YENİDOĞAN YOĞUN BAKIM ÜNİTESİNDE BEBEĞİ YATAN ANNELERİN DİNİ BAŞA ÇIKMA SÜREÇLERİ

Bu araştırmanın temel amacı, bebeği farklı nedenlerle Yenidoğan Yoğun BakımÜnitesinde (YYBÜ) yatmakta olan annelerin, yaşadıkları problemler ile nasıl başaçıkmaya çalıştıklarını, bu süreçte kullandıkları dini başa çıkma tarzlarını vebunların etkilerini, manevi desteğe ihtiyaç duyup duymadıklarını tespitetmektir. Makalede, nitel araştırma yöntemi benimsenmiş, yarı yapılandırılmışmülakat tekniği uygulanmıştır. Araştırma, Kasım 2018-Aralık 2018 tarihleriarasında Sakarya Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Yenidoğan YoğunBakım Ünitelerinde bebekleri olan veya yeni taburcu olmuş, beş günden fazlayoğun bakımda kalan bebeklerin annelerinden oluşan 15 kişi ile yapılmıştır.Mülakatlar hastane içerisinde YYBÜ annelerinin kalması için yapılan “AnneOteli”nde gerçekleştirilmiştir. Mülakat soruları, katılımcıların postpartum(doğum sonrası) dönemde oldukları dikkate alınarak hazırlanmış, onları dahafazla üzecek ve strese sokacak ifadelerden kaçınılmıştır. Elde edilen verilerindeğerlendirilmesinde betimsel analiz yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanınsonucuna göre katılımcıların çoğu yaşadıkları bu süreci stres yaratan bir olguolarak algılamış ve bu durumla başa çıkmak için dini motiflerdenyararlanmışlardır. Özellikle dua etmek, katılımcıların en çok başvurduğu olumludini başa çıkma unsuru olmuştur. Çoğunlukla bebekleri YYBÜ’de iken dua etmesıklıkları artmıştır. Bazı katılımcıların yaptıkları herhangi bir yanlış veya hatadandolayı bu şekilde cezalandırıldıklarını düşündükleri bulgulanarak, olumsuz dinibaşa çıkma yöntemlerini de kullandıkları ve bu annelerin stres düzeylerinin dahayüksek olduğu görülmüştür. YYBÜ annelerinin bu süreçte eş ve ailelerinindesteğine her zamankinden daha fazla ihtiyaç duyduğu; konuşup, rahatlama,moral ve motivasyon isteklerinin olduğu; manevi desteğe ihtiyaç duyduklarıtespit edilmiştir.

RELIGIOUS COPING PROCESSES OF MOTHERS IN THE NEONATAL INTENSIVE CARE UNIT

The hospitalization of newborns to the Neonatal Intensive Care Unit (NICU) is a stressful situation for parents. Mothers who imagine delivering a healthy baby may experience a crisis and undergo feelings of shock, anxiety and grief after giving birth to a premature baby, baby with congenital anomalies or baby with serious diseases, and have to endure self blame in most cases. Similar to mothers in the NICU, most people use coping mechanisms in the face of stressful situations. The way in which an individual handles stress is called coping. The role of religion in the coping process has gained much importance in recent years. Religious coping is defined as the use of beliefs in the process of problem solving and dealing with stress. In this context, the main aim of this study is to explore how the mothers, who have newborns admitted to NICU for any reason, cope with the problems they encounter, to explain the religious coping strategies they use in this process, and to determine whether they need spiritual support in this situation…

