Organik Koşullarda Yetiştirilen Bazı Kışlık Ekmeklik Buğday Genotiplerinde, Bazı Agronomik, Fizyolojik ve Teknolojik Özellikler Arasındaki İlişkilerin Saptanması

Bu çalışma, 2012-2013 yetiştirme mevsiminde 19 kışlık ekmeklik buğday genotipi ile organik koşullarda, tesadüf blokları deneme desenine göre üç tekrarlamalı olarak yürütülmüş olup; çalışmada, agronomik, fizyolojik ve teknolojik özellikler arasındaki ilişkiler incelenmiştir. İncelenen özellikler arasındaki ilişkiler değerlendirildiğinde, tam çiçeklenme ve orta hamur olum dönemlerinde klorofil içeriklerinin protein oranı, yaş gluten oranı, enerji ve sedim değerleri arasındaki önemli olumlu ilişkileri, klorofil içeriklerine bağlı olarak kalite değerlerinin de arttığını göstermektedir. Yine tam çiçeklenme döneminde membran kararlılığının (MTS) protein oranı ve yaş gluten oranı arasındaki önemli olumlu ilişkiler, sıcağa dayanım kriteri olan MTS’nin kalite üzerindeki olumlu etkisini vurgulamaktadır. Çalışmada ayrıca, protein oranı, yaş gluten oranı, enerji, danede ve unda sedim değerlerinin, dane verimi ve biyolojik verimle olan önemli olumsuz ilişkileri; kalite ve verim arasındaki tezatlığı bir kez daha doğrulamıştır. Ayrıca, başaklanma süresi ile protein oranı, yaş gluten oranı, alveografik enerji değeri ve dane sedim değerleri arasında önemli olumlu ilişkiler bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Ekmeklik buğday, verim, klorofil içeriği, MTS

Determination of the Relationships among Some Agronomical, Physiological, and Technological Traits of Some Winter Bread Wheat Genotypes under Organic Conditions

This study was conducted with 19 winter bread wheat genotypes according to the completely randomized blocks design with three replication under organic conditions in the growth season of 2012-2013. In the study, relationships among agronomical, physiological, and technological traits were evaluated. Significant positive correlations of the chlorophyll contents which measured at full anthesis and soft dough ripeness stages with the protein content, wet gluten ratio, alveographic energy of whole grain and zeleny sedim of flour have indicated that quality values of the genotypes have increased depending on chlorophyll contents. Besides, the significant positive correlations of the membrane thermostability (MTS) measured at full anthesis with the protein content and wet gluten ratio have stressed the favorable effect of MTS on the quality traits, which is a heat and drought stress resistance criterion. In the study, the significant negative correlations of the grain yield and biomass with some technological traits such as protein content, wet gluten ratio, alveographic energy, and zeleny sedim on the whole grain have presented once more the contrast relationships between quality and yield. Also, heading time showed significant positive correlations with protein content, wet gluten ratio, energy, and zeleny sedimentation.

Keywords:

Bread wheat, yield, chlorophyll content, MTS,

PDF

___

Kaynaklar
Anonim, 2012. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üni., Toprak Bölümü Lab. Analiz Sonuçları. Kahramanmaraş
Anonim, 2013. Gümüşhane İli Meteoroloji Müdürlüğü Aylık Hava Raporları. Gümüşhane
Bahar B., Yıldırım M. ve Yucel C., 2011. Heat and drought resistance criteria in spring bread wheat (Triticum aestivum L.): Morpho-physiological parameters for heat tolerance. Scientific Research and Essays, 6(10): 2212-2220
Bell M.A. and Fischer R.A., 1994. Guide to Plant and Crop Sampling: Measurements and Observations for Agronomic and Physiological Research in Small Grain Cereals. Wheat Special Report, 32, CIMMYT, Mexico
Blum A. and Ebercon A., 1981. Cell Membrane Stability as a Measure of Drought and Heat Tolerance in Wheat. Crop Science, 21: 43-47
Broadbent F.E., De Datta S.K and Laureles EV, 1987. Measurement of Nitrogen Utilization Efficiency in Rice Genotypes. Agronomy Journal, 79(5): 786-791
FAO, 2008. Food and Agriculture Organization of the United Nations, Rome, www.fao.org
FAO, 2013. Food and Agriculture Organization of the United Nations, Rome, www.fao.org.Fischer R.A., Bidinger F., Syme J.R. and Wall P.C, 1981. Leaf photosynthesis, leaf permeability, crop growth, and yield of short spring wheat genotypes under ırrigation. Crop Sci., 21: 367-373
Genç İ., Yağbasanlar T., Özkan H., Yıldırım M., Yücel C., Özer S., Bahar B., Altıntaş S. ve Topal M., 2003. Çukurova Koşullarına Uygun Buğday Islah Çalışmaları. Türkiye 5. Tarla Bitkileri Kongresi, Ekim 2003, Diyarbakır, Tarla Bitkileri Islahı Bildiriler Kitabı: 41-46
Iskender F.A., Emad M., Maarof A.L., Muhammed O., Aubaidi A.L., Kazal K., Janabi A.L., Abdulbased A., Laith A.L., Rawi A.A. and Ali H.A., 1994. New Wheat Cultivars Introduced by Fast Neutrons in Iraq. Rachis.13: 1-2
Jackson P., Robertson M., Cooper M. and Hammer G., 1996. The role of physiological understanding in plant breeding from a breeding perspective. Field Crops Res., 49: 11-37
JMP, 2007. SAS Institute Inc., Cary, North Carolina 27513, USA
Koç M., Barutçular C. ve Genç İ., 2003. Photosynthesis and productivity of old and modern durum wheats in a mediterraean enivironment. Crop Science, 43(6): 2089-2097
Reynolds M.P., Delgado B.M.I., Gutierre-Rodriguez M. and Larque-Saavedra A., 2000. Phosynthesis of wheat in a warm, ırrigated environment I: Genetic diversity and crop productivity. Field Crops Research, 66: 37-50
Reynolds M.P., Nagarajan S., Razzaque M..A. and Ageeb O.A.A., 2001. Heat Tolerance. Application of Physiology in Wheat Breeding. (Eds: M.P. Reynolds, I. Ortiz-Monasterio, A. McNab). Mexico, DF, CIMMYT
Yıldırım M., Akıncı C., Koç M. ve Barutçular C., 2009. Bitki örtüsü serinliği ve klorofil miktarının makarnalık buğday ıslahında kullanım olanakları. Anadolu Tarım Bilim Dergisi, 24(3):158-166
Yıldırım M., Bahar B., Genc I., Korkmaz K. ve Karnez E., 2007. Diallel analysis of wheat parents and their F2 progenies under medium and low level of available N in soil. Plant Nutrition, 30: 937-945
Yıldırım M., Kılıç H., Kendal E. ve Karahan T., 2011. Applicability of chlorophyll meter readings as yield predictor in durum wheat. Journal of Plant Nutrition, 34: 151–164
Zadoks J.C., Chang T.T. and Konzak C.F., 1974. A decimal code for the growth stages of cereals. Weeds Research, 14: 412-415