Üniversite Düzeyinde Dil Öğrencilerinin Sözlük Kullanımı

Sözlükten hem anadili hem yabancı dilde sözcük öğretiminde/öğreniminde -işlevsel kullanılabildiği ölçüde- etkin bir araç olarak yararlanmak mümkündür. Tüm öğretim düzeylerindeki dil öğrencileri sözlük kullanma potansiyeli yüksek bir grubu oluşturmaktadır. Bu çalışmanın amacı, üniversitede dil bölümlerinde okuyan öğrencilerin sözlük kullanma alışkanlıklarını dört alan çerçevesinde sorgulamaktır. Çalışmanın ilk bölümünde, yabancı dilde sözcük öğretiminde sözlük kullanımı ve öğrencilerin sözlük kullanma alışkanlıklarına ilişkin alanyazındaki çalışmaların bulgularına değinilmekte, ardından, dil öğrencileri örneklemi üzerinde uygulanan sormaca; amacı ve yöntemi çerçevesinde tanıtılarak bulguları tartışılmaktadır. Çalışmada, sözlük kullanımı daha çok bilinçli öğrenci tarafından başka öğrenme seçeneklerinin varlığında yeğlenen bir sözcük öğrenme yöntemi olarak değerlendirilerek not ortalamaları AA/BA olan; öğrenimleri sürecinde aldıkları beceri dersleri aracılığıyla veya bireysel olarak akademik çalışma becerilerini geliştirebilmiş oldukları önvarsayılan dil öğrencilerinden elde edilen verilerden yararlanılmıştır. Dil öğrencileri başlığı altında bir genellemenin yapılabilirliğini ve bölümler arası tutarlılığı denetlemek için farklı üniversitelerin dil bölümlerinde okuyan öğrenciler seçilmiştir. Öğrencilerin öğrenim gördükleri bölümlerin tümünde eğitim öğretim dili İngilizcedir. Sormacanın denek grubunu Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi İngiliz Dili ve Edebiyatı Bölümü, Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi İngiliz Dili Eğitimi ve Mersin Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi İngiliz Dilbilimi Programlarında öğrenim gören 1. sınıf, 2. sınıf, 3. sınıf ve 4. sınıf öğrencilerinden 15'er olmak üzere toplam 180 öğrenci oluşturmaktadır. Dil öğrencilerinin sözlük kullanma alışkanlıkları, dört kapsayıcı alan olan; sözlük kullanım durumu, sözlük kullanma süreci, sözlüğe ilişkin bilgiler ve sözlüğe ilişkin öğrenci görüşleri çerçevesinde; sözlüğe sahip olma, sözlük kullanım durumu, sıklığı, zamanı, amacı, erişilmesi hedeflenen bilgiler, sözlüğe bakma öncesi ve sonrası davranışlar, seçilen sözlük türü, sözlükte aranan özellikler, kullanılan sözlüklerin adı ve sözlüğe ilişkin öğrenci görüşleri alt alanlarında ortaya koyulmaya çalışılmıştır. Bulgulara bütüncül olarak bakıldığında, örneklemi oluşturan dil öğrencilerinin olumlu nitelendirilebilecek sözlük kullanma alışkanlıkları olduğu ve sözlük kullanmaya ilişkin olumlu bir tutum geliştirdikleri görülmektedir

The Dictionary Use of Language Students at the University Level

The dictionary can be usedas a tool of vocabulary teaching/learning both in L1 and L2 if used efficiently and functionally. Language students, at all educational levels have high dictionary use potentiality. This study aims to examine the dictionary use habits of language students at the university level within the limits of four questioning domains. The first section of the study is a brief review of the findings of the previous work in the literature about the dictionary use in language teaching and the dictionary use habits of language learners. Then, the findings of the survey are presented after the introduction of the purpose and the method. The study evaluates the activity of dictionary use asa method of vocabulary learning of the conscious students in the presence of other alternatives. In this respect, the respondents are the students whose grade point averages are AA/BA which presupposes that they have built up academic study skills either via the courses in the related program or by themselves personally. The respondents are from language departments of different universities so as to ensure that a generalization can be made for language students in a unified manner. The language of instruction in all departments is English. There are 180 students in total; 15 for each 1st, 2nd, 3rd and 4th classes from the Department of English Language and Literature in the Faculty of Language, History and Geography in Ankara University, Department of English Language Teaching in the Faculty of Education in Mersin University and the Program of English Linguistics in the Faculty of Science and Letters in Mersin University. The dictionary use habits of language students are analyzed within four general domains as; the dictionary use, the process of use, the knowledge about the dictionary itselfand the student approaches toward the dictionary. The sub domains of study are the ownership, the frequency, the time, the purpose, the type of the information within the dictionary entry, the before and after of the dictionary look up, the type, the properties and the name of the preferred dictionaries and the student attitudes toward the dictionary, respectively. A holistic view of the findings indicates that language students have a positive standpoint toward the dictionary in terms of both their use habits and their attitudes in general.

