Dil Eğitiminde İşlevsel Yaklaşımın Okuma ve Okuduğunu Anlama Becerilerini Kazanmaya Etkisi

Problem Durumu: Ana dili olarak Türkçe öğretimi konusunda yapılan araştırmalarda çeşitli sorunların yaşandığı ortaya konulmuştur. Son yıllarda ana dili öğretiminde öğrencileri öğrenme-öğretme durumlarının merkezine alan anlayışla birlikte grup çalışmaları, rol yapma, benzetişim, iletişim oyunları gibi öğretim teknikleri önerilmektedir. Uygulanan Türkçe eğitimi çalışmalarında, dilin kullanım ve etkileşim ile öğrenileceği gerçeği göz ardı edilmekte, çocuklara ana dili sevgisi kazandınlamamaktadır. Problem, bireylere dil becerilerini, nerede nasıl kullanacaklarını öğretmek yoluyla aşılacaktır. Araştırmanın Amacı/Araştırma Sorulan: Bu araştırmada, işlevsel dil yaklaşımıyla hazırlanan İlköğretim 4. Sınıf Türkçe Eğitimi Programının, öğrencilerin dilin okuma ve okuduğunu anlama becerileriyle ilgili davranışları kazanma düzeyine etkisi incelenmiştir. Araştırmanın Yöntemi: Araştırmada deneysel yöntem kullanılmıştır. Bu yöntemin "Kontrol Gruplu Ön Test, Son Test Deseni" işe koşulmuştur. Deneysel araştırma yöntemi kullanıldığından araştırmada evren ve örneklem tayinine gidilmemiştir. İlköğretim 4. Sınıf Türkçe dersi programının uygulandığı Eskişehir ili Şeker İlköğretim Okulundan tesadüfi yöntemle 4-B şubesinden 45 öğrenci deney grubu, 4-A şubesinden 45 öğrenci kontrol grubu olarak seçilmiştir. Bulguları ve Sonuçlan: İşlevsel dil eğitimi yaklaşımıyla eğitim gören grubun, öyküleme ve betimleme işlevine dayalı okuma ve okuduğunu anlama becerileri erişisi, geleneksel anlayışla eğitim gören grubun erişisinden anlamlı derecede yüksektir. İşlevsel dil eğitimi yaklaşımı, öyküleme ve betimleme işlevine dayalı okuma ve okuduğunu anlama becerisiyle ilgili davranışları kazandırmada geleneksel yaklaşımdan daha etkilidir. Öneriler: Okuma çalışmalarında öğrencilerin, okuyacaktan metnin dilin hangi işlevine ilişkin olduğu konusunda bilgilendirilmeleri ve okuma amaçlarını belirlemeleri sağlanmalıdır. Dilin işlevleri ile ilgili hazırlanmış metin örnekleri karşılaştırmalı olarak işlenmeli, benzerlik ve farklılıklar buldurulmahdır. Türkçe ders kitapları, öğrencilerin dil becerileriyle ilgili yeterince alıştırma yapabilecekleri şekilde yeniden düzenlenmeli; kitaplara alınacak metinlerin bütün dil işlevlerini temsil edecek özellikler taşıması sağlanmalıdır.

Effectiveness of Functional Approach on Acquisition of the Reading and Reading Comprehension Ability

Background/Problem Statement: Studies indicate that there are some problems in teaching Turkish as a native language. In recent years, studies have focused on student-centered learning that includes group works, role-play, simulation, and communication skills activities. In Turkey, there are some issues that teachers face concerning teaching Turkish as a native language. It can be state that the teaching method that ignores the importance of interaction in using and teaching language would not be successful. Possible solution to the teaching Turkish as a native language is to teach how to use language skills in a context and place. Purpose/Objective/Research Question/Focus of Study: Functional approach provides an alternative in teaching language in a contextual manner. In this study, the functional approach and its role in providing possible solutions in teaching Turkish as a native language was examined. Methods: In this study, the pretest-posttest equivalent-groups design was used. Data were collected from the Şeker Elementary school of Eskişehir representing responses from the fourth grade students. The functional approach in teaching the language was applied to the experimental group (4-B). The traditional approach in teaching the language was applied to the control group (4-A). Findings/Results: The students, who were in the treatment group, did much better on reading in narrating and explaining the function of language than the control group's students. Functional approach is more effective on the reading and understanding of written texts in narrating and explaining the functions of language than the traditional approach. Conclusions/Recommendations: In reading studies and works, students should be informed concerning the purpose of the reading and the function of language. The function of language should be used comparatively during the instruction of reading. Turkish textbooks should include more exercises and texts related to the function of language. In addition, the selection process of texts to be included in Turkish reading books should represent all functions of language.

