Cumhuriyet Döneminde Sanayileşme Faaliyetleri (1923-1950)

Birinci Dünya Savaşı ve Millî Mücadele yıllarında sanayi ürünlerinin eksikliğinden kaynaklananproblemler yaşanmıştır. Özellikle gıda ürünleri darlığından dolayı ülkenin pek çok bölgesinde açlıksıkıntısı çekilmiştir. Buna ilâve olarak millî mücadele sırasında çok çeşitli tip ve çaptaki silâhlarlamevcut mühimmat arasındaki uyumsuzluklar, cephe hattında da sıkıntıların yaşanmasına yol açmıştır.İşte bu sıkıntıları aşmak için, askerî tesislerden başlanarak ülke içinde ihtiyaç duyulan ürünleriüretecek fabrikalar açılmaya başlanmıştır. İzmir İktisat Kongresi’nden sonra, ham maddesi ülkedeüretilen ürünlere dayalı bir sanayileşme politikası tespit edilmiştir. 1923-1950 yılları arasındaTürkiye, kuruluşunu gerçekleştirdiği sanayi tesisleri ile, özellikle gıda sektöründe kendi ihtiyacınıkarşılayabilen dünyanın sayılı ülkelerinden biri haline gelmiştir. Ağır sanayi alanında ise, askerî vesivil fabrikaların birbirlerinin eksiklerini tamamlayacak kapasite ve üretim yelpazesi ile ülkeihtiyaçlarını karşılama yönünde önemli gelişmeler kaydedilmiştir.

Industrialization Activities in Republic Period (1923-1950)

During the I. World War and National struggle periods, Turkey experienced some problems about products of industry related to their deficiency within the country. There had seen starvation in many parts of the country because of the lack of products related to food. Furthermore, there had been dissonance among the ammunition used for different types of weapons and guns, which caused problems in the front line. To overcome such problems, factories that met the needs of these products were established starting from the military plants. After the İzmir Economy Congress, an industrialization policy was decided in which the raw materials could be provided within the country. Between the years 1923-1950, Turkey became one of the important countries in the world with the established industry plants where it met the needs especially in the food production. Important improvements were recorded in the heavy industry where the civil and military factories worked in accordance to meet the needs of the country related to their capacity and the range of products.

___

  • Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ekonomisi, 1923-1978, Akbank Kültür Yayını, İstanbul,1980.
  • DOĞAN, Mesut; “Türkiye Sanayileşme Sürecine Genel Bir Bakış”, Marmara Coğrafya Dergisi, Sayı: 28, Temmuz - 2013, s. 211-231.
  • 50 Yılda Türk Sanayii, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Yayını, Ankara, 1973.
  • EVSİLE, Mehmet; “I.TBMM’de Cephe Gerisindeki Gıda Sıkıntısı İle İlgili Tartışmalar”, Prof. Dr. Enver KONUKÇU Armağanı, Ankara, 2012, s. 799-811.
  • Hükümetler ve Programları 1920-1960,Türkiye Büyük Millet Meclisi Yayını, Cilt:1, Ankara, 1988.
  • ÖKÇÜN, Gündüz; Osmanlı Sanayii 1913-1915 İstatistikleri, Hil Yayınları, Ankara, 1984 (3.Baskı).
  • Türkiye Büyük Millet Meclisi Tutanak Dergisi (7.Dönem), Cilt:17, Ankara, 1945.
  • Türkiye Büyük Millet Meclisi Tutanak Dergisi (7.Dönem), Cilt:20, Ankara, 1946.
  • Türkiye Büyük Millet Meclisi Tutanak Dergisi (8.Dönem), Cilt:3, Ankara, 1947.
  • Türkiye Büyük Millet Meclisi Tutanak Dergisi (8.Dönem), Cilt:16, Ankara, 1949.
  • Türkiye Büyük Millet Meclisi Tutanak Dergisi (8.Dönem), Cilt:17, Ankara, 1949.
  • Türkiye Büyük Millet Meclisi Tutanak Dergisi (8.Dönem), Cilt:24, Ankara, 1949.
  • Türkiye Büyük Millet Meclisi Zabıt Cerîdesi (2.Dönem), Cilt:31, Ankara.
  • Türkiye Büyük Millet Meclisi Zabıt Cerîdesi (3.Dönem), Cilt:3, Ankara.
  • Türkiye Büyük Millet Meclisi Zabıt Cerîdesi (4.Dönem), Cilt:9, Ankara, 1932.
  • Türkiye Büyük Millet Meclisi Zabıt Cerîdesi (4.Dönem), Cilt:15, Ankara, 1933.
  • Türkiye Büyük Millet Meclisi Zabıt Cerîdesi (5.Dönem), Cilt:3, Ankara, 1935.
  • Türkiye Büyük Millet Meclisi Zabıt Cerîdesi (5.Dönem), Cilt:11, Ankara, 1936.
  • Türkiye Büyük Millet Meclisi Zabıt Cerîdesi (5.Dönem), Cilt:18, Ankara, 1937.
  • Türkiye Büyük Millet Meclisi Zabıt Cerîdesi (6.Dönem), Cilt:18, Ankara, 1941.
  • Türkiye Büyük Millet Meclisi Zabıt Cerîdesi (7.Dönem), Cilt:2, Ankara, 1943.
  • Türkiye Büyük Millet Meclisi Zabıt Cerîdesi (7.Dönem), Cilt:10, Ankara, 1944.
  • Türkiye Büyük Millet Meclisi Zabıt Cerîdesi (7.Dönem), Cilt:17, Ankara, 1945.
  • Türkiye Büyük Millet Meclisi Zabıt Cerîdesi (7.Dönem), Cilt:20, Ankara, 1946.