جهود الباحثين األكاديميين األتراك في اللغة العربية - في الجمهورية التركية النحو القرآني نموذجا الملخص

مستويات اللغة العربية نحوا وصرفا وصوتا وداللة وخصّ منهم بما دوّنوه بحثا ودراسة ورسائل جامعية في مجال النحو القرآني وهو كيفية استعمال اآللة اللغوية في فهم النص القرآني عن طريق صقل ملكة الذوق وصوال إلى تفقد مواطن الجمال. اختصّ البحث بالباحثين األكاديميين األتراك، وتم اختريار قسم منهم ممنُاستطعيت مقابلتهم شخصيا وتم التلقي منهم المادة العلمية والذين لم أقابلهم لظرف االتصال بهم هاتفيا وبعثوا إلى طرفنا أبحاثهم مترجمة الى العربية إذا كانت بالتركية، ولو هي باللغة العربية نقلوها كما هي عن طريق البريد االلكتروني. وأشيرت الى ما هو مكتوب بالعربية في أثناء كتابة الملخّص والذي لم ُتشَر اليه فهو ُكتب بالتركية وترجم الى العربية. وقد تم ترتيب أسماء الباحثين حسب الحروف الهجائية في أثناء تعداد رسائلهم الجامعية ومن ًثّم ُكتبت الملخّصات عنوانا؛ ثم أسماء مؤلفيها وألقابهم العلمية؛ وأماكن عملهم؛ مشيرا الى مختصرات األلقاب العلمية؛ أ. د. لألستاذ الدكتور؛ و أ. م. د. لألستاذ المشارك الدكتور. واالفتراض أن الباحثين األتراك قد يدرسون اللغة العربية في رسائل جامعية ومقاالت ومؤلفات كثيرة تصبّ في نحو القرآن الكريم، مما يثبت لألكاديميين العرب. وأن األتراك أهل لحفظ كتاب هللا عن طريق معرفتهم باللغة العربية التي هي مادة القرآن الكريم. ويزيدون على ذلك ألنهم يوظّفون ذلك في خدمة القرآن الكريم تحت عنوان النحو القراني. وبذلك يثبت أن اللغة العربية الشريفة قد أهتم بها من غير أبنائها أيضا من األعاجم وأخصّ بهم األتراك. وإن هللا قد هيّأ لها علماء عاملين مخلصين موفقين للقرآن الكريم والدين اإلسالمي الحنيف. وقد تم تقسيم البحث على مقدَّمة ومبحثين وخاتمة. المبحث األول يحتوي الرسائل العلمية في النحو القرآني. والثاني يتضمن ملخصّات المقاالت في النحو القرآني والمعلوات عن معّديها. أما المبحث األخير ففيه الرسائل العلمية مع ذكر معدّيها ومُشرِفيها.

Türkiye Cumhuriyeti’nde Türk Akademisyenlerin Arap Dili Alanındaki Çalışmaları-Kur’an Nahvi Örneği

Bu araştırmada, Türk akademisyenlerinin Arap diliyle ilintili olarak Kur’an nahvi ile ilgili çalışmaları ele alınmıştır. Bu bağlamda alandaki önemi haiz bilimsel akademik tezler ile bunların yapıldığı üniversitelere, danışmanların isimlerine ve savunma tarihlerine işaret edilmiştir. Akademisyenlerin hakemli dergilerde yayınlanan Kuran nahvi konusunda önemli makaleleri ile yazarlarının biyografilerinden özet bilgiler sunulmuştur. Türk akademisyenlerin, Kur’an nahvi konusundaki çalışmalarda Arap olmayan diğer milletlerden önde oldukları ortaya konulmuştur. Türkler dilbilimin, nahiv, sarf, fonetik ve delâlet gibi dalları açısından Arap dilini farklı seviyelerde araştırarak Kur’an nahvinin hizmetine sokmuşlardır. Kuran nahvinde uzman Türk akademisyenlerinin çoğu, İlahiyat fakültelerinin Arapça, Kıraat, Tefsir, Hadis , İslam Hukuku, Kelam, Mezhepler Tarihi ve Tasavvuf alanlarında çalışmaktadırlar.