PDF

___

Acat, M, B. (1996). Okuma güçlükleriyle okuduğunu anlama becerisi arasındaki ilişki düzeyi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi.
Andrevs, L.(1993). Language exploration and awareness. New York: Logman. Aşılıoğlu, B. (1993). Ortaokullarda Türkçe öğretimi. Yayınlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi.
Brown, H., D. (1993). Principles of language learning and teaching. New Jersey: Prentice Hall.
Cain, K. (1999). Ways of raiding: How knowledge and use of strategies are related to reading comprehension. British Journal of Developmental Psychology, 17, 295-312.
Çakır, Ö. (1995). Büyük ölçekli kuralların öğretiminin okuduğunu anlamaya etkisi. Yayınlanmamış doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi.
Demirel, Ö.(1992). İlkokullarda Türkçe öğretimi ve sorunları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8, 31-38.
Demirel, Ö.(1995).Türkçe programı ve öğretimi, Ankara:Pegem.
Honskınson, K,. & Tompkıns, G., E. (1987). Language arts content and teaching strategies. Columbus: Merrill Publishing Company.
Kavcar, C, & Oğuzkan, A., F. (1987). Özel öğretim yöntemleri Türkçe öğretimi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.
Kaya, H. (1985). İlkokullarda Türkçe eğitiminin verimliliği. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi.
Keenan, T., R. & Quigley, K. (1999). Do young children use echoic information in their comprehension of sarcastic speech? A test of echoic mention theory. British Journal of Developmental Psychological Society, 17, 83-96.
Küçük, S. & Gökdağ B., A. (1998). MEB ilköğretim I. kademe Türkçe ders kitapları üzerine bir inceleme. Dil Dergisi^ 73, 23-30.
Mavi, S. (1995). Okuma hatalarının okuma alışkanlığına etkisi. Yayınlanmamış yüksek li¬sans tezi, Ankara Üniversitesi.
MEB (1995). İlköğretim okulu programı. Anakara: MEB.
Özçiçek, N. (1983). Ortaokullarda Türkçe öğretiminin etkinliği. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara : Ankara Üniversitesi
Özdemir, E. (1979).Örnekli ve uygulamalı yazılı anlatım dersleri. İstanbul: Remzi Kitap Evi.
Özışık, A. (1997). İlköğretim 6. sınıflarda Türkçe öğretiminde yeni teknikler kullanarak metin anlamayı geliştirme. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi.
Pınnell, G., S. (1975). Language in primary classroom. Theory into Practice, 14, 318-327.
Sever, S. (1997). Türkçe öğretimi ve tam öğrenme. Ankara:Anı Yayıncılık
Soytekin, B. (1982). Yabancı diller okulunda yöntem arayışı ve işlevsel / kavramsal yaklaşım. Yabancı Dil öğretim Sorunları Gözlemler Öneriler. İstanbul: İstanbul Üniversitesi.
Sönmez, V. (1993). Program geliştirmede öğretmen el kitabı. (4. Baskı) Ankara: Anı Yayın Evi.
Şişman, M. (1994). Örgüt kültürü. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.
Tarone, E. & Yule, G. (1989) Focus on the language learner. New York: Oxford University,.
Tazebay, A. (1995). İlkokul 3. 4. Sınıf öğrencilerinin okuma becerilerinin okuduğunu anlamaya etkisi. Yayınlanmamış doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi.
Topbaş, S. (1998). Türkçe öğretimi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.