Ebeveynlerin ve Çocukların Çoklu Zeka Alanlarının Karşılaştırılması

Problem Durumu: Son yıllarda yurtdışında ve yurtiçinde çoklu zeka alanlarını geliştirmeye ilişkin okullarda program geliştirme çalışmaları üzerinde yoğunla- şan uygulamalar yaygınlaşmakta ve araştırmalar zenginleşmektedir. İngilte- re’de Furnham (2000) tarafından yapılan çalışmada babalar kendi çoklu zeka alanlarına ilişkin olarak mantıksal-matematiksel ve görsel-uzamsal zeka alanla- rının annenlerinkinden daha yüksek olduğu yönünde bir değerlendirme yapar- ken, anneler çocuklarının mantıksal-matematiksel ve uzamsal-görsel zeka alan- larının babalarınınkinden yüksek olduğunu belirtmişlerdir. Hem anneler hem babalar erkek çocuklarının, kız çocuklarından daha zeki olduğunu düşünmek- tedir. Furnham, Reeves ve Budhani (2002)’nin yaptığı bir başka araştırmada ise aileler babaların ve erkek çocuklarının mantıksal-matematiksel ve görsel- uzamsal zeka alanlarının daha yüksek olduğunu belirtmişlerdir. Bundan başka ikinci kız çocuklarının sözel ve müziksel zeka alanlarının erkek çocuklarından anlamlı olarak daha yüksek olduğunu ileri sürmüşlerdir. Türkiye’de Güler ve Özdemir (2003) ilköğretim düzeyindeki çocukların mantıksal-matematiksel, iç- sel-özedönük, görsel-uzamsal zeka alanlarının baskın olduğunu ortaya koy- muşlardır. Araştırmanın Amacı/Araştırma Soruları: Bu araştırmanın temel amacı bazı değiş- kenler bakımından ilköğretim öğrencilerinin çoklu zeka alanları ile ana ve ba- balarının çoklu zeka alanlarını karşılaştırmaktır. Araştırmanın Yöntemi: Araştırmanın yöntemi durumu saptamaya yönelik betim- sel bir yöntemdir. Araştırmanın evrenini 2003-2004 eğitim ve öğretim yılında İzmir ili devlet ve özel ilköğretim okullarında öğrenim görmekte olan 4. ve 5. sınıf öğrencileri ve onların ebeveynleri oluşturmaktadır. Okullar random yön- temi ile alt, orta ve üst sosyo-ekonomik düzeylerden seçilmiştir. Örneklemi 38’i 4. sınıfta, 58’i 5. sınıfta olmak üzere toplam 96 öğrenci ve onların 192 ebeveyni oluşturmuştur. Bu araştırmada veri toplama aracı olarak likert tipi iki tür ölçek kullanılmıştır. Araştırmada 4. ve 5. sınıf öğrencilerinin çoklu zeka alanlarını saptamak amacıyla Selçuk (2002) tarafından geliştirilen “Çocuklar İçin Çoklu Zeka Gözlem Formu (ÇİÇZGF)” kullanılmıştır. Bu ölçek Likert tipi beşli derece- leme ölçeği olup, öğrencilere yapılan pilot uygulama sonunda Cronbach’s Alpha katsayısı 0.83 olarak bulunmuştur. Ebeveynler için ise Saban (2001) tara- fından geliştirilen “Eğitimciler İçin Çoklu Zeka Envanteri (EİÇZE)” uygulanmış- tır. Ebeveynlere yapılan pilot uygulama sonunda Cronbach’s Alpha katsayıları hesaplanmıştır. Buna göre Cronbach’s Alpha katsayısı babalara yapılan uygulama sonunda 0.91, annelere yapılan çalışma sonunda da 0.97 olarak elde edilmiştir. Yapılan uygulama sonunda elde edilen veriler SPSS ve EXCEL programlarında çözümlenerek Alpha güvenirliği, aritmetik ortalama, standart sapma, yüzde, t- testi, tek yönlü varyans analizi, regresyon katsayısı ile test edilmiştir. Bulgular ve Sonuçlar: Ana, baba ve çocukların zeka alanları karşılaştırıldığında her zeka alanına göre gruplar arasındaki farkın anlamlı olduğu, çocukların çoklu zeka alanlarının ortalamalarının ebeveynlerin ortalamasından daha düşük olduğu gö- rülmüştür. Müziksel-ritmik zeka ve kişilerarası zeka alanında kız ve erkek öğren- cilerin ortalamaları arasında kız öğrenciler lehine anlamlı farklılaşma olduğu bu- lunmuştur. Bunun yanı sıra 5. sınıf öğrencilerinin mantıksal-matematiksel zeka alanları 4. sınıf öğrencilerinden anlamlı derecede daha yüksek çıkarken, özel il- köğretim okulunda okuyan öğrencilerin müziksel zeka alanları da devlet ilköğre- tim okulunda okuyan öğrencilere göre anlamlı bir şekilde yüksek çıkmıştır. Özel ilköğretim okullarındaki sınıflar, materyal ve çalgılardan oluşan müziksel çevre- nin bu zeka alanının gelişmesinde etkili olduğu söylenebilir. Öneriler: Öğrencilerin çoklu zeka alanlarını bütünüyle geliştirecek ve cinsiyetler arasındaki farklılıkları ortadan kaldıracak şekilde öğretme ve öğrenme süreçleri planlanıp uygulanmaya konulmalıdır. Anne ve babaların eğitimi sürecinin yaşam boyunca sürmesine ilişkin ebeveyn eğitimi programlarından geçirilmeleri sağ- lanmalı ve eğitimin ailede devam ettiği hatırlatılmalıdır. Ebeveynler çocukların il- gi duyduğu, başarılı olduklarına inandıkları zeka alanlarını desteklemelidir.

