Technology in translator training: The case of Turkey

Teknoloji kullanarak öğretmek ve öğrenmek bir çok alanın önemli bir parçası haline gelmiştir ve buna mütercim tercümanlık (ya da çeviribilim) da dahildir. Çeviri teknolojileri dersleri artık çeviri müfredatlarına eklenmektedir ve bu derslerin amacı öğrencilere çeviri piyasasında daha verimli ve rekabetçi olmak için yeterli teknoloji yetkinliğini kazandırmaktır. Türkiye’de, birçok Avrupa ülkesinde de olduğu gibi, üniversiteler arasında lisans düzeyinde teknolojinin müfredata dahil edilmesi konusunda bir tutarlılık yoktur. Bu çalışma ülkedeki mütercim tercümanlık ya da çeviribilim bölümlerine teknolojinin dahil edilmesi konusundaki genel tutumu incelemeyi amaçlamaktadır. Çalışmanın bir diğer amacı orta ölçekli bir vakıf üniversitesinde verilmekte olan bir çeviri teknolojileri dersinde üç yıl boyunca 62 öğrenciden toplanan verilere dayanarak bir vaka çalışması sunmaktır. Çalışma aynı zamanda mütercim tercümanlık ve çeviribilim bölümlerinde verilen teknoloji dersleri için bir kılavuz oluşturma çabasına da katkıda bulunmayı amaçlamaktadır. Üniversitelerin ağ sitelerinde verilen bilgiler doğrultusunda – programa dahil ise – çeviri teknoloji dersleri, teknolojinin Türkiye’deki çeviri müfredatındaki yerini tartışmak için temel olarak alınmıştır. Vaka çalışması için veriler çeviri teknolojileri dersinin tamamlanmasından sonra çevrimiçi anketler aracılığıyla toplanmıştır. Anketler katılımcıların teknoloji, programları çerçevesinde aldıkları teknoloji dersinin faydaları ve bilgisayar çevirisi destekli çeviri belleği sistemleri kullanma deneyimleri hakkındaki görüşlerini incelemeye yönelik tasarlanmıştır. Veriler hem nicel hem de nitel olarak analiz edilmiştir. Sonuçlara göre, çeviri öğrencilerinin yeni teknolojileri öğrenme ve kullanma konusunda çok ilgili oldukları ve bazı araç ve yazılımlar üzerinde daha fazla durulmasını tercih ettikleri söylenebilmektedir. Katılımcılar teknoloji dersinden büyük ölçüde faydalanmışlardır ve katılımcıların üçte ikisinden fazlası tüm araç ve yazılımları tam anlamıyla öğrenmek için tek bir dersin yeterli olmadığını belirtmiştir. Bu çalışmada ana hatları sunulan çeviri teknolojileri dersi yeni kurulmuş bölümlerde benzeri derslerin teşvik edilmesi için ideal bir başlangıç noktası ve ülkede hâlihazırda mevcut diğer çeviri bölümleri için iyi bir kıyas noktası sayılabilmektedir. Çalışmanın sonuçlarına dayanarak çeviri müfredatlarında teknolojiye daha fazla yoğunlaşılması ve teknolojinin yeri konusunda daha tutarlı olunması gerektiği salık verilebilmektedir.

Çevirmen eğitiminde teknoloji: Türkiye deki durum

Teaching and learning with technologies has become an important part of many subject felds, including translation and interpretation. Courses on translation technologies have started to be included in the translation curriculum with an aim to provide students with suffcient technological competence so that they become more productive and competitive in the translation market. In Turkey, as it is the case in many European countries, there seems to be no consistency among universities in regard to the integration of technology in their curriculum at the undergraduate level. The current study aims at exploring the overall approach towards integration of technology in translation and interpretation or translation and interpreting studies departments in the country. Another aim of the study is to present a case study based on data collected in a translation technology course from a total of 62 undergraduate students in three consecutive years at a foundation-funded, a middle-sized university. The study also seeks to contribute to the effort of creating a blueprint for the contents of a technology course to be included in translator and interpreter training programs at an undergraduate level. Courses on translation technologies, if any, as presented in universities websites, are used as a basis to discuss the place of technology in the translation curriculum in Turkey. The data for the case study were collected through online surveys after the completion of the translation technologies course. The surveys were designed to investigate the participants views on technology, benefts of the technology course offered in their program, and on their experience using translation memory systems supported by machine translation. The data were analyzed both quantitatively and qualitatively. The results showed that translation students in the case study were highly interested in learning and using new technologies and they preferred to spend more time on certain tools and software. The participants benefted from the course to a great extent and more than two thirds of the participants reported that one course on translation technologies was not enough to master all tools and software. The course on translation technologies presented in the study is likely to present an ideal starting point for the promotion of such courses in newly established programs and a good comparison measure for other translation programs in the country. Based on the fndings of the study, it can also be suggested that there needs to be more focus on and more consistency about the place of technology in translation curricula.

