CENTİLMENLİK ANLAŞMALARI

Sözleşmeler hukuken bağlayıcı anlaşmalardır. Bir sözleşme, tarafların iradelerini karşılıklı ve birbirine uygun olarak açıklamalarıyla (öneri, kabul) kurulur (Türk Borçlar Kanunu m. 1). Sözleşmenin varlığı için tarafların hukuken bağlanma niyetinin varlığı gerekir. Centilmenlik anlaşması ise taraflar arasındaki gayriresmî, hukuken bağlayıcılığı olmayan bir anlaşmadır. Bu yönüyle centilmenlik anlaşması sözleşmeden açıkça ayrılır. Bununla birlikte, bir centilmenlik anlaşmasının varlığı için de, sözleşmede olduğu gibi, tarafların borçlarının yeteri derecede belirlenmiş olması gerekir. Centilmenlik anlaşmalarının esaslı bir özelliği, anlaşmanın yerine getirilmesinin, hukuki bir zorlayıcılık yerine, tarafların karşılıklı onur veya çıkarlarına bağlanmış olmasıdır.

GENTLEMEN'S AGREEMENTS

Contract is a legally binding agreement between contracting parties. The conclusion of a contract requires a mutual expression of intent (offer and acceptance) by the parties (Turkish Code of Obligations No. 6098, Art. 1). A contract is concluded if it contains an intention between the parties to create legally binding. But gentlemen's agreement is an informal and legally non-binding agreement between two parties. The gentlemen's agreement is, therefore, readily distinguishable from a contract. However, it is requires too, as contracts, the consent of the parties to the definite terms and conditions of their obligations. The essence of a gentlemen's agreement is that it relies upon the honor or benefit of the parties for its fulfillment, rather than being in any way enforceable.

