Raman dağlarimn eteklerinde, Dicle nehrinin iki yakasına yayılarak ytizyıllarca bir9ok siyasi ve ticari olaylara sahne olan ve gtintimtize ulagmayı bagaran Hasankeyf, Mezopotamya ile Anadolu arasında baglantı sağlayan köprtisti sayesinde hem kara hem de nehir yoluyla §ift yönlti bağlantı noktasi olmugtur. §ehir, savaglar nedeniyle sık el deği§tirmesi, ticaret yolu tize- rinde olması gibi nedenlerden dolayı stirekli degigen, hareketli demografk yapıya sahiptir Hasankeyf’in eski ktilttir tabakalanmn btiytik boltimti bugtinkti yerlegimin altında kalmigtır Ayakta kalabilenlerin btiytik bir kısmı Ihsu Barajı projesi kapsamında in§a edilen baraj su- ları altında kalacak olan Hasankeyf, 1102’de Btiytik Sel9ukluların vassah olarak kurulan ve Eyyubi egemenliğine (1232) kadar varhginı stirdtiren Artukluların, Hasankeyf kolunun siyasi merkezidir. §ehirde ger9ekle§tirilen kazilarda Artuklu ve Eyyubi dönemlerine ait cami, ttirbe, medrese, saray, konut gibi ge§itli mimari eserlerin yam sıra seramik, metal, cam, sikke, gibi kUguk buluntular da ele ge9mi§tir. Kazı 9ah§malannda insanlann gtinltik yagamlarimn önemli egyalan olan toprak i§leri/seramik tirtinler ile bunların tiretimlerinin yapıldıgi atölyeler ortaya 9ikmi§tır. Bu atölyelerden ilki A§agi §ehrin doğu ucunda Sahil Sarayı Seramik Atölyesi, diğeri yine A§agi §ehrin gtiney batısında bulunan Selahiye Seramik Atölyesidir. Atölyelerde yer alan fırm, firm malzemeleri, bozuk/kink, mamtil/yan mamtil seramik par9alan sayesinde bu atöl­ yelerden ilkinde Artuklu döneminde sırsız seramik tiretimi yapıldıgi anla§ilmi§tır. Özellikle yoğun olarak kahp baskı tekniğinde tiretimin yapıldıgi bu atölyede ele ge9en seramik kahplar ve bunlardan tiretilen seramik par9alar bugtine kadar Anadolu’da ger9ekle§tirilen kazılarda ele ge9en en fazla ve ge§itli örnekler sunmaktadır. Kap ttirti olarak öncelikli olarak su, stit, yag gibi sıvı malzemelerin tagindıgi, korunduğu testi ba§ta olmak tizere ktip, matara gibi kaplardır Bu seramikler, İran, Mezopotamya, Suriye ve Anadolu 9evresinde Btiytik Sel9uklu hakimiyeti ve onların atadıklan Atabeylerin bu bölgede olugturduklan ktilttirel alt yapi, siyasi ve ticari ili§kilerin seramik üretiminde ortak özelliklerin ortaya 9iki§imn göstergeleridir. Selahiye Se­ ramik Atölyesinde ise değigen kogullar ve tarihsel slire^e (XlV-XV.ylizyıl) üretim teknolojisi ve bezeme tekniklerinin degigtiği, sırh üretime ge§ildigi anlagilmaktadır. Bu atölyede Eyyubi hakimiyeti boyunca seramik Uretimi ger9ekle§tirilmi§tir. Diğer atölyedeki gelenege baghhk bu atölye üretiminde tamamen kaybolmugtur. Bu dönemde yaygın olan tek renk sırh, kazima, bo- yah kazıma, sıraltı boyama tekniklerinde üretim gerçekle§mi§tir. Eyyubilerin Hasankeyf kolu 1461 yılında Akkoyunlu Uzun Hasan'in bölgede egemenlik kurmasına kadar varhklarim sürdürmuştür. Şehir, 1514 tarihinde Osmanlı topraklarına katilınca değişen siyasi, ticari ve sosyal yapı nedeniyle zamanla önemini kaybetmiştir. Dolayısıyla daha sonraki süreçte bu iki atölyede görülen yoğun ve kaliteli üretim bir daha gerçekleşmemiştir.

For centuries, Hasankeyf, at the piedmont of Raman, have witnessed so many political and commercial changes that were seen along the two sides of Dicle. It has been two-sided linkup by road and river road between Mesopotamia and Anatolia. The city has changeable demographic structure because it passed in other hands as a result of wars and it is on the trade route. Most of the old cultural collections of Hasankeyf were buried under the settlement. Most parts which still survive will also submerge as a result of dam construction as part of Ihsu Dam project, Hasankeyf was a politic centre of Hasankeyf region of Artuqids that was established in 1102 as a follow up of Great Seljuk Empire and continued its existence till 1232 under the sway of Eyyubid. In excavations, ceramic, metal, glass, coin, and also architectural works belonging to Artuqids and Eyyubid periods were captured. Ground-works/ ceramic products that were vital for the people’s daily life activities and workshops that were production sites of these were surfaced. One of these workshops was Sahil Sarayı Ceramic Workshop that was east of the lower part of the city; other one was Selahiye Ceramic Workshop, also built southwest of the lower city. Thanks to kiln, kiln equipments, ruined/broken, manufactured/ semi-fnished ceramics it is understood that unglazed ceramic production was made in Sahil Sarayı ceramic workshop during Artuqids period. Ceramic moulds and pieces, captured in this workshop, where especially printing technique is used during production, are the most varied and greatest number of samples captured in Anatolia. Earthenware jars, pots and fasks for liquids such as milk, water and oil were some of the vessels. These ceramics were the symbols of cultural, political and commercial relationships of Iran, Mesopotamia, Syria and dominance of Great Seljuk Empire have several characteristics in common for ceramic production. On the other hand in Selahiye ceramic workshop it is clear that production technology and ornament techniques were varied in historical process (XIV-XV centuries). Glazed ceramic production was made during these periods. Conventionality in other workshop has been lost in this workshop. Productions in solid colour glazed, scraping, under glazed colouring techniques were made. Hasankeyf region of Eyyubid continue their existence until the dominance of Aqqoyunlu Uzun Hasan in 1461. The city lost its signifcance after the annexation of Ottoman Empire in 1514 as a result of changing political, commercial and social structure. Common and good quality production in these two workshops has never occurred again.