Genç Düşünceler Gazetesi, Kayıp Sayıları ve Yazar Profillerine Dair

Genç Düşünceler gazetesi, Erken Cumhuriyet Dönemi basın çalışmalarında Kocaeli merkezli gazeteler arasında gösteriliyorsa da aslında İstanbul’da çıkarılan ve sayfalarında yer verilen bir yazı dizisi nedeniyle açılan “dini tahkir davası” sırasında kapatılan birkaç sayılık bir süreli yayındır. Takrir-i Sükûn Kanunu’nun yaptırımlarına maruz kalmanın oldukça kolay olduğu siyasî bir atmosferde, dönem gazetelerinin rejim ve hükûmet politikalarını sayfalarına taşırlarken ifrat tefrit arasında savruldukları bir sırada yayın hayatına başlamış olan gazete, “gazetecilik” dışında kalan “şaibeli” yayın serüveninin yanı sıra, sayfalarındaki “coşkun güzelleme” dili ile de dikkat çekmektedir. Gazetenin toplamda birkaç nüshadan ibaret olan sayılarında yazı ve şiirlerine yer verilmiş olan yazarların birçoğunun sonradan Türk Edebiyatı ve Türk Siyasî tarihinde yeri olan önemli simalar olması şimdiye kadar üzerinde durulmayan bir meseledir. Aralarında örneğin, Kemalettin Kamu’nun Çankaya şiirinin de olduğu, Türk Edebiyatı ve siyasî tarihinde önemli yere sahip çeşitli yazarlara ait bazı edebî metinleri ilk defa yayınlamış olan gazetenin, Türkiye’deki süreli yayın arşivlerinde sadece 23 Mart 1928 ve 1 Kasım 1928 tarihlerine ait ilk iki sayısı mevcuttur. Genç Düşünceler’in kapanmasına neden olan yazı dizisinin sonraki haftalarda sürdürüldüğü tahmin edilmekteyse de şimdiye kadar 1 Kasım 1928’den sonraki nüshaların ya hiç yayınlanmadığı ya da bir şekilde günümüze kadar ulaşamadığı düşünülmüştür. Bu makale, Genç Düşünceler gazetesinin uzun araştırmalar sonunda gün yüzüne çıkarılan 14 Kasım 1928 ve 22 Kasım 1928 tarihli 3 ve 4. sayılarının keşfini Türk basın tarihine katkı sağlayacak olması bağlamında duyurarak, gazetenin yazar kadrosunda bulunan isimler ve Genç Düşünceler’deki yazılarını edebî, sanatsal ve siyasi kariyerleri bağlamında analiz etmek üzere hazırlanmıştır

The “Genç Düşünceler” (Young Ideas) Newspaper: Lost Issues and Author Profiles,

Although the Genc Dusunceler newspaper is shown among the Kocaelibased newspapers in the Early Republican Period press studies, it was a periodical publication with a limited number of issues that was in fact published in Istanbul and closed in the course of an “action of the defamation of religion" that was filed due to a series of articles published in its pages. In a political atmosphere where it was quite easy to incur the sanctions of the Law on the Maintenance of Order, the newspaper, which started its publishing life in a period when the newspapers of the era were brandishing between exaggeration and understatement while mentioning the policies of the regime and the government, it attracted attention with its “exuberantly praising” language in its pages alongside its “questionable” publication adventure outside “journalism”. The fact that many of the authors, whose articles and poems were included in the issues of the newspaper, which consisted of a few copies in total, subsequently became important figures in Turkish Literature and Turkish Political history has been a matter unmentioned until now. For example, they included Kemalettin Kamu’s poem "Cankaya" and some literary texts by various renowned authors in Turkish Literature and political history, which were published for the first time, and only the first two issues dated March 23, 1928 and November 1, 1928 are available in the periodical publication archives in Turkey. Although it is estimated that the article series that caused the closure of Genc Dusunceler was continued in the following weeks,it is until now considered that issues after November 1, 1928 were either not published at all or they have somehow not reached the present day. This paper has been prepared to analyze the names included in the author staff of the Genc Dusunceler newspaper and their articles in the context of their literary, artistic and political careers by announcing the discovery of its 3rd and 4th issues dated November 14, 1928 and November 22, 1928, which were unearthed after lengthy research, within the context of the contribution it will make to the history of Turkish journalism.

