Asiye AKYOL, Öznur USTA YEŞİLBALKAN, Emine KUTLAY, Çiçek FADILOĞLU, Hülya KANKAYA, Tuğba MENEKLİ

Obez Hemşirelik Öğrencilerinde Egzersizin Yaşam Kalitesi ve Fizyolojik Parametrelere Olan Etkisi

Amaç: Araştırmanın amacı, hemşirelik öğrencilerinde egzersizin yaşam kalitesi ve fizyolojik parametrelere olan etkisini incelemektir. Yöntem: Tek gruplu ön test son test düzeninde yarı deneysel tasarımlı olarak planlanan araştırma, Mart-Mayıs 2012 ve Kasım 2012-Ocak 2013 tarihleri arasında yürütülmüştür. Tarama ile 583 öğrenci arasından belirlenen, Beden Kütle İndeksi≥25 kg/m2 olan 117 öğrenciden 18 öğrenci örnekleme alınmıştır. Veri toplamada; Birey Tanıtım Formu, Beden Kütle İndeksi Değerlendirme Formu, WHOQOL-BREF 27 Yaşam Kalitesi Ölçeği, Fiziksel Aktivite Değerlendirme Anketi ve Fizyolojik Parametre Formu kullanılmıştır. Egzersiz programı, üç ay (12 hafta) boyunca haftada üç gün süreyle her gün 45dk. (16:00-17:00) olmak üzere uygulanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde, aritmetik ortalama, Wilcoxon İşaret Testi ve Spearman Korelasyon analizi kullanılmıştır. Bulgular: Egzersiz programı sonrasında öğrencilerin kilo, plazma glukoz, kolesterol, trigliserid, düşük dansiteli lipoprotein, sistolik kan basıncı düzeylerinde anlamlı düşüşler olduğu (p0.05) saptanmıştır. Öğrencilerin aktivite düzeylerinde anlamlı düzeyde (p=0.01) artış, yaşam kalitelerinin de tüm alanlarında anlamlı düzeyde (p=0.000) artış olduğu görülmüştür. Sonuç: Egzersiz davranışlarının geliştirilmesi, hemşirelik öğrencilerinin meslek yaşantısında bu konuya farkındalıklarını arttırmada ve fazla kilolu/obez bireyler ile toplum sağlığını geliştirmede örnek olacağı düşünülmektedir.

The Effects of Exercise on Quality of Life and Physiological Parameters in Obese Nursing Students

Aim: This study aims to determine the effects of exercise on the quality of life and physiological parameters of obese nursing students. Methods: The study used a pretest-posttest and quasi-experimental design. It was conducted March–May 2012 and November 2012– January 2013. The study sample comprised nursing 18 obese students with a Body Mass Index≥25 kg / m2 after screening a total of 583 students. An exercise program was continued for about 3 months (12 weeks), three days a week and 45 minutes (16:00-17:00) per day. Evaluation of the data was used by arithmetic mean, Wilcoxon signedrank test and Spearman’s rank correlation analysis. Results: After the exercise program, statistically significant reductions were shown in students' weight, plasma glucose, cholesterol, triglycerides, low density lipoprotein, and systolic blood pressure (p0.05). Additionally, the students’ level of activity (p=0.01) and all the subscales of quality of life increased significantly (p=0.000). Conclusion: In conclusion, it is thought that the development of exercise habits will set an example for raising nursing students’ professional awareness of overweight and obese individuals in the development community health.

