19538

KAMU HARCAMALARINDA ETKİNLİK VE PARLAMENTER DENETİM

Kamusal ihtiyaçların en az maliyet ve en yüksek çıktıyla gerçekleştirilmesi hedefi, kamu harcamalarında etkinlik arayışlarını beraberinde getirmiş; bu çerçevede, kamu malî yönetiminde köklü değişiklikler yapan Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu ve Sayıştay Kanunu yürürlüğe girmiştir. Yapılan yasal düzenlemeler, kamu kaynaklarının ekonomik, verimli ve etkin kullanımının sağlanması amacıyla denetim kavramına da farklı boyutlar getirmiştir. Bu çalışmada, halkın temsilcilerinden oluşan ve halk adına bütçe hakkını kullanan Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin kamu harcamalarını denetleme yetkisi ve günümüzde bu yetkinin işlevselliği incelenmiştir.

THE EFFICIENCY OF PUBLIC EXPENDITURES AND PARLIAMENTARY CONTROL

The target of satisfying public demands with the minimum cost and the maximum output is accompanied with the way of searching efficiency of the public expenditures and within this framework The Code Of Public Financial Audit and Control and The Law of The Court of Accounts that make fundamental changes in the financial management have came into effect. These legal regulations have brought a different dimension to the concept of auditing in order to provide economic, efficient and productive usage of public sources. In this article, the authority of auditing public expenditures of The Grand National Assembly of Turkey which is composed of public representatives and has the right of budget on behalf of the public and the functionality of this authority is examined.