PDF

___

Alcina, A. (2008). Translation technologies: Scope, tools and resources. Target, 20 (1),79-102.
Austermühl, F. (2001). Electronic Tools for Translators, Manchester: St. Jerome.
Bowker, L. (2002). Computer-Aided Translation Technology: A Practical Introduction.Ottawa: University of Ottawa Press.
Duman and N. Kansu-Yetkiner (Eds.) Researches on Translation Studies, Linguistics and Language Teaching, (pp. 334-44). İzmir: Izmir University of Economics Publications.
Ersoy, H. and Balkul, H. İ. (2012). Teknolojik Gelişmelerin Çevirmen ve Çeviri Mesleği Açısından Olumlu ve Olumsuz Etkileri: Çeviri Alanında Yeni Yaklaşımlar. Akademik İncelemeler Dergisi (Journal of Academic Inquiries) 7 (2), 295-307
González Davies, M. (2004). Undergraduate and postgraduate translation degrees: Aims and expectations. Malmkjær, Kirsten (Ed.). In Translation in Undergraduate Degree Programmes (pp. 67-81). Amsterdam and Philadelphia: John Benjamins Publishing Company.
Gürçağlar-Tahir, Ş. (2011). Çevirinin ABCsi. İstanbul: Say Yayınları.
Kingscott, G. (1996). The impact of technology and the implications for teaching. In C. Dollerup and V. Appel (Eds). Teaching Translation and Interpreting 3 (pp.295-300). Amsterdam: John Benjamins Publishing Company.
Lebtahi, Y. & Ibert, J. (2004). Traducteurs dans la société de linformation. Évolutions et interdependences. Meta, XLIX, 2, 221-235.
Marechal, G. (2005). Lenseignement de la traduction au Canada. Meta, L, 1, 250-262.
Olvera-Lobo, M. D. et al. (2009). Teleworking and collaborative work environments in translation training, Babel, 55:2, 165-180.
Prensky, M. (2001). Digital Natives, Digital Immigrants. http://www.marcprensky.com/writing/prensky%20- %20digital%20natives,%20digital%20immigrants%20- %20part1.pdf (last accessed 27 March 2013)
Samson, R. (2005). Computer-assisted translation. In M. Tennent (Ed.). Training for the New Millennium (pp. 101-126). Amsterdam and Philadelphia: John Benjamins Publishing Company.
Şahin, M. (2009) Teknoloji ve Çevirmen Eğitimi (Technology and Translator Training).In D.
Varela Salinas, M. J. (2007). How New Technologies Improve Translation Pedagogy. Translation Journal (11),4 (Available at http://www.translationdirectory.com/ articles/article1607.php, last accessed 27 March 2013)
The curricula of the translation and interpretation / translation and interpreting studies (English-Turkish) departments in Turkey (last accessed December 14,2013)
Atılım University 14?lang=en http://mtb.atilim.edu.tr/academicprograms/curriculum/id/
Beykent University - http://www.beykent.edu.tr/WebProjects/dosyalar/fef/22 03 2013 mutercimliik-ingilizce-8-yy.pdf
Boğaziçi University - http://www.transint.boun.edu.tr/en/?q=node/12
Çankaya University - http://mtb.cankaya.edu.tr/en/course.php?page=28
Dokuz Eylül University - http://web.deu.edu.tr/transint/fles/MT 2012 Yeni Lisans Program.pdf
Ege University - http://translation.ege.edu.tr/imt%20ing/study.html
Hacettepe University - http://www.mtb.hacettepe.edu.tr/dosyalar/03-IMT-LEY.pdf
İ. D. Bilkent University http://catalog.bilkent.edu.tr/current/dep/d89.html
İstanbul Arel University -http://www.arel.edu.tr/eng/akademikbolum/10/246/ aaf2f89992379705dac844c0a2ald45f/9678f7a7939f457fa0d9353761el89c7/ 2cecaa7df4c5c05dcllb2434c0a62006/71860c77c6745379b0d44304d66b6al3/ C0966e48def2fc917d7afdf6d8c86e81/birim
İstanbul University - http://edebiyat.istanbul.edu.tr/ingilizceceviri/ [The link accessed on th March 27 : http://www.istanbul.edu.tr/edebiyat/bolum sayfasi/ceviribilim/imt ders programi.htm (no longer available) ]
İzmir University of Economics - http://ects.ieu.edu.tr/akademik.php?lang=en&sid=curr§ion=eti.sf.ieu.edu.tr
Kırıkkale University - http://otomasyon.kku.edu.tr/katalog/lisans detay.php?section program information=10
Okan University - http://insanvetoplum.okan.edu.tr/en/page/course-contents-5
Trakya University - http://edebiyat.trakya.edu.tr/pages/anabilim-dali-ve-bolumler [The link accessed on March 27th : http://edebiyat.trakya.edu.tr/ogrenci/dersplan/%C4%B0ngilizce DP.pdf (no longer available)]
Yaşar University - http://mt.yasar.edu.tr/wp-content/uploads/2013/08/2013-2014- m%C3%BCfredat-TR-2013-2014.doc
Yeditepe University - http://www.yeditepe.edu.tr/undergraduate/translation-interpreting-studies/curriculum
Yeni Yüzyıl University - http://www.yeniyuzyil.edu.tr/Ders%C4%B0%C3%A7erikleriv ePlanlari/Translation%20and%20Interpretation%204-Year%20Program.xlsx