___

  • Akıncı, A.: Rekabetin Yatay Kısıtlanması, Ankara 2001.
  • Antalya, O. G.: Borçlar Hukuku, Genel Hükümler, C. I, İstanbul 2015.
  • Antalya, O. G.: Borçlar Hukuku, Genel Hükümler, C. II, İstanbul 2015.
  • Arslan, Y./Ejder, R./Taşpınar Ayvaz, S.: Medeni Usul Hukuku, 2. bası, Ankara 2016.
  • Badur, E.: Türk Rekabet Hukukunda Rekabeti Sınırlayıcı Anlaşmalar (Uyumlu Eylem ve Kararlar), Ankara 2001.
  • Bahntje, U.: Gentlemen's Agreement und abgestimmtes Verhalten, Diss., Athenäum 1982.
  • Bussy, A.: İsviçre-Türk Hukukunda Sebepsiz Zenginleşme (Haksız İktisap), çeviren: Gürsoy, K. T., Ankara 1948.
  • Chang, Y.: Abgestimmtes Verhalten im amerikanischen, europäischen und deutschen Kartellrecht, Diss., München 1992.
  • Doğan, G.: Ön Sözleşme (Sözleşme Yapma Vaadi), İstanbul 2006.
  • Eren, F.: Borçlar Hukuku, Genel Hükümler, 19. bası, Ankara 2015.
  • Esser, J/Schmidt, E.: Schuldrecht, Band I, Allgemeiner Teil, 6. Aufl., Heidelberg 1984.
  • Guhl, T./Koller, A./Schnyder, A. K./Druey, J. N.: Das Schweizerische Obligationenrecht mit Einschluss des Handels- und Wertpapierrechts, 9. Aufl., Zürich 2000.
  • Gümüş, M. A.: 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanununa Göre Kira Sözleşmesi, 2. bası, İstanbul 2012.
  • Hatemi, H./Gökyayla, K. E.: Borçlar Hukuku, Genel Bölüm, 3. bası, İstanbul 2015.
  • Heigl, H.R.: Das "Gentlemen's Agreement" im Gesetz gegen Wettbewerbsbeschränkungen, Diss., Köln 1961.
  • İkizler, M.: Rekabet Hukukunda Uyumlu Eylemler, Ankara 2005.
  • Kocayusufpaşaoğlu, N./Hatemi, H./Serozan, R./Arpacı, A.: Borçlar Hukuku, Genel Bölüm, C. I, 6. bası, İstanbul 2014.
  • Kocayusufpaşaoğlu, N.: Borçlar Hukuku Dersleri, 1. Fasikül, İstanbul 1995.
  • Kuntalp, E./Barlas, N./Ayanoğlu Moralı, A./Çavuşoğlu Işıntan, P./İpek, M./Yaşar, M./Koç, S.: Türk Borçlar Kanunu Tasarısı'na İlişkin Değerlendirmeler, Galatasaray Üniversitesi Yayınları, İstanbul 2005.
  • Kuru, B.: Medeni Usul Hukuku, İstanbul 2016.
  • Mosheim, B: Gentlemen's Agreement, Der Betrieb, 1963, s. 1034 vd.
  • Nomer, H. N.: Borçlar Hukuku, Genel Hükümler, 14. bası, İstanbul 2015.
  • Oğuzman, M. K./Öz, M. T.: Borçlar Hukuku, Genel Hükümler, C. I, 14. bası, İstanbul 2016.
  • Oğuzman, M. K./Öz, M. T.: Borçlar Hukuku, Genel Hükümler, C. II, 12. bası, İstanbul 2016.
  • Öz, M. T.: Öğreti ve Uygulamada Sebepsiz Zenginleşme, İstanbul 1990.
  • Özsunay, E.: Kartel Hukuku, İstanbul 1985, s. 159.
  • Pekcanıtez, H./Atalay, O./Özekes, M.: Medeni Usul Hukuku, 13. bası, Ankara 2012.
  • Reisoğlu, S.: Sebepsiz İktisap Davasının Genel Şartları, Ankara 1961.
  • Ruge, D.: Begriff und Rechtsfolgen des gleichförmigen Unternehmerverhaltens in Europa und den Vereinigten Staaten von Nordamerika, Köln/Berlin/München/Bonn 1968.
  • Sandrock, O.: Gentlement's agreements, aufeinander abgestimmte Verhaltensweisen und gleichförmiges Verhalten nach dem GWB, WuW, 1971, s.585 vd.
  • Sanlı, K. C.: Rekabetin Korunması Hakkında Kanun'da Öngörülen Yasaklayıcı Hükümler ve Bu Hükümlere Aykırı Sözleşme ve Teşebbüs Birliği Kararlarının Geçersizliği, Ankara 2000.
  • Sigbert, H: Das Gentlemen's Agreement und seine Bedeutung im Kartellrecht, Diss., Schwäbish Hall 1962.
  • Staudinger, J. (Hrsg.): J von Staudingers Kommentar zum Bürgerlichen Gesetzbuch mit Einführungsgesetz und Nebengesetzen, 1. Buch, Allgemeiner Teil, 13. Aufl., Berlin 1996 (Atıf şekli: Yazar adı, in: Staudinger,...).
  • Tekinalp, G./Tekinalp, Ü./Atamer, Y. M/Oder, B. E/Oder, B/Okutan, G.: Avrupa Birliği Hukuku, 2. bası, İstanbul 2000.
  • Topçuoğlu, M.: Rekabeti Kısıtlayan Teşebbüsler Arası İşbirliği Davranışları ve Hukuki Sonuçları, Ankara 2001.
  • Von Tuhr, A./Peter, H.: Allgemeiner Teil des Schweizerischen Obligationenrechts, Band I, 3. Aufl., Zürich 1984.
  • Yavuz, C./Acar, F./Özen, B., Türk Borçlar Hukuku Özel Hükümler, 10. bası, İstanbul 2014.
  • Zevkliler, A./Gökyayla, K. E.: Borçlar Hukuku, Özel Borç İlişkileri, 14. bası, Ankara 2014.