Simgesel Bir Form Olarak Perspektiften Dinin Seküler İnşasına Mekânın Poetikası

15. yüzyılda, Alberti ve Brunelleschi’nin ortak çabalarıyla ressama özgü perspektifin keşfi, modern mekân kavramında ve onu hayata geçirmede uygulanan modern yön-temlere giden uzun yolda belirleyici bir adım ve gerçek bir dönüm noktası olmuştur. İki boyutlu bir tuval üzerinde derinlik yaratmak suretiyle mekânı ele geçirmeye matuf perspektif fikri, kolektif ve bireysel gerçeklikler içine iyice yerleşmiş mekân görüşü ile mekânın takip eden modern çağdaki yerinden çıkmışlığı arasında durmakta ve mekânın örgütlenmesinde insan algısının belirleyici rolünü tartışmasız kabul etmek-tedir.

Anahtar Kelimeler:

Din Sosyolojisi, Perspektif, Mekân, Kent, Seküler

Poetics of Space from Perspective as a Symbolic Form to Secular Construction of Religion

he discovery of the artistspecific perspective with the joint efforts of Alberti and Brunelleschi in the 15th century has been a decisive step and a real milestone on the long path to modern methods applied in the concept of modern space and its implementation. The idea of a perspective to seize the space by creating depth on a twodimensional canvas stands between the view of the space, which is well established in collective and individual realities, and the displacement of the space in the following modern era and regardless of the determining role of human perception in the organization of the space.

Keywords:

Sociology of Religion, Perspective, Space, City, Secular,

PDF

___

Ahmedi, Ekber Şah. “Sekülerleşme: Soykütüksel Bir İnceleme”. AKİD 1/1 (2018), 57-70.
Asad, Talal. Dinin Soykütükleri, Hıristiyanlıkta ve İslam’da İktidarın Nedenleri ve Disiplin. çev. Ayet Aram Tekin. İstanbul: Metis Yayınları, 2015.
Ayvazoğlu, Beşir. Aşk Estetiği, İslam Sanatlarının Estetiği Üzerine Bir Deneme. İstanbul: Kapı Yayınları, 2016.
Baxandall, Michael. 15. Yüzyılda Sanat ve Deneyim. Stilin Toplumsal Tarihine Giriş. çev. Zeynep Rona. İstanbul: İletişim Yayınları, 2015.
Bazin, Andre. Çağdaş Sinemanın Sorunları. çev. Nijat Özön. Ankara: Bilgi Yayınevi, 1966.
Belting, Hans. Floransa ve Bağdat, Doğu’da ve Batı’da Bakışın Tarihi. çev. Zehra Aksu Yılmazer. İstanbul: Küy Yayınları, 2017.
Berger, Peter.-Luckmann, Thomas. Gerçekliğin Sosyal İnşası, Bir Bilgi Sosyolojisi İncelemesi. çev. Vefa Saygın Öğütle. Ankara: Atıf Yayınları, 2018.
Cassirer, Ernst. The Philosophy of Symbolic Forms Volume I: Language. trans. Ralph Manheim. New Haven - London: Yale University Press, 1980.
Çelik, Celaleddin. “İslam Şehri’nden Şehir İslamı’na: Tarihsel Tecrübeden Sosyolojik Pratiğe Şehrin Medeniyet Kodları”. Milel ve Nihal 9/3 (Aralık 2012), 137-156.
Deleuze, Gilles. Foucault. trans. Sean Hand. Minneapolis: The University of Minnesota Press, 1988.
Durkheim, Emile. The Elementary of the Religious Life. trans. Joseph Ward Swain. New York: The Macmillan Company, 1915.
Fanon, Frantz. Siyah Deri Beyaz Maskeler. çev. Cahit Koytak. İstanbul: Encore Yayınları, 2016.
Fitzgerald, Timothy. Discourse on Civility and Barbarity, A Critical History of Religion and Related Categories. New York: Oxford University Press, 2007.
Florenski, Pavel. Tersten Perspektif. çev. Yeşim Tükel. İstanbul: Metis Yayınları, 2013.
Goodman, Nelson. Ways of Worldmaking. Indiana: Hackett Publishing, 1978.
Harvey, David. Postmodernliğin Durumu, Kültürel Değişimin Kökenleri. çev. Sungur Savran. İstanbul: Metis Yayınları, 2014.
Heidegger, Martin. Nietzsche’nin Tanrı Öldü Sözü ve Dünya Resimleri Çağı. çev. Levent Özşar. Bursa: Asa Yayınları, 2001.
Holly, Michael Ann. Panofsky ve Sanat Tarihinin Kökleri. çev. Orhan Düz. İstanbul: Dedalus Yayınları, 2016.
Jay, Martin. “Scopic Regimes of Modernity”. ed. Hal Foster. Vision an Visuality. 3-28. Seattle: Bay Press, 1988.
Jay, Martin. Downcast Eyes: The Denigration of Vision in Twentieth-Century French Thought. Berkeley and Los Angeles: University of California Press, 1993.
Karatani, Kojin. Metafor Olarak Mimari. çev. Barış Yıldırım. İstanbul: Metis Yayınları, 2017.
Karatani, Kojin. Derinliğin Keşfi. çev. Devrim Çetin Güven-İnan Öner. İstanbul: Metis Yayınları, 2011.
Kaya, İrfan. “Sosyolojik Düşüncede Avrupamerkezcilik, Ötekileştirme ve Oryantalist Söylem Üzerine Postkolonyal Bir Okuma ve Eleştirisi”. Cumhuriyet İlahiyat Dergisi 21/3 (Aralık 2017), 1973-2008.
Lacan, Jacques. Psikanalizin Dört Temel Kavramı. çev. Nilüfer Erdem. İstanbul: Metis Yayınları, 2019.
Leibniz, G. Wilhelm. New Essays on Human Understanding. trans. Peter Remnant-Jonathan Bennett. United Kingdom: Cambridge University Press, 1996.
Otto, Rudolf. Kutsal’a Dair: Kutsal Tasarısındaki Sezgisel Faktör ve Rasyonele Olan İlişkisi Üzerine Bir Araştırma. çev. Sevil Ghaffari. İstanbul: Altıkırkbeş Yayınları, 2014.
Panofsky, Erwin. Gotik Mimarlık ve Skolastik Felsefe, Ortaçağda Sanat, Felsefe ve Din Arasındaki Benzerliklerin İncelenmesi. çev. Engin Akyürek. İstanbul: Kabalcı Yayınları, 2014.
Panofsky, Erwin. Perspektif: Simgesel Bir Biçim. çev. Yeşim Tükel. İstanbul: Metis Yayınları, 2013.
Sayın, Zeynep. İmgenin Pornografisi. İstanbul: Metis Yayınları, 2013.
Sayın, Zeynep. “Sunuş”. Tersten Perspektif. Pavel Florenski. çev. Yeşim Tükel. 7-36. İstanbul: Metis Yayınları, 2013.
Sennett, Richard. Beden ve Taş, Batı Uygarlığında Beden ve Şehir. çev. Tuncay Birkan. İstanbul: Metis Yayınları, 2014.
Simmel, Georg. Modern Kültürde Çatışma. çev. Tanıl Bora vd. İstanbul: İletişim Yayınları, 2017.
Wittgenstein, Ludwig. Tractatus-Logico Philosophicus. çev. Oruç Aruoba. İstanbul: Metis Yayınları, 2013.