sinizm düzeyleri ve boyutları arasında anlamlı farklılıklar tespit edilmiştir. Eğitim seviyesi ve statü arttıkça sinizm düzeyinin azaldığını söylemek mümkündür. Tartışma – Analiz sonuçlarına göre, çalışanların bazı sosyo-demografik özellikleri ile örgütsel sinizm ve alt boyutları arasında anlamlı farklılıkların olduğu saptanmıştır.

Investigation of Organizational Cinism Levels of Employees: Example of Konya Province

Purpose – Organizational cynicism is the negative beliefs, feelings and behaviors of employees towards the organization. The concept of organizational cynicism, which has begun to take its place rapidly in contemporary management issues, emerges as a behavior that threatens the existence of the organization by negatively affecting activities such as organizational commitment, organizational performance, job satisfaction, organizational citizenship behavior, organizational development and change activities. In this context, the aim of the study is to determine the organizational cynicism levels of the workers in the manufacturing industry and to determine whether there is a significant difference between their socio-demographic characteristics and organizational cynicism and its sub-dimensions. Design/methodology/approach – Within the scope of the study, 240 employees were surveyed and the findings were evaluated using statistical data analysis program. Descriptive analyzes, independent samples t-test and ANOVA test were used in the analysis of the data. Findings – According to the results of the analysis, the average of organizational cynicism, cognitive cynicism, emotional cynicism, and behavioral cynicism are at a moderate level. The behavioral cynicism levels of employees are higher than both the level of other cynicism dimensions and the level of general organizational cynicism. Significant differences were found between the education levels, status, income levels and daily working hours of the employees and the general organizational cynicism levels and dimensions. It is possible to say that as the level of education and status increases, the level of cynicism decreases. Discussion – According to the results of the analysis, it has been determined that there are significant differences between some socio-demographic characteristics of employees and organizational cynicism and its sub-dimensions.

