Sermin ÖZTEKİN, Şule KALKAN, Ömür MAVİOĞLU, Tuğba ELMAS, Zahide ELAR, HÜLYA GÜVEN

Sigara kullananlarda cinsiyet ve menapozun serum lidokain düzeyleri üzerine etkileri

Amaç: Sitokrom P45Q enzim aktivitesinin cinsiyet farkı ve hormonal faktörlerle değişebildiği bilinmektedir. Bu nedenle karaciğerde sitokrom P450 enzimlerinden CYP3A4 ve CYP1A2 tarafından metabolize edilen ve genel anestezi sırasında ortaya çıkabilecek sempatomimetik komplikasyonları önlemek amacıyla kullanılan lidokainin de bu faktörlerden etkilenmesi söz konusu olabilir. Bir çok ilacın metabolizmasından sorumlu olan bu izoenzimlerden CYP1A2, kronik sigara kullanımı ile indüklendiği, CYP3A4 izoenzim aktivitesinin ise seks hormonlarından etkilendiği bilinmektedir. Bu nedenle bu izoenzimlerin aktivitesindeki herhangi bir değişiklik bu izoenzimlerle yıkılan ilaçların metabolizmalarını da değiştirebilmektedir. Araştırmamızda kronik sigara kullanım öyküsü olan hastalarda genel anestezi indüksiyonunda uygulanan lidokain serum düzeyi değerlerinin, kadın-erkek ve menapoz öncesi-sonrası duruma göre karşılaştırılması amaçlanmıştır. Gereç ve yöntem: Araştırmaya, sırasıyla yaş ortalaması (44,3+4,5, 32,0+2,5 ve 50,0±2,3 yıl) olan altı erkek hasta, alti premenapozal kadın hasta ve alti postme-napozal kadın hasta katıldı. Hastalara genel anestezi indüksiyonundan önce 1mg/kg i.v. lidokain uygulandıktan sonra 1, 5, 10, 20, 40 ve 60. dakikalarda 1 ml venöz kan örnekleri alınarak serum lidokain düzeyi ölçümü yapıldı. Bulgular: Elde ettiğimiz bulgulara göre, ölçülen zamanlarda serum lidokain konsantrasyonlarında da gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık gözlenmedi. Yine eğri altında kalan alan [EAA (0-60) $mu$g/ml/dak] ve terminal eliminasyon yarılanma ömründe (t 1/2) gruplar arasında anlamlı fark izlenmedi (p>0,05). Sonuç: Sonuç olarak kronik sigara içicilerinde serum lidokain düzeylerinin cinsiyet farkından ve kadınlarda menapoz faktörlerinden etkilenmediği düşünüldü.

Anahtar Kelimeler:

Sigara içme, Cinsiyet faktörleri, Lidokain, Anestezi, genel, Sitokrom P-450 CYP1A2, Sitokrom P-450 enzim sistemi, Menopoz

The effects of gender and menopause on serum lidocaine levels in smokers

Objective: It is known that the activity of the human cytochrome P450 is affected by gender or menopausal status. Thus it is possible that lidocaine which is metabolized by cytochrome CYP3A4 and CYP1A2 can also be affected from this factors. Gender differences is more pronounced with CYP3A4 whereas CYP1A2 is induced by chronic smoking mainly. Therefore any changes of the activity of these izoenymes may comprimise the therapeutic effect of the drugs metabolised by these isoezymes.This study was designed to determine the effects of gender and menopause factor onserum lidocaine levels in chronic smokers under the general anesthesia.Materials and method: Six men, six premenopausal women and six postmenopausal women aged respectively (44.3 ± 4.5, 32.0 ± 2.5 and, 50.0 ± 2.3 years) received i.v.lidocaine (lmg/kg) before induction of general anesthesia. Serum lidocaine concentration were measured using the enzyme multiplied immunoassay technique (EMIT®) at 1, 5, 10, 20, 40 and 60 minutes. Results: There were no significant difference in the measured levels of serum lidocaine at any time point between the groups. Similarly, there were no significant changes regarding to the area under the curve [AUC (0-60) |Llg/ml/min] and terminal elimination half-life (t V2) of lidocaine between the groups (p>0.05). Conclusion: In conclusion, these results suggest that gender and menopause had no effect on serum lidocaine levels in chronic smokers.

Keywords:

Smoking, Sex Factors, Lidocaine, Anesthesia, General, Cytochrome P-450 CYP1A2, Cytochrome P-450 Enzyme System, Menopause,

___

1. Yukioka H, Hayashi M, Terai T et al. Intravenous lidocaine as a suppressant of coughing during tracheal intubation in elderly patients. Anesth Analg 1993;77: 309-312.
2. Hamaya Y, Dohi S. Differences in cardiovascular response to airway stimulation at different sites and blockade of the response by lidocaine. Anesthesiology 2000;93:95-103.
3. WangJS, Backman JT, Tavitsainen P et al. Involvement of CYP1A2 and CYP3A4 in lidocaine N-deethylation and 3-hydroxylation in humans. Drug Metab Dispos 2000; 28:959-965.
4. Tanaka E. Gender-related differences in pharmacokinetics and their clinical significance. J Clin Pharmacol Ther 1999;24:339-346.
5. Meibohm B, Beierle I, Derendorf H. How important are gender differences in pharmacokinetics. Clin Phar-macokinet 2002;41:329-342.
6. Zevin S, Benowitz NL. Drug interactions with tobacco smoking. Clin Pharmacokinet 1999;36:425-438.
7. Huet PM, Lerorier J. Effects of smoking and chronic hepatitis B on lidocaine and indocyanine green kinetics. Clin Pharmacol Ther 1980;28:208-215.
8. Elmas T, Mavioğlu Ö, Öztekin S et al. Int The effect of propofol (anesthetic and inhibitor of CYP3A4 on serum lidocaine concentrations in smokers in smokers and chronic alcohol consumers. (Letter) J Clin Pharm Ther 2003;41:182-184.
9. Chang GW, Kam CA. The physiological and pharmacological roles of cytochrome P450 isoenzymes. Anesthesia 1999: 42-50.
10. Hunt CM, Westerkam WR, Stave GM. Effects of age and gender on the activity of human hepatic CYP3A. Biochem Pharmacol 1992;44:275-283.
11. Kashuba ADM, Bertino JS, Rocci ML et al. Quantification of 3-month intraindividual variability and the influence of sex and menstruel cycle phase on CYP3A activity as measured by phenotyping with intravenous midazolam. Clin Pharmacol Ther 1998; 64:269-277.
12. Relling MV, Lin JS, Ayers GD et al. Racial and gender differences in N-acetyltransferase, xanthine oxidase, and CYP1A2 activities. Clin Pharmacol Ther 1992;52:643-658.
13. Lane HY, Chang YC, Chang WH et al. Effects of gender and age on plasma levels of clozapine and its metabolites: analyzed by critical statistics. J Clin Psychiatry 1999;60:36-40.
14. Yun CH, Wood AJ, Guengerich FP. Identification of the pharmacogenetic determinants of alfentanil metabolism: cytochrome p-450 3A4. An explanation of the variable elimination clearance. Anesthesiology 1992; 77:467-474.
15. Gustavson LE, Legler UF, Benet LZ. Impairment of prednisolone disposition in women taking oral contra-septives or conjugated estrogens. J Clin Endocrinol Metab 1986;62: 234-316.
16. Harris RZ, Tsunoda SM, Mroczkowski P et al. The effects of menopause and hormone replacement therapies on prednisolone and erythromycine pharmacokinetics. Clin Pharmacol Ther 1996; 59:429-434.