PDF

___

Akyel, Recai: "Sayıştay Raporlarının Kamu Mali Yönetimine Katkısı", (Amme İdaresi Dergisi, Cilt: 49, Sayı: 1, Mart 2016, s. 119-145).
Akyel, Recai/Köse, H. Ömer: "Kamu Yönetiminde Etkinlik Arayışı: Etkin Kamu Yönetimi İçin Etkin Denetimin Gerekliliği", (Türk İdare Dergisi, Sayı: 466 Mart, 2010, s. 9-45).
Altıntaş, Abdullah/Türkyener, C. Mustafa: Kamu Yönetiminde Dönüşüm ve Sayıştay Mali Denetimi, (Ankara Yayınevi), Ankara 2012.
Altuğ, Figen: Mali Denetim, (Ezgi Kitabevi Yayınları), Bursa 2000. (Malî Denetim).
Altuğ, Figen: "Türkiye'de Sayıştay ve Performans Denetimi", (Kamu Bütçesinde Yeni Yaklaşımlar, Seçkin Yayınları, Ankara 2013, s. 285- 298). (Türkiye'de Sayıştay).
Avci, Mehmet Alpertunga: Çağdaş Yüksek Denetim ve Etkin Türk Sayıştayı, (Yetkin Yayınları), Ankara 2014.
Bağlı, Mehmet Selim: "TBMM'nin Bütçe Sonuçlarını Denetleme Süreci", (Yasama Dergisi, Sayı 16 Eylül-Ekim-Kasım Aralık, 2010, s. 103-143), (Bütçe Sonuçları)
Bağlı, Mehmet Selim: "Teorik ve Tarihsel Açıdan Bütçe Hakkı", (Yasama Dergisi, Sayı 20 Ocak-Şubat-Mart-Nisan, 2012, s. 39-77), (Bütçe Hakkı).
Bağlı, Mehmet Selim: "Parlamentoların Bütçe Sürecindeki Rolünü Değiştiren Dinamikler", (Maliye Dergisi, Sayı: 163 Temmuz-Aralık, 2012, s. 505-538), (Dinamikler).
Baş, Hasan: Kamu Mali Yönetiminde Etkinlik Arayışları Çerçevesinde Mali Yönetim ve Sayıştay, (Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul 2015).
Cilavdaroğlu, A. Ahmet/Ekici, Birol: "Türkiye Büyük Millet Meclisinin Bütçe Hakkını Kullanabilme Kapasitesi", (Amme İdaresi Dergisi, Cilt: 46, Sayı: 3 Eylül, 2013, s. 59-88).
Çağan, Nami: "Anayasa Çerçevesinde Kamu Maliyesinin Parlamenter Kontrolü", (Anayasa Yargısı, Cilt: 2, Anayasa Mahkemesi Yayını, Ankara 1986, s. 199-224), (Parlamenter Kontrol).
Çağan, Nami, "Modern Bütçe Sürecinde Parlamento'nun Rolü", (Bütçe Sürecinde Parlamentonun Değişen Rolü, Uluslararası Sempozyum, Afyonkarahisar 8-9 Ekim 2008, s. 183-192), (Bütçe Süreci).
Demirel, Demokaan: "Küresel Eksende Devletin Yeni Kimliği: Etkin Devlet", (Sayıştay Dergisi, Sayı: 60, 2006, s. 105-128).
Devlet Planlama Teşkilatı: "Kamu Mali Yönetiminin Yeniden Yapılandırılması ve Mali Saydamlık Özel İhtisas Komisyonu Raporu", Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Plânı, Ankara 2000. http://www.sp.gov.tr/upload/xSpKutuphane/files/S1oOm+oik535.pdf (Erişim Tarihi: 20.04.2016).
Edizdoğan, Nihat: Kamu Bütçesi, 7. Baskı, (Ekin Yayınevi), Bursa 2008. Efe, Şeref: "Sayıştay'ın Hazine Üzerindeki Denetimi ve Meclis Raporları", (Sayıştay Dergisi, Sayı: 40, 2001, s. 1-12).
EIP: "Supreme Audit Institutions and Stakeholder Engagement Practices, Effective Institutions Platform", 2014. http://www.effectiveinstitutions. org/documentupload/Stock%20take%20report%20on%20SAIs%20and %20citizen%20engagement.pdf (Erişim Tarihi: 10.05.2016).
Erdoğan, Mustafa: Anayasa ve Özgürlük, (Yetkin Yayınları), Ankara 2002, (Anayasa ve Özgürlük).
Erdoğan, Mustafa: Anayasa Hukuku, 7. Bası, (Orion Yayınları), Ankara 2011, (Anayasa Hukuku).
Erdoğan, Mustafa: Anayasal Demokrasi, 11. Bası, (Siyasal Kitabevi), Ankara 2014, (Anayasal Demokrasi).
Falay, Nihat: "Denetim, Verimlilik/Etkinlik/Tutumluluk (VET) ve Sayıştay", (Sayıştay Dergisi, Sayı: 25 (Özel Sayı) Nisan-Haziran, 1997, s. 18-30).
Gönenç, Levent: Siyasi İktidarın Denetlenmesi-Dengelenmesi ve Yargı, 2. Bası, (Adalet Yayınevi), Ankara 2015.
Gözler, Kemal: "İngiltere'de Parlamento Neden ve Nasıl Ortaya Çıktı?", (Prof. Dr. Mualla Öncel'e Armağan, Cilt: I, Ankara Üniversitesi Yayınları, Ankara 2009, s. 365-374).
Güneş, Gülsen: "Hukuksal Teknik Açıdan Bütçede Önceden İzin İlkesinin Vergi Gelirleri Yönüyle İşlevini Kısmen Yitirmesinin Bütçe Hakkı Açısından İncelenmesi", (Anayasal Mali Düzen, (XIII. Türkiye Maliye Sempozyumu, 14-16 Mayıs 1998), Marmara Üniversitesi Maliye Araştırma ve Uygulama Merkezi Yayınları, İstanbul 2000, s. 73-198). https://iniciativatpa.wordpress.com/english/, (Erişim Tarihi: 15.05.2016).
Işık, Hikmet/Akbulut, Erol: "Sayıştay ve Parlamento İlişkileri", (Sayıştay Dergisi, Sayı: 17, 1995, s. 11-17).
Karakoç, Yusuf: Genel Vergi Hukuku, 7. Bası, (Yetkin Yayınları), Ankara 2014.
Khan M. Adil/Chowdhury Numayr, "Public Accountability, Corruption Control and Service Delivery: Governance Challenges and Future Options", http://unpan1.un.org/intradoc/groups/public/documents/un/ unpan028466.pdf (Erişim Tarihi: 10.05.2016).
Köse, Ömer: "Kamu Harcamalarında Etkinlik Arayışı ve Performans Denetiminin Gelişimi", (Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi, 48 (2), 2013, s. 32-54).
Montesquieu: Kanunların Ruhu Üzerine, (Çev. F. Baldaş), (HiperLink Yayınları), İstanbul 2010.
