Hayatın anlamı ve ölüm: Albert camus’den yaşam dersleri

20. ytizyihn ikinci 9eyreğinden, özellikle II. Dtinya Sava§i’ndan bu yana dtinya btiytik degigimler ge9irmi§tir. Sava§lar, sanayilegme ve geligen teknoloji gibi etkenlerle, insan ya§amı farkhla§mi§, günltik hayat, insanlann ya§ama baki§i ve kavramlar deği§mi§tir. Ttirn bunlann sonucunda, insanlar dtinyada ve yagamda anlam bulmakta eskiye oranla 90k daha fazla zorlanmaya ba§lami§lardır. Bu durum onlan dti§ kinklıklanna, umutsuzluklara, hatta intihara sürükleyebilmigtir. Oysa Albert Camus bu karamsar tablonun aydınlatılabileceği inancim ta§ir ve yagamını insanlara hayatı anlamlandırmamn yollarmi göstermeye adar. 1914- 1960 arasimndaki kısa ömrünti baskılara, savaglara ve ölümtin her türlüsüne filen kar§i du- rarak ge9irir. Bu makalenin amacı, Camus’ntin gerek bireysel, gerek toplumsal dtizlemlerde hayatın i9erdiği anlamlann bulunması, insan yagamının korunması ve anlamlara tutunarak, öltime ragmen hayatın en iyi bi9imde yaganmasi igin i§aret ettiği yollara i§ik tutmak, dik- katleri bu noktaya odaklayarak daha gtizel yagamlara yonelmeyi kolaylagtırmak i9in Camus felsefesinden dersler 9ikarmaktır. Camus felsefesinin merkezinde ‘uyumsuz’ kavramı bu- lunur. Camus uyumsuzu gegitli bi9imlerde tammlar fakat buttin bu tammlarda görtilen ortak nokta, uyumsuzun bağdagmazhk ozelliği barındırdıgi, insan ve dtinyanın birbirleri ile olan uyugmazhklarından ortaya 9iktıgidır. İnsan hayatın herhangi bir amnda uyumsuzla ytizytize gelebilir. Camus’ye gore, bu en yogun olarak insamn ölümlülugunü farkettigi zaman ya§amr Öltim hep bir tehdit olarak yagamin sonunda beklemektedir. Bu farkındahgi yagayan insan 15111 hayat birdenbire anlamim yitirir; insan kendisini boglukta bulur. İki se9enegi vardır: Ya 9aresizlikten kurtulmak igin kendisini öldtirecek—ki intihar, yani öltimden ka9mak amacıyla yine öltime ko§mak, Camus’ntin göru§une göre bir paradoks ve aym zamanda bir yenilgi- dir—ya da dine sıginacaktır. Camus ikinci se9enegi de “felsef intihar” olarak niteleyerek kar§i 9ikar ve U9tincü bir se9enek sunar: Bagkaldin. İnsan ya§amı en btiytik değerdir ve her kogulda korunmahdır. l§te bagkaldin bunu saglayacaktır. Uyumsuza ve öltime direnmek böylece mümkün olur. Bagkaldin insam yagamda anlamlar aramaya ve bulmaya, o sayede ya§ama sanlmaya ve ömrünii olabilecek en iyi ve mutlu §ekilde sürmeye yönlendirir. Hayatta bir9ok anlamın bulundugunu savunan Camus, yapıtlarında onlan ayrıntih bi9imde inceler. İnsan tekil olarak ele ahndıginda, sanatın her türii, doğal gtizellikler ve a§k onun yagamına anlam ka- tan 90k önemli unsurlar olacaktır. Hepsi de insam farkh boyutlara ta§ir, zenginlegtirir ve ona co§ku verir. Toplumsal alanda ise, baskılara kar§i durmak, insanhk onurunun korunması yol- unda 9ali§mak ve özgürlugun peginde olmak, hayata ba§hba§ina anlamlar kazandıracaktır. Bu bağlamda, anlam aramamn ilk adimı olan ba§kaldm, kendi ba§ina da ya§amı anlamlandıran bir ögedir ve her bireyin kendi anlamlanı yine kendisinin yaratmasinı sağlayarak, yaşamim en iyi biçimde düzenlemesinin yollarını açacaktır. Camus’nün tüm istediği ve önerdiği de budur.

