Aile Sağlığı Elemanları Açısından Aile Hekimliği Modeli
Amaç: Ülkemizde, “Sağlıkta Dönüşüm” ile geçilen “Aile HekimliğiModeli”yle birinci basamak sağlık hizmetlerinin niteliğinde ve sunuluşbiçimlerinde önemli değişiklikler ortaya çıkmıştır. Bu model ailesağlığı elemanlarının çalışma yaşamını da etkilemiştir. Bu çalışmada,aile sağlığı elemanlarının aile hekimliği modeline ilişkin görüşlerininincelenmesi amaçlanmıştır.Yöntem: Araştırma tanımlayıcı bir çalışmadır. Araştırmanın örneklemini,İstanbul ili Beyoğlu ve Şişli Toplum Sağlığı merkezlerine bağlıAile Sağlığı merkezlerinde çalışan 112 Aile Sağlığı Elemanı oluşturmaktadır.Veriler araştırmacılar tarafından hazırlanan soru formu iletoplanmıştır. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistikler ve Pearsonki-kare testi kullanılmıştır.Bulgular: Aile sağlığı elemanlarının %39.3’ü aile hekimliğinde performansadayalı maaş sisteminde hesaplamaların adil yapılmadığını,%73.2’si aile hekimliğinde iş doyumunun azaldığını, ayrıca %73.2’si,aile sağlığı elemanı adlandırmasının, mesleki haklarında kayıp yarattığınıdüşündüklerini belirtmişlerdir. Hemşire olan aile sağlığı elemanlarınınaile hekimliği sisteminden memnun olma durumları ile sözleşmebittikten sonra aile hekimliği modelinde çalışma isteği (p
The Model of Family Medicine with Regard to Family Healthcare Personnel
Aim: The Model of Family Medicine, which was initiated in line with Turkey’s Transformation in Health program, caused significant changes in the quality and delivery of the primary healthcare services in our country. This model also affected the working life of Family Healthcare Personnel. This study aims to investigate the views of Family Healthcare Personnel regarding the Model of Family Medicine. Methods: This descriptive study comprised 112 Family Healthcare Personnel working in Family Health Centers affiliated with the Beyoglu and Şişli Community Health Centers in Istanbul, Turkey. Data were collected with a questionnaire developed by the researchers. Descriptive statistics and Pearson Chi-square test were used to analyze the data. Results: Of the total, 39.3% of Family Healthcare Personnel stated that calculations in the performance-based salary system were not made fairly, 73.2% of them expressed decreased job satisfaction in the Model of Family Medicine, and 73.2% thought that the general title of “family healthcare personnel” resulted in the loss of professional rights. There was a statistically significant relationship between the satisfaction levels of nurses working as Family Healthcare Personnel and their desire to work after their contracts ended (p
___
- 1 . Balcı AS, Erol S. Aile sağlığı merkezinde eleman değil hemşire olmak.
Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi. 2016;13(3): 244-249.
doi:10.5222/HEAD.2016.244
- 2 . Başak O. Bir disiplin olarak aile hekimliğinin ülkemizdeki gelişim
özellikleri. Türkiye Aile Hekimliği Dergisi. 2013;17(1): 29-36.
doi:10.2399/tahd.13.00029
- 3 . Artantaş AB, Cihan FG, Uğurlu AN, Üstü F. Aile sağlığı elemanı için
yeni bir öneri. Ankara Medical Journal. 2012;12(2):81-83.
- 4 . Sönmez MO, Sevindik F. Sağlıkta dönüşümün sağlık personeli üzerine
etkisi: aile sağlığı elemanı olmak. TAF Prev Med Bull. 2013;12(1):43-48.
doi:10.5455/pmb.1315224949
- 5 . Mollahaliloğlu S, Kosdak M, Taşkaya S; Türkiye Cumhuriyeti Sağlık
Bakanlığı Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı Hıfzıssıhha
Mektebi Müdürlüğü. Sağlık Personeli Memnuniyet Araştırması. Opus
Yayın(internet). 2010 (erişim tarihi: 26.09.2017);10-36. https://sbu.
saglik.gov.tr/Ekutuphane/kitaplar/saglik_personeli_memnuniyeti_
arastirmasi.pdf
- 6 . Nur N, Özşahin SL, Çetinkaya S, Sümer H. Sağlık ocağı çalışanları
açısından aile hekimliği modeli. TAF Preventive Medicine Bulletin.
