AVÂMİL'E YAPILAN ŞERHLER BAĞLAMINDA İBRAHİM EL- KÛRÂNÎ'NİN AVÂMİL TEKMİLESİ

Abdülkâhir el-Cürcânî ile Birgivî Mehmed Efendi'nin el-'Avâmil adlı eserleri, Arap dilinde önem atfedilen iki önemli çalışmadır. Bu eserler, Arap nahvinin temel kaidelerini özet bir şekilde ele almaktadırlar. Eskiden olduğu gibi günümüzde de önemini muhafaza eden bu eserlere, birçok tekmile ve şerh yapılmıştır. Bu tekmilelerden biri de İbrahim elKûrânî'nin Tekmiletü'l-'Avâmili'l-Cürcâniyye adlı eseridir. Ayet, hadis, mesel... gibi şevâhidle zengin bir muhtevaya sahip olan bu çalışma, birçok açıdan Avamil'in diğer tekmile ve şerhlerinden ayrılmaktadır

BRAHIM AL-KURANI'S TAKMILAH IN THE CONTEXT OF EXPLANATION TO THE AVAMIL

Abdulqaher al-Jurjani and Birgivî Mehmed Efendi's work with the name al-Avamil is two of works which have been attached importance in Arabian language. This works includes the basic regulations of Arabian syntax in a nutshell way. Many completions and explanations have been provided on the books which has protected its importance from old days up to the day. One of those completions is the work belonging to Ibrahim al-Kurani with the name Tekmiletu'l-'Avamili'l-Jurjaniyyah. This work which has got a rich content with evidences such as verse, hadith and simitilude differs from other completions and explanations belonging to Avâmil in a lot of way

