Es-Sevâdü'l-a'zam ile El-Akidetu't-Tahâviyye'nin İçerik Açısından Karşılaştırmalı Bir Tahlili

Sevâdü'l-A'zam Mâtüridî kelâm ekolünün ilk dönem eserlerinden birisidir. Hakim es-Semerkandî ile Ebu Cafer Tahavî'nin eserleri îslâm akaidini Ebû Hanife'nin görüşleri doğrultusunda selef metoduna bağlı kalarak özetlemektedir. Tahâvî akâid meselelerini kısa ve özlü ifadelerle delilsiz olarak işlerken, Semerkandî daha özlü, veciz, en önemlisi de aklî ve naklî delillere dayanarak izah etmektedir.

A Content of the Analysis of Sevad al-A'zam with Al-Akida al-Tahaviyya as Comparision

The book called Sevad al-A'zam is one of the works of the theology school of Maturidi in the first period. The works of Hakim as-Semerkandi and Abu Djafer Tahawi are summarized creeds of Islam according to the way of Abu Hanifa with the method of Salaf. While studying the matters of Akida of Tahavi without proof in short and essential, Semarkandi explains them with more kernel, rational and revelational proofs.

___

  • AYTEKİN, Arif, Tahâvî Akidesi ve Selef Akidesindeki Yeri, İstanbul, 1996.
  • AYTEKİN, Arif, el-Akidetü’t-Tahâviyye, DİA, İstanbul,1989.
  • BAĞDADÎ, Ebu Mansur Abdulkahir (429/1037), El-Fark Beyne’l-Fırak, (Mezhepler Arasındaki Farklar), Çev. E. Ruhi Fığlalı, Ankara, 1991.
  • EŞ’ARÎ, Ebu’l-Hasan Ali b. İsmail (324/935), Makâlâtü’l-İslâmiyyîn, thk. Muhammed Muhyiddin Abdulhamid, Beyrut, 1411/1990.
  • İBN NEDİM, Ebu’l-Ferec Muhammed b. İshâk b. Ebî Ya’kub (385/995), Fihrist, thk. Şeyh İbrahim Ramazan, Daru’l-Ma’rife, Beyrut, 1415/1994.
  • İZMİRLİ, İsmail Hakkı (1946), Yeni İlm-i Kelâm, Ankara, 1981.
  • KÂDÎ ABDÜLCABBAR, Ahmed (415/1024), Şerhu Usûli’l-Hamse, thk. Abdülkerim Osman, Mektebetü’l-Vehbe, Kahire, 1416/1996.
  • KÂTİP ÇELEBİ, Mustafa b. Abdillah, Keşfu’z-Zunûn, İstanbul, 1943.
  • NİŞVÂNU’L-HİMYERİ, Ebû Said (573/1178), el-Hûru’l-Iyn, thk. Kemal Mustafa, Kahire, 1948.
  • ÖZARSLAN, Selim, İslâm’da Ölüm ve Diriliş Öğretisi, Konya, 2001.
  • ÖZEL, Ahmet, Hanefi Fıkıh Âlimleri, Ankara, 1990.
  • ÖZLER, Mevlüt,İki Akaid Metni; el-Fıkhu’l-Ekber ile en-Nesefinin Akaidi’nin Muhteva AçısındanMukayeseli Bir Tahlili, Atatürk Ü.İ.F.D., sayı,14, Erzurum, 1999.
  • SEMERKANDÎ, Hakîm (342/953), Kitabü’s-Sevâdi’l-A’zam Fî’l-Kelâm,İstanbul, 1304.
  • ŞEHRİSTÂNÎ, Ebi’l-Feth Muhammed b. Abdülkerim (548/1153), el-Milel ve’n-Nihal, thk. Ahmed Fehmi Muhammed, Daru’l-Kütübü’l-İlmiyye, Beyrut, trs.
  • ET-TAHÂVÎ, Ebû Cafer (321/933), Akîdetu’t-Tahaviyye, (Mecmû’l- Mutûni’l-Kebîr içinde), Matbaatü’l-Osmaniyye el-Mısrıyye, Mısır, 1347.
  • TOPALOĞLU, Bekir, Kelâm İlmi Giriş, İstanbul, 1981.
  • ULUDAĞ, Süleyman, Kelâmİlmi ve İslâm Akaidi (Şerhu’l-Akâid), İstanbul, 1991.