Doğu Anadolu Bölgesi'nin diğer bölgelerle olan sosyo-ekonomik gelişmişlik farkını azaltmak, mevcut verimlilik düzeyini geliştirerek ülke ekonomisine katkısını artırmak amacıyla 27 Ağustos 1998 tarihinde Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı tarafından Doğu Anadolu Projesi (DAP) Ana Planı başlıklı bir proje çalışması başlatılmıştır. Bu proje Doğu Anadolu Bölgesi'nde yer alan Atatürk, Fırat, İnönü, Kafkas ve Yüzüncü Yıl Üniversitelerinin kendi aralarında oluşturdukları "Ortak Girişim" aracılığı ile yürütülmüş ve projeler Aralık 2000 sonunda tamamlanmıştır. Doğu Anadolu Projesi Ana Planı kapsamında "Mevcut Durum ve Analizi Raporu", "Strateji ve Yeniden Yapılanma Senaryoları", "Doğu Anadolu Projesi Ana Planı", "Ön Fizibilite ve Fizibite Etütleri" ve "Yönetici Özeti" başlıklarını taşıyan raporlar hazırlanmıştır. Mevcut Durum ve Analizi raporunda bölgesel gelişme ana planına veri oluşturmak üzere bölgede hakim olan ekonomik ve sosyal göstergeler incelenmiştir. Türkiye ortalamaları ve uluslararası standartlar dikkate alınarak ihtiyaçlar tespit edilmiş ve darboğazlar ile birlikte potansiyel gelişme alanları ortaya konmuştur. Strateji ve Yeniden Yapılanma Senaryoları çalışmalarında mevcut durum ve analizlerinden elde edilen sonuçlar ülke ve dünyadaki sektörel gelişmeler dikkate alınarak bölgenin kalkınmasını sağlayacak strateji ve politikalar tespit edilmiştir. Oluşturulan alternatif senaryolar bu strateji ve politikalar çerçevesinde hazırlanmış ve beklenen gelişmeler ile değişik senaryolara göre beş ve on yıllık perspektiflere göre üç alternatif senaryo geliştirilmiştir. Yapılan çalışma ve geliştirilen senaryolardan, Plan'a esas olacak senaryonun tespitinden sonra temel stratejiler belirlenmiş ve tüm sektörleri kapsayan Bölgesel Gelişme Ana Planı ortaya konmuştur. Raporlardan elde edilen veriler ışığında, illerden gelen tüm talepler ve illerin potansiyelleri de göz önünde bulundurularak her il için değişik alanlarda fizibilite çalışmaları yapılmıştır. Bu makalede Doğu Anadolu Projesi kapsamında yapılan çalışmalar kapsamında bölgenin kalkınabilmesi için elde edilen bazı bulgular sunulacaktır.

A project called East Anatolia Project (EAP) was started in August 27, 1998 by Government Planning Organization in order to reduce the social and economic development differences between East Anatolia Region and the other region of Turkey and to increase the present efficiency level of East Anatolia Region to increase the contribution of the region to the Country economy. This project has been prepared by a group from Atatürk, Firat, İnönü, Kafkas and Yüzüncü Yıl universities and completed at the end of December 2000. In the content of the EAP Master Plan the present state analysis report, strategies and restructures, EAP Master Plan, pre-feasibility and feasibility researches and management summaries titled reports have been prepared. In present state and Analysis report in order to supply data to the regional development master plan the economical and social structure of region has been examined. The needs have been pointed out taking into consideration of the potential development areas. Regional development strategies have been determined while considering the global sectoral developments and results of the analysis of strategy and restructuring scenario. Alternative scenarios have been prepared from these strategies and with the expected development and according to different scenarios three alternative scenarios have been developed for 5 and 10 years periods. From the developed scenarios and studies the main strategies have been determined after the determination of the scenario that is the base for the plan and, the regional development main plan including all sectors has been produced. With the data obtained from the reports the feasibility studies have been made for each city taking into account the demands and potentials of the cities. In this paper the results of the studies in the scope of EAP for the development of the region are presented.