PDF

___

Kur'an-ı Kerim.
ARSLAN, Ahmet Turan, Arap Gramerinde İki "Avâmil" Risalesi ve Bunların Mukayesesi,
İLAM Araştırma Dergisi, c.I, sy. 2 (Temmuz-Aralık 1996).
AYDIN, Tahirhan, Arap Dilinin Günümüz Meseleleri, İlâhiyat Yayınları, Ankara 2013.
AYYÂŞİ, Ebû Sâlim Abdullah b. Muhammed, er-Rihletü'l-Ayyâşiyye, Dâru's-Suveydî, Abu Dabi 2006.
BAĞDATLI İsmail Paşa, Hediyyetü'l-Arifîn Esmâü'l-muellifîn ve Âsârü'l-Musannifîn, (Hazırlayan: Kilisli Rifat Bilge, İbnülemin Mahmud Kemal İnal), Milli Eğitim Basımevi, İstanbul 1951.
-----------------, Îdâh'ül-Meknûn, Maarif Vekâleti (1. Baskı), İstanbul 1947.
BAKIRCI, Selami-Demirayak, Arap Dili Grameri Tarihi, Atatürk Üniversitesi Yay. Erzurum 2001.
BROCKELMANN, Carl, Geschichte der Arabischen Litteratur (GAL), (Leiden: Brill, 1943).
BURSALI Mehmed Tahir, Osmanlı Müellifleri I-III, Matbaa-i Amire, İstanbul 1915.
CEBERTÎ, Abdurrahman b. Hasan, 'Acâib'ül-Âsar fi't-terâcîm ve'l-Ahbâr, Matbatu Dâri'l-Kütübi'l-Mısriyye, I, 125, Kâhire 1997.
CİCİ, Recep, "Kûrânî", TDV İslâm Ansiklopedisi (DİA), XXVI, 426, İstanbul 2002.
CÜRCÂNÎ, Abdülkâhir, Delâilu'l-İ'câz, (Tahkik: M. Muhammed Şakir), Mektebetü'l- Hancî, Kahire 1984.
CÜRCÂNÎ, Ali b. Muhammed b. Ali es-Seyyid eş-Şerîf, et-Tarîfât, (Tahkik: İbrahim Enbârî), Dâru'l-Kitâbi'l-Arabî, Beyrut 1405.
CÜRCÂVÎ, Halid el-Ezherî, el-'Avâmilü'l-mie en-Nahviyye fî Üsûl-i İlmi'l-Arabiyye, (Tahkik: el-Bedrâvî Zehrân ), Dâru'l-Mearif, Kahire 1988.
ÇETKİN, Muhammed, Bedruddin el-Ayni ve Resa'ilu'l-fi'e fî şerhi'l-Avamili'l-mi'esi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum 2007, "Basılmamış Yüksek Lisans Tezi".
----------, Muhammed, Bedruddîn el-'Aynî Ve "Resâ'ilu'l-Fi'e fî Şerhi'l-'Avâmili'l-Mi'e" İsimli Eserinin Değerlendirmesi, BEU. SBE. Derg. Cilt:4 Sayı:1 Haziran 2015.
DURMUŞ, İsmail,"el-'Avâmilü'l-mie",TDV İslâm Ansiklopedisi (DİA), İstanbul 1994, IV,
------------, İsmail, "Nahiv",TDV İslâm Ansiklopedisi (DİA), İstanbul 2006, XXXII, 300
FURAT, Ahmet Suphi, Arap Edebiyatı Tarihi, İstanbul Üniversitesi Yayınları, İstanbul
GEMİ, Ahmet, "el-Mevsılî'nin el-İhtiyârAdlı Fıkıh Kitabında Geçen Şevâhid Beyitlerin Çözümlenmesi", Artuklu Akademi Dergisi, 2015/2 (1), ss. 61.
----------------, İbrahim Kûrânî'nin "İnbâhü'l-Enbâh 'alâ Tahkîki İ'râbi Lâ İlâhe İllallah" Adlı Eserinin Tahkîki, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum 2013. "Basılmamış Doktora Tezi".
SİNGH, N. K.,Global Encyclopaedia of İslamic Mystics and Mysticizm, Editor: N. K. Singh, New Delhi 2009, I, 216-217.
HACIMÜFTÜOĞLU, Nasrullah, "Abdülkâhir el-Cürcânî", TDV İslâm Ansiklopedisi (DİA), I, 247-248, İstanbul 1988.
HAMEVÎ, Yâkut, Mu'cemu'l-Büldân, Dâru's-sâdir, Beyrût 1977.
HAMEVÎ, Mustafa b. Fethillah, Fevâidü'l-İrtihâl ve Netâicü's-Sefer, Dâru'n-Nevâdir, Kuveyt 2011.
HAZER, Dursun, Osmanlı Medreselerinde Arapça Öğretimi ve Okutulan Ders Kitapları, Gazi Üniversitesi Çorum İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2002/I, ss. 274-293.
İBN CİNNÎ, Ebu'l-Feth Osman, el-Hasâis, (Tahkik: M. Ali en-Neccâr), Alemu'l-Kutub, Beyrut
İFRÂNÎ, Muhammed b. el-Hacc es-Sağir, Safvetü men inteşer min ahbâr-i sulehâi'l- karni'l-hâdî 'aşer, Dârü'l-beydâ, Mağrib 2004.
KÂDİRÎ, Muhammed Tayyib, el-Neşrü'l-mesânî li ehli'l-karni'l-hâdî 'aşere ve's-sânî, Beyrut 1996.
KÂDİRÎ, Muhammed b. et-Tayyib, İltikâtü'd-dürer ve mustefâdü'l-mevâiz ve'l-'iber min ahbâri ve a'yâni'l-mieti'l-hadiyeti ve's-sâniyyeti 'aşer, Mağrib 1983.
KAPLAN, İlyas, Şürûhü'l-'Avâmil, Dâru'l-Kutubi'l-İlmiyye, Lübnan 2010.
KEHHÂLE, Ömer Rıza, Mu'cemü'l-Müellifîn, Muessetü'r-Risâle, Beyrut 1993.
KUFRALI, Kasım, "Birgivî", İA, II, 634, İstanbul 1979.
KÛRÂNÎ, İbrahim, Tekmiletü'l-'Avâmili'l-Cürcâniyye, Atıf Efendi Kütüphanesi, No:
LOCKETT, Abraham, The Miut Amil and Shurhoo Miut Amil, Hindoostanee Press, Calkutta 1814.
MACKENZİE, J. L. (2016, August). A first history of Functional Grammar. In History of Linguistics 2014: Selected papers from the 13th International Conference on the History of the Language Sciences (ICHoLS XIII), Vila Real, Portugal, 25-29 August 2014 (Vol. , p. 233). John Benjamins Publishing Company, Vila Real 2014.
MEDHALÎ, Ebû Muhammed Rebi' b. Hâdî Umeyr, Tezkîrü'n-nâbihîn, Baskı yeri ve tarihi yok.
MÛRÂDÎ, Muhammed Halil b. Ali, Silkü'd-dürer fî a'yâni'l-karni's-sâni 'aşer, Dâru İbn Hazm, I, 5-6, Beyrût 1988.
MÜDERRİS, Abdulkerim Muhammed, 'Ulemâunâ fî hizmeti'l-'ilm ve'd-dîn, Dâru'l- hürriyyeh, Bağdat 1983.
MÜSLİM, Sahih-i Müslim, Beyt Efkâri'd-Devliyye, Suudi Arabistan 1998.
ÖĞMÜŞ, Harun, Kur'an Yorumunda Şiirin Yeri, İSAM Yay. İstanbul 2010.
RÛHÂNÎ, Baba Mardukh The Kurdish Notables, Soroush Press, III cilt, Tahran 2003.
SEVDİ, Ali, "Arap Gramerinde Avamil Geleneği", Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Temel İslâm Bilimleri Anabilim Dalı, Arap Dili ve Belagatı Bilim Dalı, Van 2015. "Basılmamış Yüksek Lisans Tezi".
ŞEVKÂNÎ, Muhammed b. Ali, el-Bedrü't-talî', Dâru'l-Kütübi'l-ilmiyye, Beyrût 1998.
TEHÂNEVÎ, Muhammed Ali, Keşşâfu İstilâhât'il-Fünûn, Mektebetu Lübnan, Beyrut
TİLLOVÎ, Muhammed Said Necmuddin Molla Ali el-Furkânî, 'Avâmilü'l-Furkânî li hedmi Saytarati'l-'Elmânî, Dârü Zemzem, İstanbul 2013.
TOPUZOĞLU, Tevfik Rüştü, "Haşiye", TDV İslâm Ansiklopedisi (DİA), XVI, 419-422, İstanbul 1997.
TÛNİKÎ, Mahmud Hasan, Mu'cemu'l-Musannifîn, Matbaatü Vezanko, III, 104-107, Beyrut 1344.
YILMAZ, Ömer, İbrahim Kûrânî: Hayatı, Eserleri ve Tasavvufi Anlayışı, İnsan Yay. İstanbul 2005.
YÜKSEL, Emrullah, "Birgivî", TDV İslâm Ansiklopedisi (DİA), VI, 191, İstanbul 1992.
ZİRİKLÎ, Hayreddin, el-A'lâm, Dâru'l-'ilm li'l-melâyîn, (15. Baskı), I, 35, Beyrût 2002.