Ziya Osman Saba ve Dergilerde Saklı Kalmış Şiirleri

Ziya Osman Saba 1910’da İstanbul’da doğmuş ve okumaya meraklı bir ailenin içinde büyümüştür. Bu sayede de çok küçük yaşlardan itibaren edebiyatla ilgilenmeye başlamıştır. Servet-i Fünun’un 1927 tarihli sayısında “Sönen Gözler” şiirinin yayımlanmasıyla edebiyat dünyasına ilk adımını atan Ziya Osman Saba, o sıralarda Servet-i Fünun’da çalışan Sabri Esat, Yaşar Nabi, Muammer Lütfi, Cevdet Kudret, Vasfi Mahir ve Kenan Hulusi ile tanışmıştır. 1928’de onlarla birlikte, Yedi Meşale isimli şiir kitabını çıkarmış, 1928’in Eylül’ünde yayınına başladıkları Meşale adlı dergide de yayın süresince kurucuyazar olarak yer almıştır. Yedi Meşaleciler adıyla anılan bu grubun dağılmasının ardından Ziya Osman Saba, edebiyat dünyasında bireysel olarak varlığını sürdürmüş, ölümüne kadar da şiir yazmaya devam etmiştir. Bu süreç içinde -yazdığı hikâyelerin sayısı da az olmamasına rağmen- kendini özellikle şair olarak tanımlayan Ziya Osman Saba’nın, hayatının farklı evrelerini bünyesinde toplayan üç şiir kitabı yayımlanmıştır. Ziya Osman Saba’nın, Sebil ve Güvercinler, Geçen Zaman, Nefes Almak adlı üç ayrı şiir kitabı, bir de Mesut İnsanlar Fotoğrafhanesi-Değişen İstanbul adlı hikâye kitabı mevcuttur. “Bütün Şiirleri” başlığı altında birkaç farklı basım hâlinde yayınlanan bu şiir kitapları, çoğunlukla ilk basımları esas alınarak yapılmış olduğundan, kimi şiirleri dergilerde saklı kalmıştır. Bu çalışmanın amacı, dergilerde kalmış olan bu şiirleri gün ışığına çıkarmak ve bahsi geçen şiirlerin Ziya Osman Saba’nın sanat anlayışı içindeki yerini tespit edebilmektir.

Ziya Osman SABA and His Poems Forgetten in Journals

Ziya Osman Saba was born in 1910 in İstanbul and grew up in a family who were inerested in reading. For this reason his interest in literature started from a very early age. Ziya Osman Saba , who took his first step in the literary world with the publication of a poem in Servet-i Fünun in 1927, at this time met Sabri Esat, Yaşar Nabi, Muammer Lütfi, Cevdet Kudret, Vasfi Mahir and Kenan Hulusi, who also worked at Servet-i Fünun. In 1928 he publised a poem book called Yedi Meşale with them; he worked as founder-writer in Meşale journal being published first in September, 1928. After Yedi Meşaleciler’s splitting apart, Ziya Osman Saba continued his individual existence in the literature world, he wrote poems until 1957 in which he died. In this period -despite his stories being not little in numberthree poem books which included different evolutions of Ziya Osman Saba’s life, who identified himself especially as a poet, was published. Ziya Osman Saba has got three different poem books which are called Sebil ve Güvercinler, Geçen Zaman, Nefes Almak and also a story book called Mesut İnsanlar Fotoğrafhanesi – Değişen İstanbul. These poem books of his, which have been published under the name of “Bütün Şiirleri” as some different editions, are generally made based upon the first editions so some of his poems are kept in journals. The aim of this work is to uncover those poems and to establish their places in Ziya Osman Saba’s understanding of art.

PDF

___

AKBAL, Oktay (1958), “Aramızda Bir Ermiş Yaşadı”, Varlık, XXV-XXVI (471), 1 Şubat: 4-5.

KIRCI, Mustafa (1991), Ziya Osman Saba (Hayatı- Eserleri- Sanatı) [Yayınlanmamış Doktora Tezi], 19 Mayıs Üniversitesi, Samsun.

MİYASOĞLU, Mustafa (1999), Ziya Osman Saba, Ankara: Akçağ Yayınları.

