Erol KARAKURT, Asuman KAPLAN EVLİCE, Aliye PEHLİVAN, Derya SÜREK

Bitki Artıkları ve Yeşil Gübrelemenin Makarnalık Buğday Verim ve Kalite Özelliklerine Etkisi

Kıraç şartlarda ve çakılı olarak 2003-2004 ve 2004-2005 yetiştirme yıllarında yürütülen denemede; yeşil gübreleme ve nadas uygulamalarının makarnalık buğdayın verim ve kalitesi üzerindeki etkisi araştırılmıştır. Denemede; tüylü fiğ, tritikale, aspir, anız+sap ilavesi, fiğ+tritikale karışımı, kışlık mercimek, yaygın fiğ, yazlık mercimek, geleneksel nadas (Mart sonu) ve geç nadas (Haziran sonu) olmak üzere on farklı uygulama sonrası makarnalık buğday, gübreli (6 kg N/da) ve gübresiz (0 kg N/da) olarak yetiştirilmiştir. Çalışma sonucunda, özellikle tüylü fiğ sonrası makarnalık buğday yetiştirilmesinde daha iyi sonuçlar alınmış, bu uygulamayı yaygın fiğ ve geleneksel nadas takip etmiştir. En düşük değerler ise tritikale ve kışlık mercimek sonrası ekilen buğdaylardan elde edilmiştir. Ayrıca, 6 kg N/dagübre uygulaması ile irmik verimi hariç diğer bütün verim ve kalite özelliklerinde daha yüksek değerler elde edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Yeşil gübreleme, organik madde, makarnalık buğday, verim

Effect of Crop Residues and Green Manures on Yield and Quality Characteristics of Durum Wheat

The trial was conducted in arid conditions during 2003-2004 and 2004-2005 growing seasons to investigate the effect of green manure and fallow treatments on the yield and quality of durum wheat. Durum wheat was sown with fertilized (6 kg N/da) and non-fertilized (0 kg N/da) after ten different treatments which are hairy vetch, triticale, safflower, stubble+stalk addition, vetch+triticale mixture, winter lentil, common vetch, summer lentil, traditional fallow (late March) and late fallow (late June). As a result, durum wheat grown especially after hairy vetch was showed better results, followed by common vetch and traditional fallow while the lowest results were obtained from durum wheat sown after triticale and winter lentil. In addition, higher values were obtained with 6 kg N/dafertilizing at all yield and quality parameters except semolina yield.

Keywords:

Green manuring, organic matter, durum wheat, yield,

PDF

___

Anonim, 1996. Ekolojik Tarım. ETO, İzmir
Anonymous, 1990. AACC Approved Methods. American Association of Cereal Chemist. St. Paul. MN., USA
Anonymous, 1990. MSTAT Users Guide Michigan State University, East Lansing, Chapter 3.1.1., 33-37
Anonymous, 2002a. ICC Standarts. International Association for Cereal Science and Technology, Vienna
Anonymous, 2002b. Standard Practice for Obtaining Spectrophotometric Data for Object-Color Evaluation. American Society for Testing and Materials (ASTM) Method No: E 116
Açıkgöz E., 2001. Yem Bitkileri. Uludağ Üniversitesi, Güçlendirme Vakfı Yayınları, 82, Vipaş A.Ş. Yayınları, 58, Bursa
Atlı A., 1990. Buğday ve Ürünleri Kalitesi. Orta Anadolu’da Hububat Tarımının Sorunları ve Çözüm Yolları Sempozyumu, 8-11 Haziran 1990, Konya, 498-506
Brandt S.A., 1996. Alternatives to summer fallow and subsequent wheat and barley yield on a dark brown soil. Canadian Journal of Plant Science, 76:223-228
Kahnt G., 1983. Grün-düngung. DLG-Verlag, Frankfurt
Karakurt E., 2009. Toprak Verimliliği Yönünden Yeşil Gübreler ve Gübreleme. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, 18 (1-2):48-54
Köksel H., Sivri D., Özboy Ö., Başman A ve Karacan H.D., 2000. Tahıl Laboratuarı El Kitabı. Hacettepe Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Yayınları No:47, Ankara
Talgre L., Lauringson E., Roostalu H. and Astover A., 2009. The effects of green manures on yields and yield quality of spring wheat. Agronomy Research, 7(1):125-132
Williams P, Haremein FJ, Nakkoul H, Rihawi S, 1988. Crop Quality Evaluation Methods and Guidelines. ICARDA, Aleppo, Syria
Wivstad M., Salomonsson L. and Salomonsson A.C., 1996. Effects of green manure, organic fertilizers and urea on yield and grain quality of spring wheat. Acta Agric. Scand., Sect. B, Soil and Plant Sci., 46: 169-177
Zabunoğlu S. ve Karaçal İ., 1986. Gübreler ve Gübreleme. Ankara Üni. Ziraat Fak. Yay., 993, Ankara