Venedik (1716) ve Habsburg (1716-1717) Seferlerinde Vidin şehrinin Askeri ve Lojistik Önemi

XVII. ve XVIII. ytizyıllarda Tuna Nehri kenannda, Osmanh Devleti’nin önemli simr §ehir- lerinden biri olan Vidin, fethinden itibaren Osmanh Devleti tarafından iskân edilmis. ve söz konusu bölge Habsburg ve Macaristan tarafarına yapılacak seferler i9in stratejik bir önem ta§i- mi§tır. Çaligmamızda bir kale ve menzil noktası olarak Vidin §ehrinin özellikle 1716 Venedik, 1716/1717 Habsburg seferlerine sağladıgi lojistik katkı üzerinde durulacaktır. Çalişmamızın ana kaynaginı Sofya Milli Kutüphanesi’nde yer alan 305 numaralı, H. 1127-1134 / M. 1715-1722 tarihli Vidin şer’iye sicili teşkil etmektedir. Referans gösterdiğimiz sicilden ve çalışmamızın sınırlanndan anlagildıgi üzere Şer’iye sicilleri sadece sosyal/ekonomik olaylar hakkinda değil aynı zamanda Osmanlı ordusunun lojistik faaliyetleri hakkında da önemli bilgiler ihtiva etmektedir.

The military and logistics importance of the city of Vidin during the Venice (1716) and Habsburg (1716/1717) campaigns

The City of Vidin located on the banks of Danube was one of the most important border cities of the Ottoman Empire in the 17th and 18th centuries. After being conquered by the Ottomans, the city was developed ad used as a strategic point for the Ottoman military campaigns aga inst Habsburg and Hungary. In our study, we have tried to deal with the logistic and strategic importance of Vidin for the Ottoman campaigns against Venice in 1716/1717 and Habsburg. The main source applied and used in this study is Şer’iye registers available at Sofa National Library, numbered 305, H. 1127-1134/dated M. 1715-1722. The reference that we have used in our study does not only give information about social, economic events of the period but also give much more valuable information about the logistics activities of the Ottoman army.