Comparision of Multiple Intellegences of Parents and Their Children

Background/Problem Statement: In the last years educational researchs major on curriculum development regarding improvment of multıple intellegence applications have become widespread and been rised. In England, in a study having done by Furnham (2000), fathers did an evaluation, regarding their multiple intelligences, that their logical-mathematical and spatial intellegence domains are higher than those of mothers. Also mothers stated that their childrens’ logical-mathematical intellegence and spatial intellegence domains are higher than those of the fathers. Both of fathers and mothers have thought that sons are more intellegent than the doughters. In a study by Furnham, Reeves ve Budhani (2002) parents determined that logical-mathematical and spatial intellegence domains are higher in fathers and in their sons. Besides second doughters have more meaningfull linguistic and musical intellegence domains than the sons. Güler and Özdemir (2003) found that, in Turkey, domi- nant intellegences are interpersonel, logical-mathematical and spatial intellegences domains for elementary school children. Purpose/Objective/Research Question/Focus of Study:The main aim of this study was to determine multiple intellegences of elementary school children in terms of some variables and compare multiple ıntellences of parents and their children. Methods: . Method of the study was descriptive and based on datum. Universe of the study composed of 4.th and 5.th grades students who have been educated in State and Private Elementary School in 2003-2004 Education Year in İzmir. Sample of the study was consisted of 38 forth grade and 58 fifth grade students as a total 96 and their 192 fathers and mothers. In this research likert type two kinds of scales were used in collecting datum. Firstly, Scale of Multple Intellegence for Children, developed by Selçuk (2002),was used. Its Cronbach’s Alpha reliability coefficient was found to be 0.83. Secondly Scale of Multiple Intellegences for Adult developed by Saban (2001) was used and its Cronbach’s Alpha coefficient were found to be 0.97 for mothers and 0.91 for fathers. The datum were analyzed by mean, t-test, analyses of variance in SPSS 10.0 computer programme. Findings/Results: In this study it was seen that there were meaningful differences among means of groups’ multiple intellegences. Means of parents’ multiple intellegences was higher than those of the children. Its cause might be that multiple intellegences of children are being trained and multiple intellegences of children were not clear yet. Accoding to the gender, female students’ musical- rhythmic intellence and interpersonel intellegence were found meaningfully higher than those of the males. There was meaningful differences regarding logical-mathematical intellegence of 4.th and 5.th grades students. Fifth grade sudents have higher logical-mathematical intellegence than forth grade students. It can be said that topics of 4. grades have been strengthed and repeated by fifth grade students. Students who have been educaed in the private elementary school have higher musical-rhythmic intellegence than state elementary school students. It can be said that because of private elementary school have better educational environment in the point of view musical ınstrument, material and classroom, students’ musical-rhythmic intellegence was developed. Conclusions/Recommendations: When multiple intelligences of mothers, fathers and children are compared, it is seen that for each intelligence domain, there are significant differences among groups. Means of multiple intellegences’ of students are lower than those of parents. Teachers and parents should develop and apply learning and teaching process together for increasing childrens’ multiple intellegences. States elementary school environment should be developed for the students’ multiple intellegences. Educational arrangement should be done for removing discrimination between genders.