___

  • ALTINTAŞ, S. (2014). Depresyon ile Dinsel Başa Çıkma İlişkisi Üzerine Bir Çalışma. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi SBE (Yayımlanmamış Doktora Tezi).
  • Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S., & Yıldırım, E. (2004). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. Sakarya: Sakarya Yayınları.
  • ATASAY, B., & ARSAN, S. (2008). Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesindeki Yatış Deneyiminin Aile ve Prematüre Bebek üzerinde Etkileri. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi, 51, 104-109.
  • AYTEN, A. (2012). Tanrı'ya Sığınmak. İstanbul: İz Yayınları.
  • AYTEN, A., Göcen, G., Sevinç, K., & Öztürk, E. (2012). Dini Başa Çıkma, Şükür ve Hayat Memnunyeti İlişkisi. Din Bilimleri Akademik Araştırma Dergisi, 12(2), 45-79.
  • BAYNAL, F. (2018). Boşanma Sonrası Başa Çıkmada Dini ve Manevi Etkilerin İncelenmesi. Bilimname, 31(1), 253-282.
  • BÜYÜKKOCA, M. (2001). Algılanan Sosyal Destek ile Postpartum Depresyon Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. İzmir: Dokuz Eylül SBE (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
  • ÇELEBİOĞLU, A. (2004). Yenidoğanın Hastaneye Kabulünde Ebeveynlerin Duyguları ve Hemşirelik Yaklaşımı. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 1(1), 1-8.
  • ÇİFCİ, A. (2007). Ağır Hastalıklarla Başa Çıkmada Dinin Rolü (Kanser Hastalığı Örneği). İstanbul: Marmara Üniversitesi SBE (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
  • DOĞAN, M. (1997). Duanın Psikolojik ve Psikoterapik Etkileri. Bursa: Uludağ Üniversitesi SBE (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
  • EKŞİ, H. (2001). Başaçıkma, Dini Başaçıkma ve Ruh Sağlığı Arasındaki İlişki Üzerine Bir Araştırma, Eğitim, İlahiyat ve Mühendislik Fakültesi Öğrencilerinin Karşılaştırılması. Bursa: Uludağ Üniversitesi SBE (Yayımlanmamış Doktora Tezi).
  • ER, M. (2006). Çocuk, Hastalık, Anne-Babalar ve Kardeşler. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi, 49, 155-168.
  • ERDEVE, Ö. (2009). Aile Merkezli Bakım ve Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesi Tasarımında Ailenin Yeri. Gülhane Tıp Dergisi, 51, 199-203.
  • ERDEVE, Ö., ATASAY, B., ARSAN, S., & TÜRMEN, T. (2008). Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesinde Yatış Deneyiminin Aile ve Prematüre Bebek Üzerine Etkileri. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları, 51, 104-109.
  • ERGENEKON, E. (2001). Yenidoğan Yoğun Bakım Klinikleri Tasarımı. Türkiye Klinikleri, 10(1), 1-5.
  • ESEN ATEŞ, N. (2018). Şehit Aileleri, Gaziler ve Gazi Ailelerinde Dini Başa Çıkma: Adana Örneği. Adana: Çukurova Üniversitesi SBE (Yayınlanmamış Doktora Tezi).
  • FOLKMAN, S., & MOSKOWITZ, J. (2004). Coping: Pitfalls and Promise. Annual Review of Psychology, 55, 745-774.
  • GÖCEN, G. (2015). Tüp Bebek Tedavisi Almış Kadınların Dini Başa Çıkma Süreçleri ve Dini Yaşantıları Üzerine Nitel Bir Araştırma. İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 32, 165-217.
  • GÜLCEK, E. (2015). Yenidoğan Yoğun Bakım Servisinde Bebeği Yatan Annelere Verilen Planlı Eğitimin Annelerin Anksiyete Düzeyine Etkisi. Malatya: İnönü Üniversitesi SBE (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
  • GÜRSU, O., & Ay, Y. (2018). Din, Manevi İyi Oluş ve Yaşlılık. Journal of International Social Research, 11(61), 1176-1190.
  • HÖKELEKLİ, H. (2012). İslam Psikolojisi Yazıları. İstanbul: Değerler Eğitim Merkezi Yayınları.
  • IŞIK, Z. (2016). Bebek Kaybı Yaşayan Ailelere Yas Sürecinde Manevi Danışmanlık Hizmetinin Önemi. A. Ayten, M. Koç, & N. Tınaz içinde, Manevi Danışmanlık ve Rehberlik (s. 41-65). İstanbul: Dem Yayınları.
  • KAPTAN, S. (1995). Bilimsel Araştırma ve İstatistik Teknikleri. Ankara: Rehber Yayınları.
  • KARABULUT, G. (2014). Gebelikte Doğum Beklentisinin Postpartum Depresyon Geliştirme Üzerine Etkisi. İstanbul: Haliç Üniversitesi SBE (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
  • KARAGÖZ, S. (2010). Otistik Çocukların Anne-Babalarında Anlamlandırma ve Dini Başa Çıkma. İstanbul: Marmara Üniversitesi SBE (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
  • KARATAŞ, M. (2018). Görme Engelli Çocukların Ebeveynlerinde Dini Başa Çıkma. İstanbul: Marmara Üniversitesi SBE (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