PDF

___

1 . Bahçeci M. Obezite. Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği obezite, dislipidemi, hipertansiyon hekim için tanı ve tedavi rehberi, Ankara;2011. s.50-80.
2 . T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu. Türkiye Sağlıklı Beslenme ve Hareketli Hayat Programı (2013-2017). Ankara;2013.
3 . Akbulut GÇ, Özmen MM, Besler T. Çağın hastalığı obezite. [İnternet: Bilim ve Teknik Dergisi. Tübitak 2007; Mart:2-15.]. Erişim: www.biltek. tubitak.gov.tr/bdergi/yeniufuk/icerik/obezite.pdf.
4 . Altunkaynak BZ, Özbek E. Obezite: Nedenleri ve tedavi seçenekleri. Van Tıp Derg.2006;13(4):138-42.
5 . Fidancı EB. Nola J. Pender’ in sağlığı geliştirme modelinin obez çocuklarda sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve özgüven kavramına etkisinin değerlendirilmesi [Doktora Tezi]. Ankara: Genelkurmay Başkanlığı Gülhane Askeri Tıp Akademisi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Programı;2010.
6 . Styne DM. Childhood and adolescent obesity: Prevalence and significance. Pediatr Clin North Am.2001;48(4):823-54.
7 . World Health Organization. Obesity and overweight. [İnternet: World Health Organization]. Erişim: http://www.who.int/mediacentre/ factsheets/ fs311/en/index.html.
8 . World Health Organization. Global Health Observatory data repository. Obesity (body massindex ≥ 30), age-standardized (%) Global estimates. [İnternet: World Health Organization]. Erişim: http://apps.who.int/gho/ data/view.main.GLOBAL2480A?lang=en.
9 . Türkiye İstatistik Kurumu. Basın odası haberleri 2015. [İnternet: Türkiye İstatistik Kurumu]. Erişim: http://www.tuik.gov.tr/basinOdasi/ haberler/2015_58_20151008.pdf.
10 . TEMD Obezite, Lipid Metabolizması, Hipertansiyon Çalışma Grubu. Obezite tanı ve tedavi kılavuzu, Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği 2017; 11-19. [İnternet: Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği]. Erişim: http://www.temd.org.tr/files/file/OBEZITE_TTK_web. pdf.
11 . Gürel FS, İnan G. Çocukluk çağı obezitesi tanı yöntemleri, prevalansı ve etiyolojisi. ADÜ Tıp Fakültesi Dergisi 2001;2(3):40-3.
12 . Eker E, Şahin M. Birinci basamakta obeziteye yaklaşım. Sted 2002;11(7):246-9.
13 . Güler Y, Gönener HD, Altay B, Gönener A. Adölesanlarda obezite ve hemşirelik bakımı. F.Ü.Sağ.Bil.Tıp.Derg. 2009;4(10):166-81.
14 . TEMD Obezite-Dislipidemi Hipertansiyon Çalışma Grubu. Obezite tanı ve tedavi kılavuzu Obezite Kılavuzu Hazırlama ve Düzenleme Komitesi 2014; Ankara: 46. . [İnternet: Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği]. Erişim: http://www.temd.org.tr/files/file/OBEZITE_TTK_web. pdf.
15 . Scottish Intercollegiate Guidelines Network. Management of obesity. A national clinical guideline. [İnternet: Scottish Intercollegiate Guidelines Network]. Erişim: http://www.sign.ac.uk/assets/sign115.pdf.
16 . Eser S, Saatlı G, Eser E, Baydur H, Fidaner C. Yaşlılar İçin dünya sağlık örgütü yaşam kalitesi modülü WHOQOL-OLD: Türkiye alan çalışması Türkçe sürüm geçerlilik ve güvenilirlik sonuçları. Türk Psikiyatri Dergisi 2010;21(1):37-48.
17 . Avcı K, Pala K. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesinde çalışan araştırma görevlisi ve uzman doktorların yaşam kalitesinin değerlendirilmesi. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2004;30(2):81-5.
18 . Karaca A, Ergen E, Koruç Z. Fiziksel Aktivite Değerlendirme Anketi (FADA) güvenirlik ve geçerlik çalışması. Hacettepe Spor Bilimleri Dergisi 2000;11(1-2-3-4):17-28.
19 . Soyuer F, Ünalan D, Elmalı F. Normal ağırlıklı ve obez üniversite öğrencilerinde fiziksel aktivite. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi 2010;7(2):862-72.
20 . Gönülateş S, Saygın Ö, Babayiğit G. Düzenli yürüyüş programının 40-55 yaşları arası bayanlarda sağlık ilişkili fiziksel uygunluk unsurları ve kan lipidleri üzerine etkisi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi 2010;7(2):960-70. Erişim: http://www.InsanBilimleri.com:960-970.
21 . Ağca Ö, Koçoğlu G. Fazla kilolu ve obez adölesan kızlarda düzenli egzersizin vücut bileşimine etkileri. Dirim Tıp Gazetesi 2010;85(1):17- 23.
22 . Beavers KM, Beavers DP, Nesbit BA, Ambrosius WT, Marsh AP, Nicklas BJ. et al. Effect of an 18 month physical activity and weight loss ıntervention on body composition in overweight and obese older adults. Obesity (Silver Spring). 2014;22(2):325-31. doi: 10.1002/oby.20607.