NAYIR, Yaşar Nabi (1972), Dost Mektuplar, İstanbul: Varlık Yayınları.

NECATİGİL, Behçet (1999), Düzyazılar I-II, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.

ONGER, Fahir (1970), “Ziya Osman Saba Yaşamını Anlatıyor”, Varlık, XXXII-XXXIII (749), 1 Şubat: 35-36.

ÖZBALCI, Mustafa (1991), “İyilik ve Güzellikler Şairi Ziya Osman Saba”, Yılların İçinden (Sanat-Edebiyat Yazıları) , Samsun: Sönmez Matbaası.

ÖZMEN, Kemal (1979), “Bir Mutluluk Serüveni ve Ziya Osman Saba”, FDE (Yazın ve Dilbilim Araştırmaları Dergisi)-4, Kış: 124-135.

SABA, Ziya Osman (1942), “Hatıra”, Varlık, XII (221), 15 Eylül: 104.

SABA, Ziya Osman (1943), Sebil ve Güvercinler, İstanbul: ABC Kitabevi.

SABA, Ziya Osman (1947), Geçen Zaman, İstanbul: Varlık Yayınları.

SABA, Ziya Osman (1957), Nefes Almak, İstanbul: Varlık Yayınları.

SABA, Ziya Osman (1958), “Her Şeye Alışmışım”, Varlık, XXV-XXVI (476), 15 Nisan:3.

SABA, Ziya Osman (1991), Bütün Şiirleri: Geçen Zaman- Nefes Almak, İstanbul: Varlık Yayınları.

SABA, Ziya Osman (1992), Mesut İnsanlar Fotoğrafhanesi-Değişen İstanbul, İstanbul:Varlık Yayınları.

SABA, Ziya Osman (2003), Bıraktığım İstanbul, İzmir: Alkım Yayınevi.

SİYAVUŞGİL, Sabri Esat (1957), “Ziya Osman Saba İçin”, Varlık, XXIII-XXIV (448),15 Şubat: 7.

TARANCI, Cahit Sıtkı (2001), Ziya’ya Mektuplar, İstanbul: Varlık Yayınları.

TUNCER, Hüseyin (1994), Yedi Meşaleciler, İstanbul: Akademi Kitabevi.

UYGUNER, Muzaffer (1959), “Ziya Osman’ın Şiirleri ve Tarancı-I”, Varlık, XXVXXVI(496), 15 Şubat: 8-9.

UYGUNER, Muzaffer (1959). “Ziya Osman’ın Şiirleri ve Tarancı-II”, Varlık, XXVXXVI(497), 1 Mart: 6-7.

UYGUNER, Muzaffer (1962), “Ziya Osman’ın Şiirleri”, Varlık, XXX (567), 1 Şubat: 6-7.

YÜKSEL, Bilge (2004), Yedi Meşale Topluluğu ve Türk Edebiyatındaki Yeri, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi],Hacettepe Üniversitesi, Ankara.

Ziya Osman (SABA) (1927), “Sönen Gözler”, Servet-i Fünun, LXI (1586-112), 1 Kânun-ı sani: 123.

Ziya Osman (SABA) (1927) “Merdivenler”, Servet-i Fünun, LXI (1630-156), 10 Teşrîn-i sani: 406.

Ziya Osman (SABA) (1928) “Her Günün Akşamında: I. Gurûbun Ufku”, Servet-i Fünun, LXII (1650-176), 29 Mart: 306.

Ziya Osman (SABA), Sabri Esat, Yaşar Nabi, Muammer Lütfi, Cevdet Kudret, Vasfi Mahir ve Kenan Hulusi (1928), Yedi Meşale, İstanbul: Ahmet Halit Matbaası.

Ziya Osman (SABA) (1929), “Sone”, İçtihat, XII (278-2), 18 Temmuz: 11.

Ziya Osman (SABA) (1929), “[Edebiyat Hayatı:] Sone”, Milliyet, X-XI, 30 Kânun-ı evvel: 6.

Ziya Osman (SABA) (1934), “Beklemek”, Varlık, I (15), 1 Temmuz: 376.

Ziya Osman (SABA) (1936), “Gözümde Tüten Renk”, Varlık, III (65), 15 Mart: 258.