PDF

___

Ahmet Refk. (1935). On Alhncı Asırda İstanbul Hayatı (1553-1591). İstanbul: Devlet Basımevi.
Akbayar, N. (2001). Osmanh Yer Adları Sözlugu. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
Alptekin, C. (1988). Adakale. DİA., I, 340-341.
Arıkan, Z. (1991). Osmanlı imparatorlugu’nda İhracı Yasak Mallar (Memnu Mallar). Prof. Dr. Bekir Kütiikoğlu’na Armagan, 279-306.
Babinger, F. (1961). Die Donau als Schicksalsstrom des osmanenreiches. Südosteuropa-Jahrbuch, 15-27.
Bees, N. E. (1978). Mora. 1A., VIII, 413-427.
Bostan, İ. (1992). Osmanlı Bahriye Teşkilatı: XVII. Yüzyılda Tersdne-i Âmire. Ankara:TTK Yayınları.
Cezar, M. (1958). Mufassal Osmanlı Tarihi. İstanbul: İskit Yayrnevi.
Çetin, A. (1980). Yabancı Ülkelerde Bulunan Osmanlı Ar§iv Malzemeleri, Yayınları ve Önemi. Türk Dünyası Araştırmaları, III7, 184-199.
Darkot, B. (1978). Adakale. İA., I, 124.
Erdoğan, M. K. (2001). //. Viyana Kuşatması. Yayinlanmamis, Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Türkiyat Ara§tiimaları Enstitiisii, İstanbul.
Erta§, M. Y (1999). Osmanlı Devleti’nde Sefer Organizasyonu. Osmanlı, IV, 590-597.
Ertaş, M. Y (2000). Mora’nın Fethinde Osmanlı Sefer Organizasyonu (1714-1716). Yayinlanmamis, Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Türkiyat Ara§tırmaları Enstitüsü, İstanbul.
Faroqhi, S. (2002). Osmanlı Kültürü ve Gundelik Yasam Ortagağdan Yirminci Yüzyıla. (çev. Elif Kılic), İstanbul: Tarih Vakfi Yurt Yayinları.
Feridun Dukakinzade. (1932). 1714-1718 Türk - Avusturya Venedik Seferi. İstanbul: Askeri Matbaa.
Finkel, C. (1988). The Administration of Warfare: The Ottoman Military Campaigns in Hungary, 1593-1606. Wien: Verband der wissenschaftlichen Gesellschaften Österreich (VWOO).
Gene, S. (2012). Osmanh-Safevi Savaşlarında Sefer Organizasyonu ve Lojistik 1722-1725. Yayınlanmamiş Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, İstanbul.
Gradeva, R. (2012). Between Hinterland and Frontier: Ottoman Vidin, Fifteenth to Eighteenth. The Frontiers of the Ottoman World, (Makalenin Yayınlandigi Yer) 331- 351.
Gücer, L. (1964). XVI-XVII. Asırlarda Osmanlı lmparatorluğu’nda Hububat Meselesi ve Hububattan Alınan Vergiler. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayınları.
Giindisch, G. (1947). 7ur Überlieferung Der Türkeneinfälle in Siebenbiirgen. Kolozsvár: MINERVA IRODALMI ÉS NYOMDAI MŰINTÉZET R.-T.
Herbert, William V. (1896). The Chronicles of a Virgin Fortress, Londra: Osgood, Mcllvaine & Co.
Imre, B. (2007). Demirkapılar Temır Qapry, Vaskapu, Dömörkapu. Turkish Studies, 2007/2-2, 73-88.
İnalcık, H. (1943). Osmanlı Tarihi Hakkında Miihim Bir Kaynak. AÜDTCFD., 1/2, 88-96.
İnalcık, H. (2010). Osmanhlar. İstanbul: Timaş Yayınları.
İnbaşi, M. (2004). Ukrayna’da Osmanhlar Kamanige Seferi ve Organizasyonu (1672). İstanbul: Yeditepe Yayınları.
İnciciyan, P.L., H. D. Andreasyan. (1976). Osmanlı Rumelisi’nin Tarih ve Coğrafyası. Gtiney - Doğu Avrupa Arashrmalan Dergisi, (çev. Hırant D. Andreasyan), IV-V, 101-152. ipsMi, M. (1991). Araba. D1A., Ill, 242-245.
İşbilir, 0. (2002). Osmanlı Ordularimn İa§e ve İkmali: I. Ahmed Devri İran Seferleri Örneği. Türkler, X, 151-158.
İvanova, S. (2001). The Sicills of the Ottoman Kadıs, Observations over the Sicill Collection at the National Library in Sofa, Bulgaria. Pax Ottomana Studies in Memoriam Prof. Dr. Nejat Göyiinç, (Haz. Kemal Çiçek), 51-76.
