Ali KAHRAMAN, Mustafa ÖNDER, Ercan CEYHAN, Furkan ULUKUŞ

Nohut Genotiplerinde Cluster Analizi ve Önemli Kalite Parametreleri Arasındaki İlişkiler

Bu araştırmada, nohut tanesinde bulunan önemli kalite unsurları arasındaki ilişkiler ile protein miktarı üzerine diğer kalite parametrelerinin doğrudan ve dolaylı etkileri incelenmiş ve cluster analizi ile dendrogram oluşturulmuştur. Yapılan istatistiksel analizler sonucunda, protein oranı ile nitrojensiz öz maddeler arasında önemli-negatif (-0.8030**) ilişki tespit edilirken, protein oranı ile kükürt miktarı arasında önemli-pozitif (0.7535*) ilişki bulunmuştur. Yapılan path analizine göre doğrudan etkilerinin yüksek olması nedeniyle protein oranına yönelik yapılacak olan çalışmalarda yağ oranı, bor miktarı, fosfor miktarı ve nitrojensiz öz maddeler oranı üzerinde durulması gerektiği sonucuna varılmıştır. Nohut genotipleri üzerinde yapılan cluster analizi sonucunda genotiplerin başlıca 2 gruba ayrıldığı ve mesafenin 1.74-5.93 değerleri aralığında değişim gösterdiği belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Dolaylı etki, korelasyon, nohutta kalite

Cluster Analysis in Chickpea Genotypes and Relations Amongst Important Quality Parameters

In the present study, relations amongst the important quality parameters, direct-indirect effects on protein ratio in chickpea seeds were evaluated and dendrogram was made by cluster analysis. Statistical analysis showed that there was significant-negative relation between (-0.8030**) protein ratio and non-nitrogenous pith substances while there was significant-positive (0.7535*) relation between protein ratio and sulfur content. Results of the path analysis showed that oil ratio, content of boron and phosphorus and content of non-nitrogenous pith substances are important characteristics in case of protein based Works due to having high value of direct effect. Cluster analysis showed 2 main groups and distance among the genotypes was ranged from 1.74 to 5.93 values.

Keywords:

Correlation, indirect effect, quality in chickpea,

PDF

___

Champ M., 2002. Non-nutrient bioactive substances of pulses. British J. Nutrition, 3: 307-319
Clemente A., Moreno F.J., Marín-Manzano M.C., Jimenez E. and Domoney C., 2009. The cytotoxic effect of bowman–birk isoinhibitors, ibb1 and ibbd2 from soybean (Glycine max) on HT29 human colorectal cancer cells is related to their intrinsic ability to inhibit serine proteases. Molecular and Nutrition Food Research, 54: 396–405
Forina M. and Lanteri S., 1984. Data Analysis in Food Chemistry, (Ed: B.R. Kowalski), Chemometrics, Mathemathics and Statistics in Chemistry. Reidel Publishing Company, 305–349
Ghoss R.K. and Chatterjee B.N., 1988. Path analysis of important growth functions of indian mustard (Brassica juncea L. Czern and Coss.). J. Agronomy & Crop Sci., 160: 116-121
İşler N. ve Çalışkan M.E., 1998. Gap bölgesi ekolojik koşullarında soyada (Glycine max (L.) Merr.) verim ve verime etkili bazı özelliklerin korelasyonu ve path analizi. Tr. J. of Agriculture and Forestry, 22: 1-5
Kahraman A., Ceyhan E. and Harmankaya M, 2015. Nutritional variation and drought tolerance in chickpeas (Cicer arietinum L.). J. Elem., 20 (2): 331-341
Kahraman A., Önder M. and Ceyhan E., 2012. The importance of bioconservation and biodiversity in Turkey. International Journal of Bioscience, Biochemistry and Bioinformatics, 2(2): 95-99
Li T., Dai L., Li L., Hu X., Dong L., Li J., Salim S.K., Fu J. and Zhong H., 2011. Typing of unknown microorganisms based on quantitative analysis of fatty acids by mass spectrometry and hierarchical clustering. Analytica Chimica Acta, 684: 8–16
Moita Neto J.M. and Moita G.C., 1998. An introduction analysis exploratory multivariate date. Quimica Nova, 21: 467–469
Norton G., Bliss F.A. and Bressani R., 1985. Biochemical and Nutritional Attributes of Grain Legumes, (Ed: R.J. Summerfield, E.H. Roberts), Grain Legume Crops. Collins, London, pp. 73–114
Önder M., 1995. Kışlık kolzada dane ve yağ verimi ile bazı verim komponentlerinin korelasyonu ve path analizi. S.Ü. Ziraat Fakültesi Dergisi, 8(10): 39–49
Önder M., 1996. Soya dane, yağ ve protein verimi ile bazı verim unsurları arasındaki ilişkiler. S.Ü. Ziraat Fakültesi Dergisi, 10(12): 7–16
Önder M. and Babaoğlu M., 2001. Interactions amongst grain variables in various dwarf dry bean (Phaseolus vulgaris L.) cultivars. Journal Agronomy and Crop Science, 187: 19–23
Poehlman J.M., 1979. Breeding Field Crops (2nd Ed.). The Avi Publishing Company, Inc., Connecticut, 483
Shabana R., Shrief S.A., Ibrahim A.F. and Geisler G., 1990. Correlation and path coefficient analysis for some new released spring rapeseed cultivars under different competetive systems. J. Agronomy & Crop Sci., 165: 138-143
Wang N., Hatcher D.W., Toews R. and Gawalko E.J., 2009. Influence of cooking and dehulling on nutritional composition of several varieties of lentils (Lens culinaris). Food Science and Technology, 42: 842–848