2013

Bir eserin mimarisini göstergebilimsel bir yaklaşımla okuma ya da mimari göstergebilim: Divriği Ulucamii ve Darüşşifası

Günlük yaşam içerisinde yaşamakta olduğumuz yapı ve bina ile kendi kimliğimizhakkında çok farkında olmadan bilgiler veririz. Bu bilgi aktarma süreci kuşkusuz iletişimin birparçasıdır. Kimliğimiz hakkında bilgi verilirken aslında tarihi ve kültürel kimliğimiz hakkındageçmişimizle ilgili de ipuçları verilir. İletişimin gerçekleşebilmesinin koşullarından biri deanlamın oluşturulmasıdır. Anlamın oluşturulması sürecine kültürlerarası iletişim boyutundanbakıldığında toplumsal değerler önemli bir yer tutmaktadır. Buna göre toplumsal değerlerinen önemli göstergelerinden biri olan yaşam alanlarıdır ve oynadığı rol yadsınamaz. Bu yapılarkültürel kimlikler hakkında fkir verirken toplumsal rollerini de yansıtan önemli göstergelerdenbiri olurlar. Mimari unsurları Umberto Ecodan hareketle, göstergelerin özelliklerini ortayaçıkararak neyi ve nasıl yansıttıklarını göstergebilimsel yöntem ile çözümlemek olanaklıdır.Tarihi yüzyıllar öncesine kadar giden Divriği Ulucamii ve Darüşşifası mimari bir yapı olarakgörsel özellikleri birer gösterge olarak ele alınmıştır.

Reading the architecture of a monument from a semiological perspective or architectural semiology: Divriği great Mosque and Hospital

We give a great deal of information about our identity without being aware of it by thestructure and the building we live in our daily lives. This imparting process is undoubtedly a partof communication. As well as the information about our identity, clues about our historical andcultural identity and our background are also given. One of the conditions for communication totake place is constructing the meaning. Social values have an important place when constructingthe meaning is considered from the perspective of intercultural communication. According tothis, one of the most important indicators of social values is the living spaces and their role cannotbe denied. These structures be an important indicator of social roles while giving informationabout cultural identities. With reference to Umberto Eco, it is possible to analyze architecturalelements by semiology and reveal the features of these indicators; what and how they refect. Thevisual features of Divriği Great Mosque and Hospital, the history of which goes back centuriesearlier, are taken as an indicator.

PDF

___

Barthes, R. (1993). Göstergebilimsel Serüven. Çev: Mehmet-Sema Rifat. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Berger, J., (2008). Görme Biçimleri, Çev. Yurdanur Salman, İstanbul: Metis.
Bertrand, D., (2000). Précise de Sémiotique littéraire, Paris: Nathan.
Courtes, J., (1994). Du lisible au visible, Bruxelles: De Boeck Université.
Doğan Topçu, A.. (2005). Kayseriyi Okumak: Göstergebilimsel Yaklaşımla Bir Şehrin Analizi. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 18 yıl. 2005/1. ss:237-246.
Eco, U. (1987). İşlev ve Gösterge Göstergebilim Açısından Mimari Göstergebilime Giriş içinde. Çev.Fatma Erkman. İstanbul: Alan Yayıncılık.
Eco, U., (1992). Açık Yapıt, Çev. Yakup Şahan, İstanbul: Kabalcı Yayınları.
Erkman, F.(1987). Göstergebilime Giriş. İstanbul: Alan Yayıncılık.
Esin, E. (1972). Türk Tarih Kongresi Bildirileri, ss:313-358. Ankara.
Fıske, J. (1996). İletişim Çalışmalarına Giriş. Çev.Süleyman İrvan Ankara: Ark.
Floch, J-M., (1990). Sémiotique, Marketing et Communication, Paris: PUF.
Greımas A. J. ve Courtés J., (1979). Sémiotique, dictionnaire raisonné de la théorie du langage, cilt: 2, Paris: Hachette.
Guıraud, P., (1994). Göstergebilim, Çev. Mehmet Yalçın, Ankara: İmge Kitabevi.
Günay, V. D., (2002). Göstergebilim Yazıları, İstanbul: Multilingual.
Günay, V. D., (2008 ). Görsel Okuryazarlık ve İmgenin Anlamlandırılması SDÜ Arte Güzel Sanatlar Fakültesi Sanat Dergisi.
İnal, A. (2003). Roland Barthes: Bir Avant-Garde Yazarı. İletişim Araştırmaları Dergisi. İstanbul. Joly, M., (2008). Limage et les signes, Nathan: Paris.
Kıran, Z. & Kıran, A., (2006). Dilbilime Giriş, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Merleau-Ponty, M., (2005). Algılanan Dünya, Çev. Ömer Aygün, İstanbul:Metis. Mesara, G. (2005). Divriği Ulucamii ve Şifahanesi Tezyinatı. İstanbul.
Öztokat, N., (2008). Görsellik, Retorik, Göstergebilim . Dipnot, Sayı:3, ss:30-37.
Öztokat, N., (1999). Görsel Nesnelerin Çözümlemesinde Göstergebilimsel Yöntem . Simurg: Dilbilim Araştırmaları Dergisi. Ss: 135-141.
Rıfat, M. (1990). Dilbilim ve Göstergebilimin Çağdaş Kuramları. İstanbul: Düzlem Yayınları.
Sönmez, Ö. (2012). Soyutlamacı resmin okunmasına göstergebilimsel bir yaklaşım. Süleyman Demirel Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Dergisi. ss:1-21