Alp ERGÖR, Dilek ÇIMRIN, NURAN ESEN, Filiz KURALAY, Aydan ÖZKÜTÜK, ÇİĞDEM ERESEN YAZICIOĞLU, Nergis MURAT, Hakan ABACIOĞLU

Laboratuvarda biyogüvenlik çalışmaları ve Dokuz Eylül Üniversitesi deneyimi

Biyokimya, mikrobiyoloji ve hematoloji laboratuvarlarında, sağlık açısından riskli örneklerle çalışıldığı için Dokuz Eylül Üniversitesi Araştırma ve Uygulama Hastanesi (DEÜH) Merkez Laboratuvannda (ML) farklı disiplinlerdeki üyelerden "Biyogüvenlik Kurulu" (BGK) oluşturulmuştur. BGK'nın amacı; ML'da biyolojik riskler yönünden güvenli çalışma ortamının sağlanması ile bu kültürün geliştirilmesi ve çalışan sağlığının korunması olarak belirlenmiştir. Bu amaç doğrultusunda, durum saptama, değerlendirme, girişim, izlem ve yeniden değerlendirme basamaklarından oluşan bir stratejik planlama yapılmış; beklentiler belirlenmiş ve ardından çalışma ortamı ve koşullan ile ilgili riskler saptanarak bunların ortadan kaldırılmasına yönelik programların geliştirilmesi hedeflemiştir. Bu amaçla Ağustos - Eylül 2001 tarihleri arasında, çalışanların sosyo-demografik özellikleri ve beklentilerini belirlemeye yönelik 13 soruluk bir anket uygulan-mıştır. Anket çalışmasına hekimler, hemşireler, diğer sağlık profesyonelleri (üniversite mezunu diğer sağlık çalışanları), yardımcı sağlık personeli (teknisyen, teknikerler) ve diğer sağlık personeli (idari personel, temizlik görevlileri gibi) olmak üzere beş ana grupta toplanan (ILO sınıflaması) 124 laboratuvar çalışanı katilmıştir. Değerlendirmeler SPSS 10.0 paket programında gerçekleştirilmiştir. Çalışma ortamı açısından değerlendirildiğinde, ilk dört grupta yer alan sağlık çalışanları • "diğer sağlık personeline" göre daha fazla sorun yaşadıklarını belirtmektedir (p

Anahtar Kelimeler:

Laboratuvarlar, hastane, Laboratuvar enfeksiyonu, Mesleki sağlık, Güvenlik, Güvenlik yönetimi, Tıbbi personel

Biosafety activities in the laboratory, the experience of the Dokuz Eylül University

In spite of the fact that health workers of biochemistry, microbiology, and haematology laboratories are exposed to a variety of potential occupational health risks, "Biosafety Committee" (BSC) has been formed at the Central Laboratory (CL) of Dokuz Eylül University Research and.Application Hospital. This committee consists of members from different disciplines. The aim of BSC was determined as, safe working conditions by managing biological hazards, continuity and development of this process, and the health care facilities of laboratory workers. To achieve this goal, a strategic planning consisting of case determination, evaluation, enterprising, observation and re-evaluation was done. After the expectations were found out, the risks of working conditions were determined and the development of new programmes against to these risks has been goaled. From August to September 2001, a questionnaire, which consisted of 13 questions that aimed to determine both sociodemographic aspects and expectations, was applied to laboratory workers. One hundred and twenty four laboratory workers, classified into 5 groups according to the classification of International Labor Organisation (ILO), were participated in this study. They were medical doctors, nurses, other health professionals (university educated other health workers), associate health personnel (technicians), and other health personnel (administrative and cleaner personnel). All data was evaluated by the SPSS 10.0 package programme. Health workers, who classified in the first four classes of ILO, have stated more complaints than other health workers (p<0.0002), when the working conditions were evaluated. Educational study, which BSC had determined as one of the priorities, was also in line with the worker's expectations. The evaluation of questionnaire exposed some risks such as ergonomic problems, which could be solved by rather cheaper, more rapid and easier methods. As the second step of risk assessment programme, case determination study has been completed and in the light of informed problems, evaluation criteria were reviewed. The results of both studies have given important data for the target and contents of Biosafety Education and Practice Programme for CL workers.

Keywords:

Laboratories, Hospital, Laboratory Infection, Occupational Health, Safety, Safety Management, Medical Staff,

___

1. Sewell DL. Laboratory-associated infections and bio-safety. Clinical Microbiology Reviews 1995;8:389-405.
2. Occupational exposure to hazardous chemicals in the laboratory: Occupational Safety and Health Administration (OSHA). Document 29 CFR, Part 1910. Federal Register, 1991;55: 3300-3335.
3. Doblhoff-Dier O, Collins CH. Biosafety: future priorities for research in health care. J of Biotechnology 2001;85:227-239.
4. Nulens E, Voss A. Laboratory diagnosis and biosafety issues of biological warfare agents. Clin Microbiol Infect 2002;8:455-466.
5. World Health Organization. Guidelines for the safe transport of infectious substances and diagnostic specimens. WHO/EMC/97.3,1998.
6. Ergör A, Kıran S, Demiral Y et al. Sağlık İşkolunda Çalışan Sağlığı ile İlgili Bir Kurumsal Yapılanma Önerisi. Sağlık Çalışanlarının Sağlığı 1. Ulusal Kongresi Özet Kitabı, Ankara, Genel-İş Matbaası, 1999;204.
7. Uysal Ü, Ellidokuz H, Uçan ES. Dokuz Eylül Üniversitesi Uygulama ve Araştırma Hastanesi Çalışanlarında Kesici ve Delici Cisim Yaralanma Sıklığı. Kocatepe Tıp Dergisi, 2002;3:43-49.
8. Peichl P. Health, safety and environmental protection in a biological research laboratory. Int Arch Occup Environ Health 2000;73:8-13.
9. International Standart of Industrial Classification. Revision 3.1, International Labour Organization, Genava, 2001.
10. Toomingas A, Hasselhorn HM. Impact of occupational health hazards in health care work. In: Hasselhorn HM, Toomingas A, Lagerström M (eds). Occupational health for health care workers. Amsterdam: Elsevier Publishing; 1999;6-15.
11. Guidelines for Employee Health Services in Health Care Facilities, V.1.0. American College of Occupational and Environmental Medicine (ACOEM), 2000. First published on the World Wide Web in September 1997. Version 3.92 approved by ACOEM November 2000. Available from :URL http://www.occenvmed.net/ehsg/
12. Occupational Health Services Recommendation, R171, International Labour Organization, Geneva, 1985.
13. Occupational Health Services Convention, CI61, International Labour Organization, Geneva, 1985.
14. Demiral Y, Ergör A, Şemin S. Küreselleşme ve Sağlık İşkolunda Yeni Çalışma Yaşamı Sorunları. Toplum ve Hekim 1999;14:415-419.
15. Symington IS, Management of needlestick injuries. In: Hasselhorn HM, Toomingas A, Lagerström M (eds). Occupational health for health care workers. Amsterdam: Elsevier Publishing; 1999. p38-43.