  • KOÇ, M. (2005). Ruh Sağlığı ile Dini Başa Çıkma Metodu Olarak Dua ve İbadet Fenomeni Arasındaki İlişki Üzerine Psikolojik Bir Yaklaşım. Ekev Akademi Dergisi , 9(24), 11-32.
  • KONUKBAY, D., & ARSLAN, F. (2011). Yenioğan Yoğun Bakım Ünitesinde Yatan Yenidoğan Ailelerinin Yaşadıkları Güçlüklerin Belirlenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri, 14, 16-22.
  • KÖSE, A., & KÜÇÜKCAN, T. (2006). Doğal Afetler ve Din. Ankara: TDV Yayınları.
  • KULA, N. (2005). Bedensel Engellilik ve Dini Başa Çıkma. İstanbul: Dem Yayınları.
  • KÜÇÜKOĞLU, S., AYTEKİN, A., & GÜLHOŞ, N. (2015). Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesinde Bebeği Yatan Annelerin Gereksinimlerinin Belirlenmesi. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 12(3), 182-188.
  • MURAT, A. (2018). Yas ve Dini Başaçıkma: Bir Kilinik Örneklem Değerlendirmesi. Rize: Recep Tayyip Erdoğan Üniverstesi SBE (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
  • ÖZDEMİR, M. (2010). Nitel Veri Analizi: Sosyal Bilimlerde Yönetimbilim Sorunsalı Üzerine Bir Çalışma. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(1), 323-343.
  • PARGAMENT, K. (1997). The Psychology of Religion and Coping. New York: the Guilford Press.
  • PARGAMENT, K. I. (2013). What Role Do Religion and Spirituality Play in Mental Health? Five questions for psychology of religion and spirituality expert Kenneth I. Pargament, PhD. APA. 3 22, 2013 tarihindewww.apa.org:httwww.apa.org/news/press/releases/2013/ 03/religion-spirituality.aspx adresinden alındı
  • PARGAMENT, K. I., KOENİG, H. G., TARAKESHWAR, N., & HAHN, J. (2004). Religious Coping Methods as Predictors of Psychological, Physical and Spiritual Outcomes Among Medically Ill Elderly Patients: A Two-year Longitudinal Study. Journal of Health Psychology, 9(6), 713-730.
  • PARGAMENT, K., ANO, G., & WACHHOLTZ, A. (2013). Başa Çıkmanın Dini Boyutu: Teori, Araştırma ve Uygulamadaki Gelişmeler. R. Paoutzian, & C. Park içinde, Din ve Maneviyat Psikolojisi: Yeni Yaklaşmlar ve Uygulama Alanları (Ç. D. Balaban, Çev., s. 377-407). Ankara: Phoenix.
  • PARGMENT, K. (2005). Acı ve Tatlı Dindarlığın ve Bedelleri Faydaları Üzerine Bir Değerlendirme, Çev. A. Ulvi Mehmedoğlu. Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 5(1), 279-313.
  • SÜLÜ, E. (2006). Yoğun Bakımda Yatan Çocuk Hastaların Annelerinin Manevi Bakım (Spiritüel Bakım) Gereksinimleri. İzmir: Ege Üniversitesi SABE (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
  • ŞENTEPE, A. (2009). Yaşlılık Döneminde Temel Problemler ve Dini Başaçıkma. İstanbul: Marmara Üniversitesi SBE (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
  • TEMİZ, Y. (2014). Yetişkinlerde Dini Başa Çıkma Yöntemi Olarak Dua. Sakarya: Sakarya Üniversitesi SBE (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
  • TURAN, T. (2004). Prematüre Bebeği olan Anne-Babaların Yoğun Bakım Ünitesindeki Stresörlerden Etkilenme Düzeylerine Hemşirelik Yaklaşımlarının Etkisi. İzmir: Ege Üniversitesi SABE (Yayınlanmamış Doktora Tezi).
  • TURAN, T., & BAŞBAKKAL, Z. (2006). Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesi AnneBaba Stres Ölçeğinin Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması. Hacettepe Üniversiesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 13(2), 32-42.
  • ULUDAĞ, A., & ÜNLÜOĞLU, İ. (2012). Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesinde İzlenen Bebeklerin Annelerinde Stres Oluşturan Faktörler; Stresle Başa Çıkmada Birinci Basamağın Rolünün Belirlenmesi. Konuralp Tıp Dergisi, 4(3), 19-26.
  • ULUSOY, M. (2010). Doğum Sonrası Altı Aylık Dönemde Postpartum Depresyon Sıklığının Bebeklerin Beslenme ve Büyümesi ile İlişkisinin Longitudinal İncelenmesi. Konya: Selçuk Üniversitesi SBE (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
  • ÜNAL, G. (2004). Bir Grup Üniversiteli Gençte Çekingenlik, Aleksitimi ve Benlik Saygısının Değerlendirilmesi. Klinik Psikiyatri, 7, 215-222.
  • YAPAREL, R. (1994). Depresyon ve Dini İnançlar ile Tabiatüstü Nedensel Yüklemeler Arasındaki İlişkiler. Dokuz Eylül Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 8, 275-299.
  • YILDIRIM, A., & ŞİMŞEK, H. (2003). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları.