Fen Eğitiminde Öz-Yeterlik İnançları ve Etkili Fen Dersine İlişkin Görüşler

Problem Durumu: Araştırmanın problemi öğrenme döngüsü yaklaşımına göre yürütülen fen öğretimi derslerinin sınıf öğretmeni adaylarının fen öğretimi öz- yeterlik inançlarına ve etkili bir fen dersine ilişkin görüşlerine etkisini incelemektir. Araştırmanın Soruları: Sınıf öğretmeni adaylarının; fen öğretiminde öz-yeterlik inançları ve etkili fen dersine ilişkin görüşlerine ait ön test-son test puanları farklılık gösteriyor mu?,öz-yeterlik inançları ile etkili fen dersine ilişkin görüşleri arasında bir ilişki var mıdır? Araştırmanın Yöntemi: Araştırmada ön test-son test tek gruplu model kullanıl- mıştır. Araştırmaya 2003-2004 öğretim yılında A.Ü. Eğitim Bilimleri Fakültesi Sınıf Öğretmenliği Programı üçüncü sınıfına devam eden 75 öğretmen adayı katılmıştır. Veriler fen öğretimi öz-yeterlik inancı ölçeği ve bir açık-uçlu soru ile toplanmıştır. Bulgular ve Sonuçlar: Öğrenme döngüsü yaklaşımına göre yürütülen Fen öğretimi dersleri öğretmen adaylarının öz-yeterlik inançlarını ve etkili fen dersine ilişkin görüşlerini olumlu yönde etkilemektedir. Ancak, fen öğretiminde öz- yeterlik inançları ile etkili fen dersine ilişkin görüşler arasında ne ön test ne de son test ölçümlerinde anlamlı bir ilişki bulunmamıştır. Öneriler: Öğretmen adaylarının fen öğretimi ile ilgili öz-yeterlik inançları ve fen öğretme-öğrenme anlayışlarının birinci sınıftan son sınıfa kadar nasıl bir değişim gösterdiğinin araştırılması önerilmektedir. Ayrıca, bir başka araştırma konusu olarak öğretmen adaylarının fen öğretme-öğrenme anlayışları ile öğretmenlik uygulamaları arasındaki ilişkinin analiz edilmesi önerilmektedir.

___

  • Atan, M., Özgür, E., & Güler, H. (2003, Nisan 16-20). Türkiye’deki illerin gelişmişlik düzeylerinin çok de- ğişkenli istatistiksel analizler ve etkinlik analizi ile karşılaştırmalı sınıflandırılması. İstatistik Mezunları Derneği’nin düzenlediği 3. İstatistik Kongresi’nde sunulan tebliğ, Belek, Antalya.
  • Balcı, A. (1997). Sosyal bilimlerde araştırma yöntem, teknik ve ilkeler (2. baskı). Ankara: 72 TDFO Bilgisa- yar-Yayıncılık.
  • Baykul, Y. (2000). Eğitimde ve psikolojide ölçme: Klasik test teorisi ve uygulaması. Ankara: ÖSYM Yayınları.
  • Büyüköztürk, Ş. (2002). Veri analizi el kitabı (1. baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
  • Demirel, Ö., & Ün, K. (1987). Eğitim terimleri. Ankara: Şafak Matbaası.
  • Demirel, Ö. (1999). Planlamadan değerlendirmeye öğretme sanatı (1. basım). Ankara: Pegem Yayıncılık.
  • Gorsuch, R. L. (1974). Factor analysis. Philadelphia: Saunders.
  • Küçükahmet, L. (Eds.). (1999). Öğretmenlik mesleğine giriş (2. baskı). İstanbul: Alkım Yayınevi.
  • Lee, H., B., & Comrey, A. L. (1979). Distortions in a commonly used factor analytic procedure. Multivariate Behavioral Research, 14, 301–321.
  • Milli Eğitim Bakanlığı. (2000). Öğretmen yeterlilikleri (Taslak). Ankara.
  • Milli Eğitim Bakanlığı. (2002). Öğretmen yeterlikleri. Ankara.
  • Özer, B. (1992). Öğretmen adaylarının etkili öğrenme ve ders çalışmadaki yeterliliği. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayını.
  • Scherer, R. F., Wiebe, F. A., Luther, D. C., & Adams J. S. (1988). Dimensionality of coping: Factor stability using the ways of coping questionnaire. Psychological Reports, 62, 763-770.
  • Senemoğlu, N. (1997). Gelişim öğrenme ve öğretim. Burdur: Ertem Matbaacılık.
  • Sözer, E. (1991). Türk üniversitelerinde öğretmen yetiştirme programlarının öğretmenlik davranışla- rını kazandırma yönünden etkililiği. Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4, 1-2.
  • Tavşancıl, E., & Keser, H. (2002). İnternet kullanımına yönelik likert tipi bir tutum ölçeğinin geliştiril- mesi. Eğitim Bilimleri Dergisi 1, 1, 79-100.
  • Turgut, M. F. (1977). Tutumların ölçülmesi, eğitimde ölçme teknikleri ders notu (No.7). Ankara. University of New Castle upon Tyne. (2005). Statistics support: How to perform and interpret factor analy- sis using SPSS. Retrieved December 14, 2005, from Newcastle University Web site:http://www.ncl.ac.uk/ucs/statistics/common/specialisttopics/factor_analysis/factoranaly sis.html.
  • Ülkü, S., & Koç, N. (1978). Faktör analizi yetenekleri sınıflama (ayırt etme). A.Ü. Eğitim Fakültesi Dergi- si 10, 1-2, 25-34.
  • Yüksek Öğretim Kurulu. (1998). Eğitim fakültesi öğretmen yetiştirme lisans programları. Ankara.
  • Yüksek Öğretim Kurulu. (1999). Türkiye’de öğretmen eğitiminde standartlar ve akreditasyon. Ankara: YÖK/Dünya Bankası Milli Eğitimi Geliştirme Projesi Hizmet Öncesi Öğretmen Eğitimi, Öğret- men Eğitimi Dizisi.