Mutluer, M. Kâmil: "Parlamento Sayıştay İlişkisi", (Prof. Dr. Mualla Öncel'e Armağan, Cilt: I, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, Ankara 2009, s. 461-471), (Parlamento).
Mutluer, M. Kâmil: "Anayasa'nın Mali ve Ekonomik Hükümleri", (Sayıştay Dergisi, Sayı: 96, Ocak-Mart 2015, s. 137-144), (Anayasa).
Mutluer, M. Kâmil/Öner, Erdoğan/Coşkun, Arife: Sayıştay Hukuku, (İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları), İstanbul 2015.
Mutluer, M. Kâmil/Öner, Erdoğan/Kesik, Ahmet: Bütçe Hukuku, 3. Baskı, (İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları), İstanbul 20115.
Narter, Recep: "Anayasal Açıdan Bütçe Hakkı", (Erzincan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: XVI, Sayı: 1-2, 2012, s. 35-52).
OECD, "Relations Between Supreme Audit Institutions and Parliamentary Committees", SIGMA Papers, No. 33, OECD Publishing, 2002, http://dx.doi.org/10.1787/5kml60vd5x8r-en, (Erişim Tarihi: 09.05.2016)
Okşar, Mustafa: 1982 Anayasası Çerçevesinde Bakanlar Kurulu, (Yetkin Yayınları), Ankara 2013.
Önder, Özgür/Türkoğlu, İrfan: "Denetim Anlayışının Değişimi: Yeni Sayıştay Kanunu Üzerine Değerlendirmeler", (Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, Cilt: 8, Sayı 17, 2012, s. 197-214).
Özeren, Baran/Kaya, Safiye: "Kamu Harcamalarının Denetimi Bağlamında Sayıştay'ın Avrupa Birliğine Uyumlaştırılması", (Türkiye 17. Maliye Sempozyumu, Avrupa Birliğine Geçiş Süreci ve Türk Kamu Maliyesinin Uyumu, 22-25 Mayıs 2002 Fethiye, TÜRMOB Yayınları, s. 285-312).
Polat, Kerim: "Yüksek Denetimde Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin Rolü ve Yeni Bir Model Önerisi: Kamu Hesaplarını İnceleme ve Kesinhesap Komisyonu", (Yasama Dergisi, Sayı: 21 Mayıs-Haziran-TemmuzAğustos İçtüzük Özel Sayısı, 2012, s. 119-143).
Sayıştay Başkanlığı: Kamu Harcamalarında Etkinlik ve Parlamenter Denetim (Fransa Millet Meclisi Çalışma Grubu Raporu), Ankara 2000, http://www.sayistay.gov.tr/rapor/diger/parlementeretk1.pdf (Erişim Tarihi: 25.03.2016), (Etkinlik).
Sayıştay Başkanlığı: Sayıştay Raporlarını Görüşmek Üzere Türkiye Büyük Millet Meclisinde İhtisas Komisyonu Kurulması Hakkında Rapor, Ankara 2001. http://www.sayistay.gov.tr/yayin/elek/elekicerik/11ihtisaskom.pdf (Erişim Tarihi: 25.03.2016), (İhtisas Komisyonu).
Sayıştay Başkanlığı: Uluslararası Yüksek Denetim Kurumları Standartları (ISSAI), Ankara 2012. http://www.sayistay.gov.tr/yayin/yayinicerik/issai.pdf (Erişim Tarihi: 20.03.2016), (ISSAI).
Söyler, İlhami: "Kamu Mali Yönetim Sisteminin Bütçe İlkeleri Açısından Değerlendirilmesi (Eleştirel ve Normatif Bir Yaklaşım)", (Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8 (1), 2006, s. 187-208).
Turguter, Necip: 5018 Sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu Açıklaması, 2. Bası, (TODAİE Yayınları), Ankara 2011.
Tüğen, Kâmil: Devlet Bütçesi, 12. Baskı, İzmir 2013.
Türkiye Büyük Millet Meclisi: 832 Sayılı Sayıştay Kanununun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesine ve Bu Kanuna Bazı Maddeler Eklenmesine Dair Kanun Teklifi ve Anayasa ve Plân ve Bütçe Komisyonları Raporları (2/201), (Dönem: 20, Yasama Yılı: 1, S. Sayısı: 24, 1996). https://www.tbmm.gov.tr/tutanaklar/TUTANAK/TBMM/d20/c007/tbm m20007067ss0024.pdf (Erişim Tarihi: 18.03.2016), (832 Sayılı).
Türkiye Büyük Millet Meclisi: Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu Tasarısı ve Plân ve Bütçe Komisyonu Raporu (1/692), (Dönem: 22, Yasama Yılı: 2, S. Sayısı: 302, 2003). https://www.tbmm.gov.tr/tutanaklar/TUTANAK/TBMM/d22/c032/tbm m22032026ss0302.pdf (Erişim Tarihi: 15.02.2016).
Türkiye Büyük Millet Meclisi: Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğünün Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi Hakkında İçtüzük Teklifi, 2008. http://www2.tbmm.gov.tr/d23/2/2-0122.pdf (Erişim Tarihi: 25.04.2016).
Türkiye Büyük Millet Meclisi: Sayıştay Kanunu Teklifi ve Avrupa Birliği Uyum ile Plân ve Bütçe Komisyonları Raporları (2/594), (Dönem: 23, Yasama Yılı: 4, S. Sayısı: 510, 2010). https://www.tbmm.gov.tr/sirasayi/donem23/yil01/ss510.pdf (Erişim Tarihi: 18.02.2016).
Türkiye Büyük Millet Meclisi: Kesin Hesap Komisyonu Kanunu Teklifi, 2015. http://www2.tbmm.gov.tr/d24/2/2-2689.pdf (Erişim Tarihi: 25.04.2016), (Kesin Hesap).
Uygun, Oktay: Devlet Teorisi, (XII Levha Yayınları), İstanbul 2014. Yılmaz, H. Hakan/Biçer, Mustafa: "Parlamentonun Bütçe Hakkını Etkin Kullanımının Yeni Bütçe Sistemi Çerçevesinde Değerlendirilmesi", (Maliye Dergisi, Sayı: 158 Ocak-Haziran, 2010, s. 201-225).
Yokuş, Sevtap: Türkiye'de Yürütme Erkinde Değişen Dengeler, (Yetkin Yayınları), Ankara 2010.