PDF

___

Abraham, F. R. (2000). Organizational Cynicism: Bases and Consequences, Genetic, Social, and General Psychology Monographs, 126 (3), 269-292.
Ağırdan, Ö. (2016). Örgütsel Sinizm: Hastane Çalışanları Üzerine Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Kültür Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Akdemir, B., Kırmızıgül, B. ve Zengin, Y. (2016). Örgütsel Sinizm İle İş Performansı Arasındaki İlişki ve Bir Araştırma, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 6(2), 115-130.
Akgemci, T., Kareem, A. A. ve Kızıloğlu, E. (2020). Örgüt İkliminin Örgüt Temelli Özsaygı ve Öznel İyi Oluş Üzerindeki Etkisi: Kobi’ler Üzerinde Bir Araştırma, Journal Of Busıness Research-Turk, 12(1), 65-78.
Akyüz, İ., ve Yurduseven, N. O. (2016). Sağlık Çalışanlarının Örgütsel Sinizm Düzeylerinin İncelenmesi. International Journal of Economic & Administrative Studies,16, 61-75.
Altınöz, M., Çöp, S., ve Sığındı, T. (2011). Algılanan örgütsel bağlılık ve örgütsel sinizm ilişkisi: Ankara'daki dört ve beş yıldızlı konaklama işletmeleri üzerine bir araştırma. Selçuk Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 11 (21), 285-315.
Andersson, L. and Bateman, T. (1997). Cynicism in The Workplace: Somecauses and Effects, Journal of Organizational Behavior, 18 (5), 449- 469.
Bacaksız, F. E., Tuna, R. and Seren, A. K. (2018). Sağlık Çalışanlarında Performans ve Örgütsel Sinizm İlişkisi: Hemşireler Üzerinde Bir Araştırma, ACU Sağlık Bilimleri Dergisi, 9(1), 52-58.
Brandes, P. (1997). Organizational Cynicism: Its Nature, Antecedents and Consequences, University of Cincinnati, Doctoral Thesis, 34-35.
Brandes, P., Dharwadkar, R. and Dean, J. W. (1999). Does Organizational Cynicism Matter? Employee And Supervisor Perspectives On Work Outcomes, The 36th Annual Meeting of the Eastern Academy of Management Proceedings, Philadelphia.
Cartwright S. and Holmes N. (2006) The Meaning of Work: The Challenge of Regaining Employee Engagement and Reducing Cynicism. Human Resource Management Review 16(2): 199-208.
Çalbay, S. (2016). Hemşirelerde Örgütsel Sinizm Düzeylerinin Belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Medipol Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Çankaya, M. (2018). Hastane Çalışanlarının Örgütsel Sinizm Düzeylerinin İncelenmesi, MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(4), 287-306.
Çankaya, M. (2020). Sağlık Çalışanlarında Toksik Liderlik Algısı, Çobanoğlu Y. (Ed.) Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler Alanında Akademik Çalışmalar Cilt 3, Gece Kitaplığı Yayınevi, Ankara, 265-281.
Dean, W. J., Brandes, P. and Dharwadkar R. (1998). Organizational Cynicism, The Academy of Management Review, 23, 345-346.
Efilti, S., Gönen, Y. and Öztürk, F. (2008). Örgütsel Sinizm: Akdeniz Üniversitesi’nde Görev Yapan Yönetici Sekreterler Üzerinde Bir Alan Araştırması, 7. Ulusal Büro Yönetimi ve Sekreterlik Kongresi, Trabzon: Karadeniz Teknik Üniversitesi, 1-14.
Fero, H. C. (2005). Flow and Cynicism in the Workplace. Dissertation of Doctor of Philosophy, Claremont Graduate University, Claremont, California.
Gençer, Ö. E. (2017). Örgütsel Adalet Algısının Sinizm Üzerine Etkisi: Devlet Üniversiteleri Meslek Yüksekokullarında Bir Araştırma, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Güzeller, C., ve Kalağan, G. (2008). Örgütsel sinizm ölçeğinin Türkçe’ye uyarlanması ve çeşitli değişkenler açısından eğitim örgütlerinde incelenmesi, 16. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiri Kitabı, 87-94.
James, M. S. L. (2005). Antecedents and Consequences of Cynicism in Organizations: An Examination of the Potential Positive and Negative Effects on School Systems, Unpublished Doctoral Dissertation, The Florida State University, USA.
Kalağan, G. (2009). Araştırma Görevlilerinin Örgütsel Destek Algıları ile Örgütsel Sinizm Tutumları Arasındaki İlişki. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya.
Kalağan, G. ve Güzeller, C. O. (2010). Öğretmenlerin Örgütsel Sinizm Düzeylerinin İncelenmesi, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 83-97.
Kalay, F., Oğrak, A. ve Nişancı Z. N. (2014), Mobbing, Örgütsel Sessizlik ve Örgütsel Sinizm İlişkisi: Örnek Bir Uygulama, Kastamonu University Journal Of Economics & Administrative Sciences Faculty, 4(2), 127-143.
Karacaoğlu, K. ve İnce, F. (2012). Brandes, Dharwadkar ve Dean’in (1999) Örgütsel Sinizm Ölçeği Türkçe Formunun Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması: Kayseri Organize Sanayi Bölgesi Örneği, Business and Economics Research Journal, 3(3), 77-92.
Karadeniz, M. E. (2017). Üstünlük Vehmi Ve Örgütsel Sinizm İlişkisi: Akademisyenler Üzerinde Bir Çalışma, Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
Koçak, O. (2020). İşçilerin Günlük ve Haftalık Çalışma Saati, https://www.calismamevzuati.com/2020/02/ iscilerin-gunluk-ve-haftalik-calisma-saati/ (Erişim Tarihi: 23.06.2020).
Kutanis, R. E. ve Çetinel, E. (2010). Adalet Algısı Sinizmi Tetikler Mi?: Bir Örnek Olay, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1(26),186-195.
Mantere, S. and Martinsuo, M. (2001). Adopting and questioning strategy: exploring the roles of cynicism and dissent.. European Group for Organisation Studies, 17th EGOS Colloquium, July 5-7, 2001 Lyon, France.
Mirvis, P. H. and Kanter, D. L. (1991). Beyond Demography: A Psychographic Profile of The Workforce. Human Resource Management, 30(1), 45-68.
Mishna, A. K. and Spreitzer, G. M. (1998). Explaining How Survivors Respond to Downsizing: The Roles of Trust, Empowerment, Justice, and Work Redesign, The Academy of Management Review, 23(3), 567- 588.
Öğüt, A., Özgener, Ş. ve Kaplan, M. (2008). The Interaction Between Organizational Cynicism and Psychological Contract Violation in Terms of Strategic Human Resource Management. 4. International Strategic Management Conference,19-21 June 2008, Sarajevo, Bosnia Herzegovina.
Özgener, Ş., Öğüt A. ve Kaplan, M. (2008). İşgören- İşveren İlişkilerinde Yeni Bir Paradigma: Örgütsel Sinizm. Özdevecioğlu M.ve Karadal H.( ed.), Örgütsel Davranışta Seçme Konular, Organizasyonların Karanlık Yönleri ve Verimlilik Azaltıcı Davranışlar. Ankara: İlke Yayınevi, 53-72.
Pelit, E., ve Ayana, Ç. (2016). Duygusal zekanın örgütsel sinizme etkisi: Otel işletmeleri işgörenleri üzerine yapılmış bir araştırma. Journal of Business Research Turk, 8(2), 45-76.
Pelit, N. ve Pelit E. (2014). Örgütlerde Kanser Yapıcı İki Başat Faktör: Mobbing ve Örgütsel Sinizm, 1.Baskı, Ankara: Detay Yayıncılık
Reichers, A. E., Wanous, J. P. and Austin, J. T. (1997). Understanding and Managing Cynicism about Organizational Change, The Academy of Management Executive, 11(1), 48-59.
Rubin, R. S., Dierdorff, E. C., Bommer, W. H. and Baldwin, T. T. (2009). Do Leaders Reap What They Sow? Leader And Employee Outcomes Of Leader Organizational Cynicism About Change, The Leadership Quarterly, 20, 680–688.
Şahin, M. Ve Ateş A. (2017). İş Hayatında Tükenmişlik Ve Seyahat Acentası Çalışanlarının Tükenmişlik Düzeylerini Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma. Uluslararası Hakemli İletişim Ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, 16, 21-39.
Tayfun, A., ve Çatır, O. (2014). Hemşirelerin örgütsel sinizm düzeylerinin incelenmesi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 6(1), 347-365.
Tınaztepe, C. (2012). Örgüt İçi Etkin İletişimin Örgütsel Sinizme Etkisi, Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 53-63.
Tokgöz, N. ve Yılmaz, H. (2008). Örgütsel Sinizm: Eskişehir ve Alanya’daki Otel İşletmelerinde Bir Uygulama, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(2), 238-305.
Yalçın, İ., ve Koyuncu, S. C. (2014). Örgütsel Yabancılaşma Olgusunun İş Tatmini Üzerine Etkisi: Niğde İlinde Bir Araştırma, Karamanoğlu Mehmet Bey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 16(26), 86-94.
Yılmaz, F., İşeri, İ. ve Çolak, Y. M. (2016). Ankara’da Özel Hastanede Çalışanların Sinizm ve Örgütsel Sinizm Düzeyleri, Akademik Bakış Dergisi, 429-444.