BİR ESERİN MİMARİSİNİ GÖSTERGEBİLİMSEL BİR YAKLAŞIMLA

Günlük yaşam içerisinde yaşamakta olduğumuz yapı ve bina ile kendi kimliğimiz hakkında çok farkında olmadan bilgiler veririz. Bu bilgi aktarma süreci kuşkusuz iletişimin bir parçasıdır. Kimliğimiz hakkında bilgi verilirken aslında tarihi ve kültürel kimliğimiz hakkında geçmişimizle ilgili de ipuçları verilir. İletişimin gerçekleşebilmesinin koşullarından biri de anlamın oluşturulmasıdır. Anlamın oluşturulması sürecine kültürlerarası iletişim boyutundan bakıldığında toplumsal değerler önemli bir yer tutmaktadır. Buna göre toplumsal değerlerin en önemli göstergelerinden biri olan yaşam alanlarıdır ve oynadığı rol yadsınamaz. Bu yapılar kültürel kimlikler hakkında fikir verirken toplumsal rollerini de yansıtan önemli göstergelerden biri olurlar. Mimari unsurları Umberto Eco'dan hareketle, göstergelerin özelliklerini ortaya çıkararak neyi ve nasıl yansıttıklarını göstergebilimsel yöntem ile çözümlemek olanaklıdır. Tarihi yüzyıllar öncesine kadar giden Divriği Ulucamii ve Darüşşifası mimari bir yapı olarak görsel özellikleri birer gösterge olarak ele alınmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Göstergebilim, anlamlandırma, düzanlam, yananlam, Divriği Ulucamii ve Darüşşifası

-

We give a great deal of information about our identity without being aware of it by the structure and the building we live in our daily lives. This imparting process is undoubtedly a part of communication. As well as the information about our identity, clues about our historical and cultural identity and our background are also given. One of the conditions for communication to take place is constructing the meaning. Social values have an important place when constructing the meaning is considered from the perspective of intercultural communication. According to this, one of the most important indicators of social values is the living spaces and their role cannot be denied. These structures be an important indicator of social roles while giving information about cultural identities. With reference to Umberto Eco, it is possible to analyze architectural elements by semiology and reveal the features of these indicators; what and how they reflect. The visual features of Divriği Great Mosque and Hospital, the history of which goes back centuries earlier, are taken as an indicator.

Keywords:

Semiology, interpretation, denotation, connotation, Divriği Great Mosque and Hospital,

PDF

___

Barthes, R. (1993). Göstergebilimsel Serüven. Çev: Mehmet-Sema Rifat. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Berger, J., (2008). Görme Biçimleri, Çev. Yurdanur Salman, İstanbul: Metis.
Bertrand, D., (2000). Précise de Sémiotique littéraire, Paris: Nathan.
Courtes, J., (1994). Du lisible au visible, Bruxelles: De Boeck Université.
Doğan Topçu, A.. (2005). Kayseri’yi Okumak: Göstergebilimsel Yaklaşımla Bir Şehrin Analizi. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 18 yıl. 2005/1. ss:237-246.
Eco, U. (1987). “İşlev ve Gösterge Göstergebilim Açısından Mimari” Göstergebilime Giriş içinde. Çev.Fatma Erkman. İstanbul: Alan Yayıncılık.
Eco, U., (1992). Açık Yapıt, Çev. Yakup Şahan, İstanbul: Kabalcı Yayınları.
Erkman, F.(1987). Göstergebilime Giriş. İstanbul: Alan Yayıncılık.
Esin, E. (1972). Türk Tarih Kongresi Bildirileri, ss:313-358. Ankara.
Fıske, J. (1996). İletişim Çalışmalarına Giriş. Çev.Süleyman İrvan Ankara: Ark.
Floch, J-M., (1990). Sémiotique, Marketing et Communication, Paris: PUF.
Greımas A. J. ve Courtés J., (1979). Sémiotique, dictionnaire raisonné de la théorie du langage, cilt: 2, Paris: Hachette.
Guıraud, P., (1994). Göstergebilim, Çev. Mehmet Yalçın, Ankara: İmge Kitabevi.
Günay, V. D., (2002). Göstergebilim Yazıları, İstanbul: Multilingual.
Günay, V. D., (2008). “Görsel Okuryazarlık ve İmgenin Anlamlandırılması” SDÜ Arte – Güzel Sanatlar Fakültesi Sanat Dergisi.
İnal, A. (2003). Roland Barthes: Bir Avant-Garde Yazarı. İletişim Araştırmaları Dergisi. İstanbul. Joly, M., (2008). L’image et les signes, Nathan: Paris.
Kıran, Z. & Kıran, A., (2006). Dilbilime Giriş, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Merleau-Ponty, M., (2005). Algılanan Dünya, Çev. Ömer Aygün, İstanbul:Metis.
Mesara, G. (2005). Divriği Ulucamii ve Şifahanesi Tezyinatı. İstanbul.
Öztokat, N., (2008). Görsellik, Retorik, Göstergebilim. Dipnot, Sayı:3, ss:30-37.
Öztokat, N., (1999). Görsel Nesnelerin Çözümlemesinde Göstergebilimsel Yöntem. Simurg: Dilbilim Araştırmaları Dergisi. ss: 135-141.
Rıfat, M. (1990). Dilbilim ve Göstergebilimin Çağdaş Kuramları. İstanbul: Düzlem Yayınları. Sönmez, Ö. (2012). Soyutlamacı resmin okunmasına göstergebilimsel bir yaklaşım. Süleyman Demirel Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi Dergisi. ss:1-21.