PDF

___

Atkins, B. T. (1997). Monitoring dictionary use. International Journal of Lexicography 10/1, 1-45.
Beech, J. R. (2004). Using a dictionary: Its influence on children's reading, spelling and phonology. Reading Psychology 25, 19-36.
E-Lexicography in the 21st century: New challenges, new applications: Book of abstracts. (2009). Louvain: Centre for English Corpus Linguistics, Universite Catholique de Louvain Press.
Hamilton, H. (2012). The efficacy of dictionary use while reding for new words. American Annuals of the Deaf 157/4, 1-46.
Hulstijn, J. H. (1993). When do foreign language readers look up the meaning of unfamiliar words?: The influence of task and learner variables. The Modern Language Journal 77/2, 139-147.
İbe Akcan, P. (2011). Sözlükte eylem sunumu. 25. Ulusal Türk Dilbilimi Kurultayı'nda sunulan bildiri. Çukurova Üniversitesi, Adana.
İbe Akcan, P. (2012). Türkçe öğretiminde sözlük kullanımı: Türkçe çalışma kitaplarında sözlüğe gönderen alıştırmalar. İçinde Aksan, M. ve Y. Aksan. 2012. Türkçe öğretiminde güncel çalışmalar (93-102). Ankara: Şafak.
İbe Akcan, P. 2014 (a). Anadili öğretiminde sözcük etkinlikleri: İlköğretim 1.-5. sınıf düzeyinde alıştırmalara ilişkin bir çözümleme. Mersin Üniversitesi Dil ve Edebiyat Dergisi, 11/ 2, 43-67.
İbe Akcan, P. (2014) (b). Anadili öğretiminde sözlük kullanımı: İlköğretim, ortaöğretim ve üniversite düzeyinde gözlemler. 1. Uluslararası Sözlükbilim Sempozyumu, 26-27 Kasım 2014, Sakarya Üniversitesi.
İbe Akcan, P. (2015). Sözcük-kullanımbilimsel bilgi kaynağı olarak google: Basılı ve elektronik sözlüklerle karşılaştırmalı bir inceleme. 2. Uluslararası Sözlükbilim Sempozyumu, 3-4 Kasım 2015, İstanbul Üniversitesi.
Kent, D. (2001). Korean University freshman's dictionary use and perceptions regarding dictionary. The Korea TESOL Journal 4/1, 73-93.
Lew, R. (2014). Dictionary users in the digital revolution. International Journal of Lexicography 10.1093, 1-19.
Laufer, B. ve L. Hadar. 1997. Assessing the effectiveness of monolingual, bilingual and bilingualized dictionaries in the comprehension and production of new words. The Modern Language Journal 81, 189-196.
Melanlıoğlu, D. (2013). Ortaokul öğrencilerinin sözlük kullanma alışkanlıkları: Nitel bir araştırma. Uluslararası Türkçe, Edebiyat, Kültür ve Eğitim Dergisi 2/2, 266-284.
Özbay, M. ve D. Melanlıoğlu. (2013). Türkçe öğrenen yabancıların sözlük kullanma becerileri üzerine bir araştırma. Ana Dili Eğitimi Dergisi 1/1, 13-23.
Poole, S. ve M. Woods. (2009). Dictionaries: Use and function in the ESL classroom. Ppt slide.
Pousi, A. 2010. Training in dictionary use: A teaching intervention in a 9th grade EFL classroom in Finland. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. University of Jyvaskyla, Jyvaskyla.
Prichard, C. (2008). Evaluating L2 readers' vocabulary strategies and dictionary use. Reading in a foreign language 20/2, 216-231.
Roby, W. (1999). What's in a gloss?. Language Learning and Technology 2/2, 94-101.
Scholfield, P. 1999. Dictionary use in reception. International Journal of Lexicography 12/1, 13-34.
Yaman, H. (2010). İlköğretim 2. kademe öğrencilerinin sözlük kullanma alışkanlıkları üzerine bir değerlendirme. TÜBAR 27, 735-751.
Zamari, Z. M. and S. L. Idris. (2011). Dictionary use among students of higher learning. Project. Institut Pengurusan Penyelidikan, Malaysia.