___

  • Armstrong, T. (2000). Multiple intelligences in the classroom (2th ed.). Virginia USA: ASCD Publication. Armstrong, T. (2004). Multiple ıntelligences: seven ways to approach curriculum. Son ulaşım: 26. Haziran 2004. http://www.thomasarmstrong.com/ .
  • Bellanca, J., Chapman C., & Swartz, E. (1997). Multiple assesments for multiple ıntelligences. Arlington Heigts: SkyLight Training and Publishing.
  • Bümen, T. Nilay (2004). Okulda çoklu zeka kuramı (2. bsk). Ankara: Pegem Yayıncılık.
  • Campbell, L., Campbell, B., & Dickinson, D. (1999). Teaching & learning through multıple iıntelligences. Massachusetts: Viacom Company.
  • Eren Yavuz, K. (2001). Eğitim-öğretimde çoklu zeka teorisi ve uygulamalar. Ankara: Özel Ceceli Okulları Yayınları.
  • Furnham, A. (2000). Parents’ estimate of their own and their children’s multiple intelligences. The British Journal of Developmental Psychology. (Vol.18). p. 583.
  • Furnham, A., Hosoe T., & Li Ping Tang, T. (2002). Male hubris and female humility? a crossculturel a study of ratings of self, parental and sibling multiple ıntellegence in america, britain, and japan. Intelligence. (Vol. 30.). 113-115.
  • Furnham, A., Reeves, E., & Budhani, S. (2002). Parents think their sons are brighter than their daughers: Sex differences in parental self-examinations and estimations of their children’s multiple intelligence. Journal Genetic Psychology. (Vol. 163). p. 24.
  • Gardner, H. (1991). The unschooled mind: How children think&how schools should teach. New York: Basic Books Published.
  • Gardner, H. (1993). Frames of mind: The theory of multiple intelligences. London: Fontana Press.
  • Gardner, H.(1999). Intelligence reframed: Multiple intelligences for the 21. Century. New York: Basic Books.
  • Güler, T; Özdemir, P.(2003).Comparision of multiple intellegences of pre-school elementary school and orphan children by using teele inventory for multiple intellegences. Kuşadası: OMEP 2003 World Council and Conference, Proceeding Book. 378-393.
  • Kocabaş, A.(2003). Comparision of learning strategies in music and multiple intellegence of early childhood teacher trainees. Kuşadası, OMEP 2003 World Council and Conference, Proceeding Book. 30-45.
  • Saban, A. (2002). Çoklu zeka teorisi ve eğitim. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Selçuk, Z., Kayılı, H., & Okut, L. (2002). Çoklu zeka uygulamaları. Ankara: Nobel Yayınları.
  • Vickers, J. C. (1999). Multiple intelligences interviews and essays. İstanbul: BZD Yayıncılık.
  • Vural, B. (2004). Öğrenci merkezli eğitim ve çoklu zeka. İstanbul: Hayat Yayıncılık.