2009;8(1):13-16.
- 7 . Tekin Ç, Bozkır Ç, Sazak Y, Özer A. Malatya il merkezinde çalışan aile
hekimleri ile aile sağlığı elemanlarının, aile hekimliği uygulaması
hakkındaki görüşleri, iş doyumu düzeyleri ve etkileyen faktörler. Fırat
Tıp Dergisi. 2014;19(3):135-139.
- 8 . Gül S, Ergun A. Piyasa odaklı bir uygulama olarak aile hekimliği: sağlık
hizmetinin sunumunda olası kayıplar. 2. Sosyal Haklar Ulusal
Sempozyumu Bildiriler Kitabı. 2010;317-337.
- 9 . Topçu M. Malatya il merkezinde çalışan sağlık personelinin iş doyumu
ve etkileyen faktörler. İnönü Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü,
Doktora Tezi. Malatya: 2010.
- 10 . Sevencan F, Boztaş G, Temel F. Akbay M, Üner S. Birinci basamakta
çalışan sağlık personelinin aile hekimliği mevzuatında yer alan bazı
konuları benimseme durumu. Erciyes Tıp Dergisi. 2010;32(2):103-110.
- 11 . Çatıker A, Albayrak S, Özkan İ, Alkoy S, Kıyan A, Eskiocak M. Aile
hekimliği pilot uygulamasının ikinci yılında, Bolu’da aile sağlığı
elemanlarının çalışma düzenlerini ve kendi konumlarını değerlendirmesi.
12. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi, Bildiri Özetleri Kitabı. 2008;633.
- 12 . Doğan N, Şensoy N, Mardin EE, Uçur İ, Özbalcı T. Aile sağlığı
merkezinde çalışan sağlık personelinin aile hekimliğine bakış açıları.
Journal of Clinical and Analytical Medicine. 2013; 4(2):112-115.
- 13 . Öztürk H, Candaş B, Babacan E. Devlet hastaneleri, toplum ve aile
sağlığı merkezlerinde çalışan hemşirelerin yaşadıkları sorunların
belirlenmesi. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi. 2015;1(2):25-36.
doi:10.5222/SHYD.2015.025
- 14 . Çevik C, Kılıç B. Manisa ilinde sağlık ocağı ve aile hekimliği
dönemlerinde çalışmış sağlık yöneticilerinin görüşleri. Sürekli Tıp
Eğitimi Dergisi. 2013;22(4):122-130.
- 15 . Durmuş S, Günay O. Hemşirelerde iş doyumu ve anksiyete düzeyini
etkileyen faktörler. Erciyes Tıp Dergisi. 2007;29(2):139-146.
- 16 . Baysal HY, Hacıalioğlu N, Yıldız E, Öztürk S. Birinci basamakta görev
yapan sağlık çalışanlarının aile hekimliği modelinden memnuniyet
durumları ve bu konudaki görüşleri. Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri
Fakültesi Dergisi. 2014;2(1):22-29.
- 17 . Göriş S, Kılıç Z, Ceyhan Ö, Şentürk A. Hemşirelerin profesyonel
değerleri ve etkileyen faktörler. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi.
2014;5(3):137-142. doi: 10.5505/phd.2014.74046
- 18 . Tözün M, Çulhacı A, Ünsal A. Aile hekimliği modelinde birinci basamak
sağlık kurumlarında çalışan hekimlerin iş doyumu (Eskişehir). TAF
Preventive Medicine Bulletin. 2008;7(5):377-384.
- 19 . Mollaoğlu M, Fertelli TK, Tuncay FÖ. Hastanede çalışan hemşirelerin
çalışma ortamlarına ilişkin algılarının değerlendirilmesi. Fırat Sağlık
Hizmetleri Dergisi. 2010; 5(15):17-30.
- 20 . Aktaş EÖ, Çakır G. Aile hekimlerinin, aile hekimliği uygulaması
hakkındaki görüşleri: bir anket çalışması. Ege Tıp Dergisi.
2012;51(1):21-29.