The moral development and self-realization levels of university students: North Cyprus con-text
Problem Durumu: Öğrenciler mezun olduklarında çalışmaya başlarlar ve okul dışındaki gerçek ve zor hayatla yüzleşirler. Ayrıca hem kendi ayakları üzerinde durmak, hem de yaşadıkları toplumda iyi birer birey olmak zorundadırlar. Dahası eğitim fakültesi öğrencileri geleceğin eğitimcileri olacaklar ve sınıflarında okuyacak birçok insanı etkileme şansına sahip olacaklardır. Bu yüzdendir ki üniversite öğrencilerinin özellikle de eğitim fakültesi öğrencilerinin ahlaki gelişimi üzerine bir çalışma yapmak çok önemlidir. Ayrıca Maslow’un ihtiyaçlar hiyerarşisinin en üst düzeyinde bulunan kendini gerçekleştirme konusu da insanın güdülenmesinde bir güç olduğu için önemli bir konudur. Araştırmanın Amacı: Bu çalışmanın esas amaçlarından bir tanesi eğitim fakültesinde okuyan öğrencilerin yaşları, cinsiyetleri, okudukları yıl, ailelerinin eğitim düzeyleri, mezun oldukları okul türü, geldikleri şehir ve kendini gerçekleştirme düzeyleri gibi değişkenlerin ahlaki gelişim düzeyleri üzerinde etkisi olup olmadığını araştırmaktır. Ayrıca üniversite öğrencilerinin ahlaki gelişim düzeyleri ile kendilerini gerçekleştirme düzeyleri arasında belirgin bir farklılık olup olmadığını araştırmak çalışmanın amaçları arasında yer almaktadır. Bu amaçlar göz önünde bulundurularak araştırmacılar tarafından dört araştırma sorusu belirlenmiştir. 1. Yaş, cinsiyet, bölüm, bulundukları yıl, anne-babanın eğitim yılı, mezun olunan lise türü, geldikleri şehir ve kendilerini gerçekleştirme düzeyleri gibi değişkenlerin, üniversite öğrencilerinin ahlaki yargı düzeyleri üzerinde etkisi var mıdır? 2. Üniversite öğrencilerinin “Zamanı İyi Kullanma” puanları ile ahlaki değer yargıları arasında anlamlı bir fark var mıdır? 3. Üniversite öğrencilerinin “Desteği İçten Alma” puanları ile ahlaki değer yargıları arasında anlamlı bir fark var mıdır? 4. Öğrencilerin okudukları yıllar ile ahlaki değer yargıları arasında anlamlı bir fark var mıdır?Araştırmanın Yöntemi: Çalışmanın örneklemini 2011-2012 Bahar Döneminde Doğu Akdeniz Üniversitesi Eğitim Fakültesi’nin farklı bölümlerinde okuyan ve araştırmacıların derslerine katılan 155’i kız ve 74’ü erkek toplam 229 eğitim fakültesi öğrencisi oluşturmaktadır. Çalışmada Akkoyun tarafından 1987 yılında Türkçe’ye uyarlanan Ahlaki Yargılar Ölçeği (DIT) ve Kuzgun tarafından 1973 yılında Türkçe’ye uyarlanan Kişisel Yönelim Envanteri kullanılmıştır. Envanterlerle birlikte katılımcıların yaş, cinsiyet, ailelerin eğitim düzeyi gibi demografik bilgilerini toplamak amacıyla bir giriş bölümü araştırmacılar tarafından hazırlanmıştır. Kohlberg’in ahlak gelişimi modelindeki altı evreye dayandırılarak, objektif olarak ahlak yargısını ölçmek için James Rest (1979) tarafından geliştirilen DIT, ahlaki ikilem içeren altı öyküden oluşmaktadır. Ölçeğin Türkçe’ye uyarlaması, Akkoyun tarafından yapılmıştır. Orijinal envanterde altı hikâye bulunmasına rağmen bu çalışmada beş hikaye kullanılmış ve hikayelerden bir tanesi Türk öğrencilerin kültürlerine uygun olmadığı için çalışmadan çıkarılmıştır. Ahlaki Yargılar Ölçeği’nde her bir öykü ile ilgili, çeşitli yargıları temsil eden 12 düşünce yer almaktadır. Öğrencilerden, bu düşüncelerin her birini kendilerine uygunluk bakımından 5’li Likert ölçeği üzerinde önem sırasına göre (çok önemli, önemli, biraz önemli, az önemli, önemsiz) işaretlenmeleri istenmektedir. Daha sonra bu 12 düşünce içerisinde, öğrencinin en önemli bulduğu dört düşünceyi, yine önem sırasına göre (en önemli, ikinci önemli, üçüncü önemli, dördüncü önemli) sıralaması gerekmektedir. Teste göre belirlenen evre puanları, öğrencilerin en yüksek puanı topladığı evreye atanması yoluyla oluşturulmuştur. Her öğrencinin 5A, 5B ve 6. Evreye denk gelen puanlarının toplanması yoluyla P puanları elde edilmiştir. Kişisel Yönelim Envanteri (KYE) bireyin kendini gerçekleştirme düzeyini belirlemede kullanılmaktadır. KYE’de, 150 çift davranış ya da değer karşılaştırılmasına olanak veren ifadeden meydana gelmiştir ve katılımcıların bu iki ifadeden