Japonca'daki Birleşik Fiiller ve Türkçedeki Fiillere Benzerlikleri: Fiil+Fiil

Farklı dil ailelerinden gelmelerine rağmen birçok dünya dili birden fazla fiili birleştirerek dilbilimsel olarak bir cümlenin yüklemi yapma özelliğine sahiptir. Türkçede birleşik fiil dediğimiz bu yapılar dilbiliminde sıralı fiil yapısı, sıralı fiil, sıralama veya fiil sıralaması vb. terimleriyle de karşımıza çıkmaktadır. Bu yazıda, akrabalığı bulunmayan bazı dünya dillerindeki birleşik fiil yapılarına örnek verilmesinin yanında, özellikle Japoncadaki birleşik fiillerin yapısal ve anlamsal özellikleri üzerinde durulmaktadır. Japoncadaki yapılar anlatılırken Türkçedeki benzer yapılar da yapısal ve anlamsal olarak Japonca emsalleriyle kısaca mukayese edilmektedir. Bu mukayesenin amacı, Türk dilleri dışında dil öğrenen veya inceleyen kişilerin dikkatini başka dillerdeki benzer yapılara çekmektir.

Japanes Compound Verbs and their Turkish Counterparts: Verb+Verb

Regardless of their genetic affinity, a considerable number of world languages share a quality of combining more than two verbs serving together as a single predicate (Verb phrase) governed by a single subject of a sentence. This linguistic quality has several names such as verb serialization, compound verbs, descriptive verbs etc. While illustrating a number of samples cross-linguistically, in this study we will mainly provide a preliminary description of two verb combinations in Japanese, identifying them with their structural and semantic characteristics. In doing this, morphological and semantic similarities and differences between the Japanese compound verbs and their Turkic counterparts will also be briefly expressed. The aim of the comparison is to draw the attentions of students and researchers of the Turkic languages to similar structures in different languages such as Japanese.

___

BLAKE, Barry, J. (1994), Case, Cambridge University Pres.

CRYSTAL, David (1997), A Dictionary of Linguistics and Phonetics, Blackwell Publishers.

DEMİRCİ, Kerim (2003), Descriptive Verbs in Kazakh, University of Wisconsin-Madison (Basılmamış doktora tezi).

GENCAN, Nejat, Tahir (1971), Dilbilgisi, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.

HASPELMATH, Martin and KÖNIG Ekkehard (1995) Converbs in Cross-Linguistic Perspective: Structure and Meaning of Adverbial Verb Forms-Adverbial Participles, Gerunds-. Berlin • New York: Mouton de Gruyter.

KORKMAZ, Zeynep (2003), Türkiye Türkçesi Grameri (Şekil Bilgisi), Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.

KORKMAZ, Zeynep (2003), Gramer Terimleri Sözlüğü, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.

LI, N. Charles and Thompson, Sandra A. (1989), Mandarin Chinese, London, Los Angeles, Berkeley: University of California Pres.

MATTHEWS P. H. (1997), Concise Dictionary of Linguistics, Oxford and New York: Oxford University Press.

POPPE, Nicholas (1974), Grammar of Written Mongolian, Otto Harrossowitz-Wiesbaden.

SCHÖNIG, Claus (1984), Hilfsverben im Tatarischen. Wiesbaden.

TRASK, R. L. (1996), Historical Linguistics, London, New York, Sydney, Auckland: Arnold.

YIP, Virginia and MATTHEWS, Stephen (1994), Cantonese, London and New York: Routledge Grammars.

YOSHİKO, Tagashira and HOFF, Jean (1986), Handbook of Japanese Compound Verbs, Tokyo: The Hokuseido Pres.

KWACA: http://www.akan.org/akan_cd/ALIAKAN/course/U8-Grammar-p10.html (26-01-2005).

RENYOOKEİ: http://coe-sun.kuis.ac.jp/coe/public/paper/outside/sano2.pdf (30-01-2005).

TETUN-DİLİ: http://www.linguistics.unimelb.edu.au/people/staff/rachel/sv.pdf (26-01-2005).

TETUN-DİLİ: http://www.ualberta.ca/~johnnewm/Tetun/gloss.html (Catharina Williams, Van Kilinken, John Hajek, Rachel Nordlinger) (26-01-2005).