Jorga, N. (2005). Osmanlı İmparatorluğu Tarihi. I-V, İstanbul: Yeditepe Yaymevi.
Joseph von Hammer. (1828). Geschichte des osmanischen Reiches 1520-1574, III, Pest:C. A. Hartleben.
Joseph von Hammer. (1831). Geschichte des osmanischen Reiches 1699-1739, VII, Pest:C. A. Hartleben.
Kayaprnar, A. (2004). İki Balkan §ehri Trrnova ve Vidin’de Türkler (Bulgar Çarligrndan Osmanlı İmparatorluğuna). Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Ensti- tüsü Dergisi Journal of Social Sciences, 2004-2/9, 117-141.
Kılic, O. (1999). 1585 Yılmda Tebriz Seferi’ne Cikan Osmanlı Ordusunun İkmal ve İaşesi. Askeri Tarih Bülteni, 46, 109-135.
Kiel, M. (2013). Vidin. DİA., XLIII, 103-106. Kubbealtı Ltigat. (2005). I, İstanbul: Milliyet Yayınları.
Kurat, A. N. (1951). Prut Seferi ve Barisi 1123 (1711). Ankara: TTK. Basımevi.
Majer, H. G. (1981). 17. Yüzyılm Sonlarrnda Avusturya ve Osmanlı Ordularimn Seferlerdeki Lojistik Sorunları. Osmanlı Araştırmaları, II, 185-194.
Mantran, R. (1995). Osmanlı imparatorluğu Tarihi. I, İstanbul: Cem Yaymevi.
Matuschka, L. (1891). Der Ttirken - Krieg 1716-1718 - Feldzug 1716. Wien: Verlag des k. und k. Generalstabes - In Comission bei C. Gerald’s Sohn.
Matuschka, L. (1891). Der Ttirken - Krieg 1716-1718 - Feldzug 1717/1718. Wien: Ver lag des k. und k. Generalstabes - In Comission bei C. Gerald’s Sohn.
Mehmed Raşid. (1282). Tarih. V, İstanbul. Militär-historisches Kriegs-Lexikon (1618-1905). (1908). (Ed. Gaston Bodart), Wien-Le- ipzig: C.W. Stern.
Miroğlu, İ. (1997). Osmanlı Yol Sistemine Dair. Tarih Enstittisti Dergisi, 15, 241-252.
Moğol, H. Antalya §er’iye Sicilleri. Diyanet Dergisi, XXIV/2, 79-91. Murphey, R. (2007). Osmanli'da Ordu ve Savaş 1500-1700. (çev. M. Tanju Akad). İstanbul: Homer Kitabevi.
Orhonlu, C. (1972). Mesleki Bir Te§ekkül Olarak Kaldrrimcılık ve Osmanlı §ehir Yolları Hakkında Bazı Dusunceler. WEF. Gtiney-Doğu Avrupa Araştırmalan Dergisi, 1/2-3, 93-138.
Özcan, A. (1993). Cerahor. D1A., VII, 393.
Özkaya, Y. (1980). Sofya Milli Kütüphane Nationale Biblioteque’deki §er’iyye Sicilleri. Ankara Üniversitesi Tarih Araştırmalan Dergisi, XIII, 21-29.
Pakalm, M. Z. (1993). Palanka. Osmanli Tarih Deyimleri ve Terimleri Ltigati, II, İstanbul: Milli Eğitim Bakanligi Yayrnlari.
Popescu-Judetz, E. (2002). Adakale: Geçmi§te Bir Tiirk Adası. (9ev. Feyzi Kantar), Ttirk- ler, XII, 564-575.
Selçuk, H. (2012). Vidin’de Toplumsal Hayat: 13 Numaralı §er’iyye Siciline Göre (1698-1699). Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi. 4/14, 27-46.
Şemseddin Sami, (1987). Peksimed. Kdmûs-ı Türkî, 281.
Teply, K. (1969). Nemçe Imparatorlarimn İstanbul’a Yolladigi Elçi Heyetleri ve Bunların Kültür Tarihi Bakimmdan Önemli Taralları. AÜDTCF. Dergisi. (çev. Bekir Sıtkı Baykal), VII/12-13, 247-263.
The Oxford Dictionary of Byzantinum, (1991). Vol. 3, Ed. Alexander P. Kazhdan, New York - Oxford.
Türkmen, M. N. (2002). Kamanige Seferinin Lojistik Hazırliklan. Yaymlanmamis, Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitusü, Ankara.
Uzunçarşilı, L H. (1995). Osmanlı Tarihi. IV/1, Ankara: TTK. Basımevi.
Zinkeisen, J. W. (1854). Geschichte des osmanischen Reiches in Europa. II, Gotha: Friedrich Andreas Perthes.
Zinkeisen, J. W. (1857). Geschichte des osmanischen Reiches in Europa. V, Gotha: Friedrich Andreas Perthes.