Problem Durumu: Dilin karmaşık yapısını öğrenmek için, dil bilimde en çok kullanılan yöntemlerden biri, çocuğun dili kazanma sürecindeki aşamaları izlemektir. Bu nedenle son yıllarda çocuklarda dilin kazanılması ve dil gelişimi ile ilgili konular, dil bilimin yoğun bir çalışma alanı hâline gelmiştir. Ülkemizde Türk diliyle ilgili pek çok yayın bulunmakla birlikte, Türk çocuklarının Türkçe'yi kazanma dönemleriyle ilgili, çok az sayıda araştırmaya rastlanmıştır. Ülkemizde gerek alıcı dil gerekse ifade edici dil gelişim aşamalarıyla ilgili olarak yapılan araştırmaların tamamlayıcısı ve destekleyicisi olarak yapılan bu araştırmada dilin karmaşık yapıları belirlenmeye çalışılmıştır. Araştırmanın Amacı: Bu araştırmada, 48-72 aylar arasındaki çocukların Türkçedeki dil bilgisi yapılarını ve sözcükleri anlamada geçirdikleri aşamaları belirlemek amaçlanmıştır. Araştırmanın Yöntemi: Bu araştırma, orta sosyo-ekonomik düzeydeki ailelerin anaokuluna devam eden 48-72 aylar arasındaki çocuklarının Türkçedeki dil bilgisi yapılarını ve sözcükleri anlamada geçirdikleri aşamaların yaş değişkenine göre nasıl bir gelişim gösterdiğini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırma; her yaş grubu için en az 50 kız ve 50 erkekten oluşacak şekilde toplam 215 çocukla yürütülmüştür. Örnek grubundaki çocuklara Denver II Gelişimsel Tarama Testi (DGTT II) ve araştırmacı tarafından geliştirilen Alıcı Dil Kontrol Listesi (A.D.K.L.) (cronbach a=0.94) uygulanmıştır. Çocuğa ve aileye yönelik demografik bilgiler ile evde çocuğun dil gelişimini destekleyeceği düşünülen ortamlarla ilgili bilgi alabilmek için hazırlanmış soruların olduğu Aile Bilgi Formu anne ve/veya babalar tarafından doldurulmuştur. Çocukların dil yapılarını ve dildeki sözcük çeşitliliğini içeren 6 standart etkinlik araştırmacı tarafından çocuklara okul ortamında eğitim odası olarak ayrılmış sınıflarda bire bir uygulanmıştır. Bulgular ve Sonuçlar. Araştırma sonucunda çocukların dil bilgisi yapılarını ve sözcükleri anlama düzeylerinin yaşla birlikte gelişim gösterdiği görülmüştür. A.D.K.L.'den elde edilen bulgular genellikle 55-60 ayların dil yapılarını anlama açısından kritik dönemler olduğunu göstermektedir. Karmaşık dil yapılan 67-72 aylar arasında diğer aylara göre daha yüksek puanlar elde etmiştir. Çocukların fiil kipleri, zamirler gibi bazı dil yapılarını anlama düzeyi 48 aydan itibaren yüksek puan ortalamalarına sahip olduğu için bu yapıların daha önce kazanıldığı söylenebilir. Öneriler: Çocukla ilgilenen yetişkinler dil gelişim aşamalarını dikkate alarak gerekli rehberliği sağlayabilir; okul öncesi eğitim programlarının düzenlenmesinde ve özellikle okuma-yazmaya hazırlık çalışmalarında mevcut araştırmanın sonuçlarından yararlanabilirler. Aynı zamanda okul öncesi dönemdeki çocukların ilköğretime geçişte nasıl bir dil yapısına sahip olduğunun öğretmenler tarafından bilinmesi, onların çocuklarla yaptıkları konuşmalarında doğru ifadeleri kullanabilmeleri açısından önemlidir.

Problem Statement: The most used method to understand the complex structure of language in linguistics is to monitor the stages that the child experiences in the language development process. As a result, language development and language acquisition of children have become a concern for language studies. The related literature in Turkey indicates that there are many studies carried on Turkish language. However, the literature regarding the language acquisition of Turkish children is limited. This study, carried out as supplementary for the previous studies aims to reveal the comprehension stages of Turkish children in terms of grammatical and morphological perspectives. Purpose of the Study: In this research, it is aimed to determine the language comprehension stages of children between 48-72 months of age who are attending to state nursery schools. Methods: This research has been caried out with the aim of determining what kind of changes are seen according to the age of Turkish children -attending to preschool and in middle socio economic status families- aged between 48- 72 months go through in comprehending the Turkish grammar structures and word types. The sample group consisted of a total of 215 children including 50 girls and 50 boys from each year. Denver Developmental Screening Test II (DGTT II) and The Checklist of The Receptive Language (ADKL) (cronbach a=0.94), which have been developed by the researcher, has been applied to these children. A family information form about children and their parents has been filled by parents in order to gather demographic information with an intention to support language development environmental effect at home. Six standart activities determined by the researcher were applied to the children in their school by the researcher individually. Findings and Results: Results of this research has shown that comprehension level of grammar structures and words of the children has improved in correlation with age. The findings obtained from RLCL indicated that 55-60th months are critical for the comprehension of language structures. As the comprehension level of children regarding some language structures such as pronouns or tenses increase from the 48th month, it can be claimed that those structures may have been acquired prior to this stage. Recommendations: The adults may take language development stages into consideration in guiding children and preparing pre-school education programs. Moreover, if the educators become aware of the language level of pre-school children, they may use the most appropriate expressions while communicating with them.