birini seçmeleri gerekmektedir. İfadeler “Zamanı İyi Kullanma” ve “Desteği İçten Alma” özelliklerini ölçmektedir. Bu iki ölçek çifti, envanterin temel ölçekleri olup, tamamen birbirlerinden farklı maddelerden meydana gelmiştir. Envanterin bu iki temel ölçeği dışında, 10 alt ölçek daha bulunmaktadır. Bu alt ölçekler; Kendini Gerçekleştirmeye Götüren Değerleri Benimseme, Varoluşsal Bir Hayat Sürme, Duygusal Bakımdan Açık Olma, İçten Geldiği Gibi Davranabilme, Kendine Saygı, Kendini Kabul Edebilme, İnsan Tabiatı Hakkında Olumlu Bir Görüşe Sahip Olabilme, Dünyaya Uzlaştırıcı Bir Gözle Bakabilme, Saldırganlık Eğilimlerini Kabul Edebilme ve Başkaları ile Yakınlık Kurma’dır. Çalışmada envanterin iki temel ölçeğinden alınan puanlar göz önünde bulundurulmuştur. Çalışmada kullanılan ölçme araçları uzun olduğu ve katılımcıların sıkılabilme ya da konsantrasyonlarını kaybedebilme riski olduğu için araştırmacılar, ölçekleri iki farklı zamanda vermeyi tercih etmişlerdir. Daha sonra toplanan veriler bilgisayar ortamına girilmiş ve PASW18 istatistik program kullanılarak değerlendirilmiştir. Araştırma Bulguları: araştırma soruları göz önünde bulundurularak ortaya çıkan sonuçlar şu şekilde ifade edilmiştir; 1. Yaş, cinsiyet, bölüm, bulundukları yıl, anne-babanın eğitim yılı, mezun olunan lise türü, geldikleri şehir ve kendilerini gerçekleştirme düzeyleri gibi değişkenlerin, üniversite öğrencilerinin ahlaki yargı düzeyleri üzerinde etkisi var mıdır? Çalışmanın sonucunda annenin eğitim düzeyinin katılımcıların ahlaki yargılarında çok önemli bir rol oynadığı ortaya çıkmıştır. Annenin eğitim düzeyi ile doğru orantılı, bir şekilde çalışmaya katılanların ahlaki değer yargılarının daha üst düzeyde olduğu görülmektedir. Ayrıca katılımcıların bölümlerinin de ahlaki değer yargı düzeylerinin belirlenmesinde etkili olduğu görülmüştür. 2. Üniversite öğrencilerinin “Zamanı İyi Kullanma” puanları ile ahlaki değer yargıları arasında anlamlı bir fark var mıdır? Çalışmaya başlarken ‘Zamanı İyi Kullanma’ ile ahlaki değer ya
Üniversite öğrencilerinin ahlaki gelişim ve kendini geliştirme düzeyleri: Kuzey Kıbrıs örneği
Problem Statement: When students graduate, they begin to work and start facing the real and difficult life outside school. In addition, what they are obliged to do is that they both have to stand on their own feet and become good members of the society they live in. Furthermore, the students at education faculties are going to be the educators of the future and they will be able to affect many people who will study in their classes. Therefore, it is crucial to study the moral development of university students, especially the students studying at education faculties. Additionally, self-realization, which is the highest level of Maslow’s hierarchy for needs, is also important as it is the main force to motivate a person. Purpose of the Study: This study investigates the moral development of university students who study at education faculty. Then the study aims to find out whether there is a correlation with the moral development abilities of the participants and their self-realization levels. Methods: The Turkish versions of Defining Issues Test (DIT) prepared by Akkoyun (1987) and Personal Orientation Inventory prepared by Kuzgun (1973) were given to the participants with an introductory part in order to get some demographic information such as age, gender, the literacy of parents, and so forth. Results: At the end of the study it is found out that the education level of mothers is very important for the moral judgment of participants. The study also shows that students with higher level of self-realization are better at moral judgment. Conclusions and Recommendations: The results reveal that the Junior students’ level of moral judgment is higher than the level of Freshman students. Also, the education level of mothers and the departments of students affect participants’ moral judgment scores. It is suggested to carry out more studies in order to analyze personal and cultural factors affecting people’s moral judgment.
___
- Akbaba, S. (2011). Ahlak ve gelişimi (Morality and Its Development). Yaşar Özbay & Serdar Erkan (Eds.), In Eğitim psikolojisi (3rd ed.). Ankara: Pegem Akademi.
- Akkoyun, F. (1987). Empatik eğilim ve ahlaki yargı [Empathetic Tendency and Eth'cal Judgment]. Psikoloji Dergisi, 6 (21).
- Alkaya, Y. (2010). İnsancıl (Hümanistik) Yaklaşım ve Öğrenme [Humanistic Approach and Learning]. Engin Deniz (Ed.), In Eğitim Psikolojisi (2nd ed.). Ankara: Maya Akademi.
- Aypay, A. (2010). Ahlak (Törel) gelişimi [Morality (Moral) Development]. Engin Deniz (Ed.), In Eğitim Psikolojisi (2nd ed.). Ankara: Maya Akademi.
- Crain, W. (2005). Theories of Development: Concepts and Applications (5«h ed.). New Jersey: Pearson Prentice Hall.
- Çetinkanat, A. C. (2005). Self-actualization inventory. Eurasian Journal of Educational Research, 20, 99-112.
- Çileli, M. (1987). Ergenlikte ahlak gelişimi [Morality Development at Puberty]. Bekir Onur (Ed.) In Ergenlik Psikolojisi. Ankara: Hacettepe Taş Kitapçılık.
- Fogarty, G. (1994). Using the personal orientation inventory to measure change in student self-auctualisation. Personality and Individual Differences, 17 (3), 435-439.
- Gander, M. J. & Gardiner, H. W. (1995). Çocuk ve ergen gelişimi [Child and Adolescent Development] (2»d ed.). (B. Onur, Trans.). Ankara: İmge Yayınları.
- Howitt & Cramer. (2008). Introduction to SPSS in psychology (4* ed.). England: Pearson Education Limited.
- Işıkoğlu, N. (2005). Eğitimde nitel araştırma [Qualitative Research in Education]. Eurasian Journal of Educational Research, 20,158-165.
- Kağıtçıbaşı, Ç. (1985). İnsan ve İnsanlar [Person and People] (6th ed.). Istanbul: Beta.
- Karakavak, G. Ç. (2006). Üniversite öğrencilerinin ahlaki yargı yetenekleri ile kendini gerçekleştirme düzeylerinin karşılaştırılması [Moral judgement abilities of the university students and the comparison of their moral judgement abilities and their levels of self-realization]. Unpublished Master's Thesis, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
- Kohlberg, L. (1980). Stage of development as a basis for moral education. Brende Munsey (Ed.), In Moral development, moral education mid kohlberg. Alabama: Religious Education Press.
- Kuzgun, Y. (1973). Ana-baba tutumlarının bireyin kendini gerçekleştimıe düzeyine etkisi [The Impact of parents' attitudes on a person's self-realization level]. Hacettepe Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 5 (1), 57-70.
- Mercin, L. (2005). Piaget ve Kohlberg'in ahlak (moral) gelişim kuramlarının özellikleri ve karşılaştırılması [The characteristics and comparison of Piaget's and Kohlberg's Morality (Moral) Development Theories]. Dicle Üniversitesi, Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 5.
- Rest, J. (1979). Revised manual for the defining issues test. Minneapolis: Minesota Moral Research Projests.
- Shostrom, E. L. (1968). Manual for the personal orientation inventory. San Diego: California. Educational and Psychological Testing Services.
- Şahin, M. (2011). Hümanistik gelişim [Humanistical Development]. Yaşar Özbay & Serdar Erkan (Eds.), In Eğitim Psikolojisi (3rd ed.) (166-201). Ankara: Pegem Akademi.
- Tandoğan, M. (2001). Türkiye'de eğitim-insan yetiştirme biliminin analizi [Education in Turkey-the analysis of the science of raising humanbeings], Eurasian Journal of Educational Research, 5, 93-95.
- Yazıcı, S. (2003). Kant'ın eğitim felsefesi: Fiziksel eğitim, karakter ve erdemler [The educational philosophy of Kant: Physical education, character and virtues]. Eurasian Journal of Educational Research, 12,158-164.