PDF

___

(1929) Türkiye Cumhuriyeti Devlet Yıllığı Matbuat Umum Müdürlüğü 1928-1929, Devlet Matbaası, İstanbul.
(1925) Takrir-i Sükûn Kanunu, Kanun Numarası: 578, Kabul Tarihi: 4 Mart 1341 (4 Mart), Resmî Ceride ile Neşir ve İlâm: 04.03.1925, Sayı 87. Düstur: 3, Cilt 6, s. 144.
(1973) Kocaeli 1973 İl Yıllığı (Cumhuriyetin 50. Yılında), Haz. Ertuğrul ÜNLÜER, Kardeşler Matbaası, İzmit.
(1993) Bulgaristan’a Satılan Evrak ve Cumhuriyet Dönemi Arşivcilik Çalışmaları, Haz. Mehmet TORUNLAR vd., T.C. Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü, Ankara. Kitaplar, Makaleler
(1944) Türk’ün Duası Bestekâr İsmail Zühtü Kuşçuoğlu, Haz. Ferit Hilmi ATREK, (Resital Broşürü), İzmir Halkevi. AYBARS Ergün (2018) İstiklal Mahkemeleri, Doğan Kitap, İstanbul.
BLASCHKE Jochen – VAN BRUINESSEN Martin (1989) Islam und Politik in der Türkei, Verlagsabteilung des Berliner Instituts für Vergleichende Sozialforschung e.V., Berlin.
BOLUS Edward John et al (1932) The Influence of Islam: A Atudy of the Affect of Islam Upon the Psychology and Civilization of the Races Which Profess It", The Stenhope Press, Kent.
ÇAKIR Ömer (2006) İzmit’te Yayınlanan Eski Harfli Kitaplar ve Gazeteler, I. Uluslararası Kocaeli ve Çevresi Kültür Sempozyumu, (20-22 Nisan), Ed. Işıl ALTUN, Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Kültür Yayınları, Kocaeli, s. 405-418.
DURMAZ Ömer (2011) İstanbul’un 100 Grafik Tasarımcısı ve İllüstratörü, İBB Kültür Yayınları, İstanbul.
FATINOĞLU Abidin Nesimi (1977) Yılların İçinden, Gözlem Yayınları, İstanbul.
GÖLDAŞ İsmail (1997) Takrir-i Sükûn Görüşmeleri, Belge Yayınları, İstanbul.
HOPPE Ernst Max (1935) What Young Turks Thing of Mahammed, Missionary Review of the World; 1878-1939, Vol. 58/ 9, Princeton Press, New Jersey, p.407-408. Kemaleddin Chukru (1931) Vie de Nasreddine Hodja, ıllustrated, Ömer Nuri, (en Francés), Librarie Kaanat, Istanbul.
Kemalettin Şükrü (1930) Nasrettin Hoca: Çocukluğu ve Mektep Hayatı, Kanaat Matbaası, İstanbul.
KOZ M. Sabri (1996) Yazdan Kalan, Güzle Gelen Kitap Müzayedeleri, Tarih ve Toplum: Aylık Ansiklopedik Dergi, Cilt 26, Sayı 155, İletişim Yayınları, İstanbul.
LEVONIAN Lutfy (1932) The Turkish Press: Selections from the Turkish Press Showing Events and Opinions (1925-1932), School of Religion, Athens.
SALTIK Ekrem (2017) Harf İnkılâbı’nın Kocaeli Basınına Yansımaları, Uluslararası Çoban Mustafa Paşa ve Kocaeli Tarihi-Kültürü Sempozyumu IV., (24- 26 Mart), Cilt 2, Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Kültür Yayınları, Kocaeli, s. 1211-1233.
---------------------- (2018) Kocaeli’nde Garip Bir Casus: Kumandan Oğlu Kasım Tevfik’in ‘Genç Düşünceler’le Tevkifi, Uluslararası Orhan Gazi ve Kocaeli TarihiKültürü Sempozyumu V., (9-11 Mart), Cilt 2, Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Kültür Yayınları, Kocaeli, s. 1065-1087.
--------------------- (2020) Volesbitli Bir Şair, Şair Bir Siyasetçi: Yunus Nüzhet Unat, Uluslararası Kocaeli, Spor, Tarihi ve Kültür Sempozyumu-VII, Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Kültür Yayınları, Kocaeli (Kabul Edilmiş Bildiri Özeti)
SARIAY Ercüment (2015) Takrir-i Sükûn Kanuna Dair Bazı Düşünceler, Mütefekkir, Cilt 2, Sayı 4, s. 377-403.
ŞAHIN Mustafa - AKYOL Yaşar (1994) Habil Âdem ya da Nam-ı Diğer Naci İsmail (Pelister) Hakkında – I, Toplumsal Tarih, Sayı 11, Cilt 2, s. 6-14.
ŞIMŞEK Sedat (2007) Kocaeli Basın Tarihi (1848-2002), Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Kültür Yayınları, Kocaeli.
TIMUROĞLU Vecihi (2000) Atatürk Şiirleri, Öncü Kitap, Ankara.
TUNÇAY Mete (2005) Türkiye Cumhuriyeti’nde Tek Parti Yönetimi’nin Kurulması (1923-1931), 4. Baskı, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul.
Süreli Yayınlar
Büyük Mecmua
Genç Düşünceler
Güvercin Dergisi
Hakimiyeti Milliye / Ulus
İkdam Gazetesi
Yedigün Dergisi.