Muharrem KAYA, Ruziye KARAMAN, Murat ÇAPAR

Göller Bölgesi İllerinde Yetiştirilen Nohut Genotiplerinin Bazı Kalite ve Teknolojik Özellikleri Yönünden Değerlendirilmesi

Araştırma; Göller Bölgesinde yer alan illerden toplanan yerel nohut populasyonları ile yörede yetiştirilen tescilli nohut çeşitlerinin tane ve bazı teknolojik özelliklerinin belirlenmesi amacıyla 2013-2014 yıllarında SDÜ Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri laboratuarlarında yürütülmüştür. Isparta, Burdur, Denizli, Uşak ve Afyonkarahisar illerinde nohut tarımının yoğun yapıldığı ilçe ve köylerde, üretici tarlalarından farklı nohut genotipleri ile en fazla yetiştirilen tescilli çeşitlerin tohumları toplanmış, ebatlarına ve kabuk renklerine göre gruplandırılmıştır. Denemede, elde edilen tohumlarda; kabuk oranı, 100 tane ağırlığı, elek analizi, tane nem içeriği, kuru ağırlık, yaş ağırlık, su alma kapasitesi ve indeksi, kuru hacim, ıslak hacim, şişme kapasitesi ve indeksi, pişme süresi ve ham protein oranı özellikleri 3 tekrarlamalı olarak belirlenmiştir. Elde edilen verilerle Tesadüf Parselleri Deneme desenine göre varyans analizi yapılmış ve ortalamalar Tukey testi ile kıyaslanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre; kuru ağırlık 32.27-60.49 g; yaş ağırlık 72.06-132.82 g; kuru hacim 27.33-49.66 ml; ıslak hacim 55.33-109.33 ml; ham protein oranı %18.24-27.57; pişme süresi 30-90 dakika; 100 tane ağırlığı 34.79-64.99 g; kabuk oranı %0.66-3.07; su alma kapasitesi 0.39-0.72 g/tane; su alma indeksi 0.7-3.46; şişme kapasitesi 0.253-1.153 g/tane; şişme indeksi 1.847-3.633 ve tane nem içeriği ise %3.88-12.27 arasında değişmiş olup, denemede kullanılan tohumların %35.15’i 31 kalibre ve üzeri irilikte olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Nohut, kalite

Evaluation for Some Quality and Technological Properties of Grown Chickpea Genotypes in The Lake District Provincials

Research was conducted grain and some technological properties of local chickpea populations collected from provinces near and located in the Lake District with registered chickpea varieties grown in the region at SDU Faculty of Agriculture Field Crops Laboratories in 2013-2014. Different chickpea genotypes with the most grown registered varieties seeds were collected and classified according to size and colour of testa from producer field sin provinces of Isparta, Burdur, Denizli, Uşak ve Afyonkarahisar of villages and towns where chickpea cultivation done intensely. In experiment, in obtained seeds; properties of testa rate, 100 grain weight, sieve analysis, content of moisture grain, dry weight, wet weight, capacity of water in take and index, dry volume, wet volume, swelling capacity and index, cooking time and crude protein rate is determinated as three replications. It was made analysis of variance according to Completely Randomized Parcel Design with obtained data and averages was compared with test of Tukey. According to results; among dry weight 32.27-60.49 g; wet weight 72.06-132.82 g; dry volume 27.33-49.66 ml; wet volume 55.33-109.33 ml; crude protein rate 18.24-27.57%; cooking time 30-90 minutes; 100 grain weight 34.79-64.99 g; testa rate 0.66-3.07%; capacity of water in take 0.39-0.72 g/grain; water in take index 0.7-3.46; swelling capacity 0.253-1.153 g/grain; swelling index 1.847-3.633 and content of moisture grain 3.88-12.27% have changed. It is determinated as seeds in using experiment 35.15% are 31 calibre and upper size.

Keywords:

Chickpea, quality,

PDF

___

Akçin A., 1988. Yemeklik Tane Baklagiller. S.Ü. Ziraat Fakültesi, 8-43
Akdağ C., 1996. Yemeklik Tane Baklagiller. Gaziosmanpaşa Üni. Ziraat Fak. Yayınları, s: 9–30
Atli A., Köksel H. ve Dağ A., 1994. Yemeklik tane baklagillerde kalite değerleri. Gıda Sanayii, 7(3): 44–48
Cengiz B., 2007. Sakarya ve eskişehir lokasyonlarında yetiştirilen bazı kuru fasulye çeşitlerinin kalite özellikleri. Yüksek Lisans Tezi, Namık Kemal Üni. Fen Bilimleri Enstitüsü, Gıda Müh. Anabilim Dalı, 78 s
Ceyhan E., 2004. Effect of Sowing dates on some yield components and yield of dry bean (Phaseolus vulgaris L.) cultivars. Turkish Journal of Field Crops, 9: 87-95
Ercan R., Köksel H. and Atli A., 1995. Cooking quality and composition of chickpea a grown in Turkey. Gıda Teknoloji Dernegi Yayınları, 20(5): 289-293
Erskine W., Williams P.C. and Nakkoul H., 1985. Genetic and environmental variation in the seed size, protein, yield and cooking quality of lentils. Field Crops Research, 12:153-161
Jood S., Bishnoi S. and Sharma A., 1998. Chemical analysis and physico-chemical properties of chickpea and lentil cultivars. CCS Haryana Agricultural University, Department of Food and Nutrition, Nahrung, 42: 71-74
Karasu A., 1993. Bazı nohut çeşitlerinin agronomik ve teknolojik karakterleri üzerinde bir araştırma (Yüksek Lisans Tezi). Uludağ Üni. Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Bursa
Köksel H., Atli A. ve Dağ A., 1993. Çevrenin bazi nohut çeşitlerinin teknolojik özelliklerine etkileri. Tarla Bitkileri Merkez Arastirma Enstitüsü Dergisi Cilt: 2, Sayı: 1, Ankara
Peksen E. ve Artik C., 2005. Antibesinsel maddeler ve yemeklik tane baklagillerin besleyici degerleri. O.M.Ü. Ziraat Fak. Dergisi, 20(2): 110-120
Singh K.B., Williams P.C. and Nakkoul H., 1986. Influence of the winter planting on yield and some quality parameters of kabuli –type chickpeas. Crops Res
Williams P.C., EL-Haramein F.J., Nakkoul H. and Rihavi S., 1986. Crop Quality Evalution Methods and Guide lines. ICARDA, Alepro, Syria, 142p
Wiryaman K.G., 1997. Final Raport For Project: UQ-21E New Vegetable Protein For Layers. Departman of Animal Production, The University of Queensland Gatton 4345, p:1-102