The meaning of life, and death: Lessons on life by Albert camus

The world has gone through signifcant changes since the frst quarter of the 20th century and especially since the Second World War. By the impact of wars, industrialization and the developments in technology, life has been altered and life styles and man’s concept of life have changed. As a consequence of these changes, it has proved to be more diffcult for man to fnd meaning in life. It is probable that such a case leads him to disillusionment, despair and even to committing suicide. Albert Camus, however, is of the opinion that these pessimistic approaches can be overcome, and he devotes his life to showing man the ways of rendering his life meaningful. He spends his short life of fourty-six years struggling against oppression, wars and death in general.The purpose of this paper is to shed light on the ways Camus points to in order to preserve human life, to reveal the meanings hidden in it, and to hold on to life in spite of death, so that one may live it in the best possible way on both individual and social platforms, and to help derive lessons from Camus’s philosophy. At the center of Camus’s philosophy is the absurd. He defnes the absurd in various ways but the common denominator of them all is that the absurd is based on the incompatibility of man and the world. In fact, it may even be claimed that the absurd is incompatibility. Man may come face to face with the absurd any time but the time when he feels it the most intensely is the moment he becomes conscious of his mortality. Upon this awareness, life suddenly becomes devoid of any meaning and man is left two choices. He may either commit suicide—which is paradoxical for Camus because it means a leap towards death while one is trying to escape from it, and hence, is a defeat on the side of man; or he may fnd refuge in religion—which Camus calls “philosophical suicide” and rejects. Camus offers a third choice: revolt. Human life is of greatest value; thus, it must be preserved in all conditions. Revolt makes it possible to resist against the absurd and death. Revolt directs man to the search and discovery of meaning, which enables him to stick to life and lead it in the best possible manner. Camus claims that life is rich in meaning and he examines it in his works in detail. On an individual scale, arts, nature and love are fruitful sources of meaning. They take man to different dimensions, enrich him spiritually and fll him with enthusiasm. And on a social scale, fghting against oppression, preserving human life and dignity and pursuing freedom furnish life with meaning. In such a context, revolt, the frst step in the search for meaning, itself turns out to be a meaning on its own and it provides man with the opportunity to fnd new meanings, peculiar to himself alone, in bettering his life. And this is what Camus suggests heartily.

___

  • Camus, A. (1998). Başkaldıran insan. T. Yiicel (Çev.). İstanbul: Can Yaınları.
  • Camus, A. (1989). Caligula. B. Onaran (Çev.). İstanbul: Ara Yayıncılık.
  • Camus, A. (1997). Dugtin ve Bir Alman Dosta Mektuplar (2. bs.). T. Yiicel (Çev.). İstan­bul: Can Yayınları.
  • Camus, A. (2007a). Dustis (8.bs). H. Demirhan (Çev.). İstanbul: Can Yaymları.
  • Camus, A. (1971). La mort heureuse. y. y.: Éditions Gallimard.
  • Camus, A. (2008a). Notebooks 1951-1959. R. Bloom (Çev.). Chicago: Ivan R. Dee.
  • Camus, A. (2007b). Sisifos Söyleni (10. bs.). T. Yiicel (Çev.). İstanbul: Can Yayrnları.
  • Camus, A. (2008b). Veba (10. bs.). N. Tanyola9 Öztokat (Çev.). İstanbul: Can Yayrnları.
  • Camus, A. (2013). Yabancı. (44.bs.). S. Tiryakioğlu (Çev.). İstanbul: Can Yayrnları.