23 . Joseph RP, Casazza K, Duran NH. The effect of a 3-Month moderateıntensity physical activity program on body composition in overweight and obese African American College Females. Osteoporos Int. 2014;25:2485-91. doi: 10.1007/s00198-014-2825-z.
24 . Sarsan A, Alkan H, Başer S, Yıldız N, Özgen M, Ardıç F. Obez kadınlarda aerobik egzersiz programının solunum fonksiyonları ve kardiyorespiratuar kapasite üzerine etkisi. Türk Fiz Tıp Rehab Derg. 2013;59:140-4. doi: 10.4274/tftr.26986.
25 . Cordova A, Villa G, Sureda A, Rodriguez-Marroyo JA, Sa´ nchez- Colladoe MP. Physical activity and cardiovascular risk factors in Spanish children aged 11-13 Years. Rev Esp Cardiol (Engl Ed). 2012;65(7):620- 6. doi: 10.1016/j.recesp.2012.01.026.
26 . Muros JJ, Zabala M, Oliveras-López MJ, Ocaña-Lara FA, López-García de la Serrana H. Results of a 7-week school-based physical activity and nutrition pilot program on health-related parameters in primary school children in southern Spain. Pediatr Exerc Sci. 2013;25(2):248-61.
27 . Kartal M, Mıdık Ö, Büyükakkuş A. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi öğrencilerinde sigara kullanımı ve yaşam kalitelerine etkisi. Tur Toraks Der 2012;13:11-7. doi:10.5152/ttd.2012.03.
28 . Trabka B, Zubrzycki IZ, Ossowski Z, Bojke O, Clarke A, Wiacek M et al. Effect of a MAST exercise program on anthropometric parameters, physical fitness, and serum lipid levels in obese postmenopausal women. J Hum Kinet. 2013;42:149-55. doi: 10.2478/hukin-2014-0069.
29 . Karacan S, Çolakoğlu FF, Erol EA. Obez orta yaş bayanlar ile menopoz dönemindeki bayanlarda aerobik egzersizin bazı fiziksel uygunluk değerlerine etkisi. Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2004;13(1):35-42.
30 . Vatansev H, Çakmakçı E. The effects of 8-week aerobic exercises on the blood lipid and body composition of the owerweight and obese females, Ovidius University Annals, Series Physical Education And Sport/ Science, Movement and Health 2010;2:814-20.
31 . Irazusta M, Gil S, Ruiz F, Gondra J, Jauregi A, Irazusta J et al. Exercise, physical fitness, and dietary habits of first-year female nursing students. Biol Res Nurs. 2006;7(3):175-86. doi: 10.1177/1099800405282728.
32 . Biçer B, Yüktaşır B, Yalçın HB, Kaya F. Yetişkin Bayanlarda 8 Haftalık Aerobik Dans Egzersizlerinin Bazı Fizyolojik Parametreler Üzerine Etkisi. Atabesbd 2009;11(3):1-14.
33 . Varsak S, Erçim RE, Bulut A. Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu öğrencilerinin beslenme alışkanlıkları ve fiziksel aktivite düzeylerinin incelenmesi. 1. Uluslararası Akademik Araştırmalar Kongresi 2016. [İnternet: Research Gate]. Erişim: https://www.researchgate.net/ publication/309722376_SAGLIK_HIZMETLERI_MESLEK_ YUKSEKOKULU_OGRENCILERININ_BESLENME_ ALISKANLIKLARI_VE_FIZIKSEL_AKTIVITE_DUZEYLERININ_ INCELENMESI.
34 . Yıldırım İ, Özşevik K, Özer S, Canyurt E, Tortop Y. Üniversite öğrencilerinde fiziksel aktivite ile depresyon ilişkisi. Niğde Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi 2015;9(Özel Sayı):32-9.
35 . Soyuer F, Ünalan D, Elmalı F. Sigara içmek üniversite öğrencilerinin fiziksel aktivitesini etkiliyor mu? Kafkas J Med Sci 2011; 1(3):103-108.
36 . Henning MA, Krageloh C, Moir F, Doherty I, Hawken SJ. Quality of life: International and domestic students studying medicine in New Zealand. Perspect Med Educ. 2012;1:129-42. doi: 10.1007/s40037- 012-0019-y.
37 . Pekmezovic T, Popovic A, Tepavcevic D, Gazibara T, Paunic M. Factors associated with health-related quality of life among Belgrade University students. Qual Life Res. 2011;20:391-7. doi: 10.1007/s11136-010- 9754-x.
38 . Chiu LK, Kayat K. Psychological determinants of leisure time physical activity participation among public university students in Malaysia. AJTLHE 2010;2(2):35-49.
39 . Wanat KA, Kovarik CL, Shuman S, Whitaker RC, Foster GD, O’Brien MJ. The association between obesity and health-related quality of life among urban Latinos. Ethn Dis. 2014;24(1):14-8.
40 . Casey MM, Harvey JT, Telford A, Eime R., Mooney A, Payne WR. Effectiveness of a school-community linked program on physical activity levels and health-related quality of life for adolescent girls. BMC Public Health 2014;14:649. doi: 10.1186/1471-2458-14-649.