İbrahim CERIT, Gönül CÖMERTPAY, Rüstem OYUCU, Bülent ÇAKIR, Rüştü HATIPOĞLU, Hakan ÖZKAN

Melez Mısır Islahında In-Vivo Katlanmış Haploid Tekniğinde Kullanılan Farklı Inducer Genotiplerin Haploid İndirgeme Oranların Belirlenmesi

Bu çalışma melez mısır ıslahında in-vivo katlanmış haploid hatların elde edilmesi çalışmasında kullanılan farklı induzer genotiplerin haploid indirgeme oranlarının tespit edilmesi amacıyla 2014 yılında Doğu Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü’nde yürütülmüştür. Çalışmada induzer olarak (haploid indirgeyici ve toz verici) olarak RWS, RWK-76 hatları ile bu hatların melezi olan RWS X RWK-76 melezi ve Stock-6 hattı kullanılmıştır. Haploid tohum elde etmek amacıyla ana (toz alıcı) olarak, toplamda 75 farklı genotip kullanılmıştır. Bunlardan 66’sını Doğu Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü mısır ıslah çalışmaları kapsamında elde edilen F2 kademesindekimateryal, 9’unu ise ticari hibrit çeşitlerin açıkta tozlanması ile elde edilen populasyonlardan seçilen 9 farklı genotip oluşturmuştur. Induzer olarak kullanılan genotiplerin haploid indirgeme oranları çalışmada ana (toz alıcı) olarak kullanılan genotiplere göre değişiklik göstermiştir. Ana olarak kullanılan 75 genotipten 69’undan toplam 1463 adet haploid tohum alınmıştır. Haploid tohumların seleksiyonu renk markörüne göre yapılmıştır. En yüksek haploid tohum oranı %7.80 ile induzer olarak kullanılan RWK-76 hattından elde edilmiştir. En düşük haploid tohum oranı ise %1.28 ile induzer Stock-6 hattından alınmıştır. Yapılan çalışmada ortalama haploid tohum elde etme oranı %4.79 olarak saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Mısır, ıslah, induzer hat

Determination of Haploid Induction Rates of Different Inducer Lines Used

This research was conducted to determine haploid induction rate (HIR) of different inducer lines used for in-vivo double haploid technique in hybrid maize breeding at the East Mediterranean Agricultural Research Institute. In the study RWS, RWK-76 inducer lines, their cross RWS X RWK-76 and Stock-6 were used as male parent for induction. In the study 75 different F2 genotypes as female parent were used for haploid seed production. The 66 of F2 genotypes were selected from the corn breeding material of East Mediterranean Agricultural Research Institute, and 9 genotypes were selected from open pollinated populations of the commercial hybrid cultivars. Results of the study showed that haploid induction rate of different inducer genotypes changed depending on the female parent. It was obtained 1463 haploid seeds from 69 F2 genotypes of total 75 F2 genotypes. the highest haploid induction rate (7.8%) was obtained from the inducer RWK-76 line, while the lowest haploid induction rate (1.28%) was obtained from the stock-6, and average haploid induction rate (HIR) was 4.79%.

Keywords:

Maize, breeding, inducer line,

PDF

___

Chase S.S., 1969. Monoploids and Monoploid Derivatives of Maize (Zea mays L.). Bot. Review, 35: 117-167
CIMMYT, 2010. http://www.youtube.com/watch?v=V2jOEuZjjrg
Coe E.H., 1959. A Line of Maize with haploid frequency. Am. Nat. 93:381-382
Deimling S., Röber F. and Geiger H.H., 1997. Methodik Und Genetik Der İn-Vivo-Haploiden İnduktion Bei Mais. Vortr Pflanzenzüchtg. 38: 203-224
Gayen P., Madan J.K., Kumar R. and Sarkar K.R., 1994. Chromosome Doubling in Haploids Through Colchicine. Maize Genet. Coop. Newsletter 68: 65
Geiger H.H., 2009. Doubled Haploids. In: J.L. Bennetzen, S. Hake (Eds.), Maize Handbook. Vol. II: Genetics and Genomics. Springer Verlag, Heidelberg, New York, pp. 641-659
Geiger H.H., 2011. In vivo Haploid Techniques, Melez Mısırla 100 Yıl Çalıştayı Özet Kitapçığı, 18-20 Mart 2011, Antalya
Geiger H.H. and Gordillo G.A., 2009. Doubled haploids in hybrid maize breeding. Maydica, 54: 485-499
Kermicle J.L., 1969. Androgenesis conditioned by a mutation in maize. Science, 166: 1422–1424
Lashermes P. and Becekert M., 1988. Genetic Control of maternal haploidy in maize (Zea mays L.) and selection of haploid ınducing lines. Theor. Appl. Genet., 76: 405-410
Matur M.A. and Sarkar K.R.,1980. Induction of maternal haploids in maize through heat treatment of polen. Curr Sci., 49: 744-746
Mathur D.S., Sachan J.K.S. and Sarkar K.R., 1976. Radiation induced haploid and heterofertilization in maize. J. Nucl. Agric. Biol., 5: 76-77
Rotarenco V.A., Dicu G., Sarmanuic M., 2009. Induction of Maternal Haploids in Maize. Maize Genet. Coop. Newsletter 83 (http://www.agron.missouri.edu/mnl/83/46rotarenco.htm)
Röber F.K., Gordillo G.A. and Geiger H.H., 2005. In vivo haploid ınduction in maize - performance of new ınducers and significance of doubled haploid lines in hybrid breeding. Maydica, 50: 275-283
Russel W.A., Eberhart S.A., 1975. Hybrid performance of selected maize lines from reciprocal recurrent and testcross selection programmes. Crop Sci., 15: 1-4
TÜİK.2014. Türkiye İstatistik Kurumu, http://www.tuik.gov.tr
Zuoyo Z. and Minguang G., 1984. Production of pure lines of maize through parthenogenesis ınduced by chemicals. Acta Genet. Sin., 11: 39-46