PDF

___

Alp, Musa, “Arap Dilinde له / Hel ve أ / Hemze Soru Harflerinin Vaz’ı ve Kullanımı”, Ç.Ü. İlahiyat Fakültesi Dergisi, cilt 17, sayı 1, Adana, 2017.

Bulut, Ali, Hicrî İlk Üç Asırda Kur'ân Filolojisine Dair Eser Veren İlim Adamları ve Eserleri, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), 19 Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 1999, Samsun.

Çağıl, Necdet, Kur'an'ın Belagat ve Fonetik Yapısı, İlahiyat Yayınları, Ankara 2005.

Çağmar, M. Edip, “Cer Harfi olan “Hatta” Hakkındaki Görüşlere ve Türkçe Kur’ân Meâllerindeki Tercümelerine Bir Bakış”, İslami Araştırmalar Dergisi, sayı 3, Ankara 2003.

Demir, Ramazan, ينآرقلا ريبعتلا يف ةتماصلا ةغللا فيظوت, 18 Mart Çanakkale İlahiyat Fakültesi Dergisi, cilt 2, sayı 2, 2013.

Dereli, M. Vehbi, “Arapça’yı Doğru Kullanmanın Kur’an’ın Anlaşılmasına Olan Etkisi”, Necmettin Erbakan Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi [Selçuk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi], sayı 34, 2012.

Güler, İsmail, Nahiv Kuralları ve Kur'an, Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi, Bursa 2005.

Gürkan, Nejdet, “Kur’ân’ın Anlaşılırlığı Bağlamında İslâm Geleneğinde Dil Olgusu ve “Beyân” Kavramı”, Marife, yıl 10, sayı 2, 2010.

Kavak, Fatma, Kur'an'da Edebi Tasvir, Emin Yayınları, Bursa 2016.

Kaya, Mustafa, "en-Nebiyyu'l-Ummî" Kavramına Etimolojik Bir Yaklaşım”, EKEV Akademi Dergisi, cilt 13, sayı 39 Erzurum.

Kılınçlı Sami, "Kur'ân-ı Kerim'de Lağv Kelimesi ve Kullanımı", Çukurova Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Dergisi, cilt.14, 2014.

Orhan, Fatih, Hurûfu'l-Meânî ve Fıkhî İhtilaflara Etkisi, Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2003.

Şimşek, Mahmet Ali, “Arap Dilinde Zâid Edâtların İletişim Değeri - Kur’ân-ı Kerim Örneği” -, Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, cilt 5, sayı 2, 2001.

Şirin, Şükrü, Ahkâm Ayetleri Bağlamında Fıkıh-Nahiv İlişkisi (İbnü’l-Arabî’nin Ahkamu’l- Kur’an Örneği), Doktora Tezi, Sakarya Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2016.

Tasa, Muhammet, Kur'ân'da Cümle Yapısı, Adal Yayınları, Konya 2007.

Taşdelen, Hasan, Kuran’la Ağlamak, Kuran’la Gülmek, Timaş Yayınları, İstanbul 2012.

Türkmen, Sabri, “Arapçada Çok Anlamlılık ve Kur'an-ı Kerim”, Marife, yıl 10, sayı 2, 2010.

Uzunoğlu, M. Vecih, “Arap Dili Açısından Ennâ ve Kur’ân-ı Kerim’de Kullanımı”, Dokuz Eylül Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, sayı 28, 2008.

Yasdıman Demirdöven, Necla, Suliman Husain Alomirat, “Belagatü’t-Teşbih fi’t-Ta’bir an Makasıdi’l-Kur’ani’l-Kerim”, EKEV Akademi Dergisi - Sosyal Bilimler -, cilt 19, sayı 64.

Yavuz, Galip, “el-Furûkü’d-Delâliyye Beyne’l-Elfâzil’l-Müfessera ve’l-Müfessira (Nemûzecü Kelimeti’l-Hamd min Sûreti’l-Fâtihâ)”, Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, cilt 2, sayı 10, 2006.

Yüksel, Ahmet, “Dilbilim Açısından Kurân Da Zaid Harfler”, İslami Araştırmalar Dergisi, cilt 17, sayı 3, 2004.